Thời gian qua, cơ quan BHXH Việt Nam các cấp đã tích cực phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành (Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội; Y tế; Công an, Kế hoạch và Đầu tư, Thuế…) trong hoạt động thanh tra, kiểm tra để chủ động phát hiện, ngăn ngừa từ sớm, từ xa và xử lý kịp thời các hành vi chậm, trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN; lạm dụng, trục lợi Quỹ BHXH, BHYT.

Việc khắc phục tình trạng chậm, trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN đã cho thấy những hiệu quả tích cực. Trong 9 tháng năm 2023, số tiền chậm đóng của các đơn vị được thanh tra, kiểm tra đã nộp trong thời gian thanh tra, kiểm tra trực tiếp tăng 2,6% so với cùng kỳ năm 2022; đã truy đóng về Quỹ BHXH, BHYT, BHTN đối với 1.095 đơn vị được thanh tra chuyên ngành đột xuất số tiền là 107 tỷ đồng/198 tỷ đồng số tiền chậm đóng; đã ban hành 260 quyết định xử phạt vi phạm hành chính với số tiền 8,6 tỷ đồng và đã đôn đốc 387 đơn vị đăng ký tham gia BHXH cho người lao động.

 9 tháng năm 2023, đã truy đóng về Quỹ BHXH, BHYT, BHTN đối với 1.095 đơn vị được thanh tra chuyên ngành đột xuất.

Cùng với các giải pháp đồng bộ khác, công tác thanh tra, kiểm tra được triển khai hiệu quả đã góp phần tích cực vào kết quả thu hồi số tiền chậm đóng Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế, Bảo hiểm thất nghiệp của toàn ngành.

Trong những năm gần đây, tỷ lệ nợ đóng BHXH, BHYT, BHTN luôn ở mức thấp và giảm đều qua các năm. Năm 2021, tỷ lệ nợ là 3,1%, năm 2022 là 2,91%, năm 2023 dự kiến là 2,69%.

Qua thanh tra, kiểm tra, nhiều hành lạm dụng, trục lợi quỹ BHXH, quỹ BHYT đã được phát hiện và xử lý kịp thời, như hành vi người lao động sử dụng giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng Bảo hiểm xã hội giả hoặc được các cơ sở khám, chữa bệnh cấp không đúng quy định để thanh toán chế độ Bảo hiểm xã hội; cơ sở khám, chữa bệnh trục lợi quỹ BHYT bằng việc quyết toán công khám, tiền thuốc, dịch vụ kỹ thuật... từ thẻ BHYT của người mua giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng Bảo hiểm xã hội; trục lợi hưởng BHXH một lần dưới hình thức ủy quyền; người bệnh mượn thẻ BHYT của người khác để đi khám, chữa bệnh hoặc sử dụng thẻ BHYT đi khám, chữa bệnh nhiều lần để lấy thuốc sử dụng không vì mục đích điều trị cho bản thân…

Một số vụ việc lạm dụng, trục lợi đã được phát hiện như vụ việc tại các Phòng khám Đa khoa tư nhân ở Đồng Nai (đã khởi tố); tại Trạm Y tế phường Đồng Văn, thị xã Duy Tiên, Hà Nam (Công an tỉnh Hà Nam đang xác minh)./.