Mục đích của Kế hoạch nhằm tổ chức quán triệt và triển khai nghiêm túc, đồng bộ và hiệu quả Kết luận số 132-KL/TW nhằm tăng cường, nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống ma tuý. Phát huy sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân; tăng cường công tác phối hợp thường xuyên, chặt chẽ và đồng bộ giữa các ban, bộ, ngành trung ương và địa phương trong tổ chức thực hiện có hiệu quả Kết luận số 132-KL/TW.

Chuyển đổi trạng thái các mặt công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy từ "truyền thống" sang "hiện đại"

Một trong những nhiệm vụ, giải pháp của Kế hoạch là tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của Nhà nước, vai trò nòng cốt của các lực lượng chuyên trách và sự tham gia tích cực của đông đảo nhân dân trong phòng, chống và kiểm soát ma tuý.

Trong đó, Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chỉ đạo triển khai các hoạt động nhằm tạo chuyển biến, đổi mới mạnh mẽ trong tư duy, hành động, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu, cán bộ lãnh đạo, quản lý; xác định phòng, chống và kiểm soát ma tuý là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội, không "khoán trắng" cho lực lượng Công an; phải thực hiện quyết liệt, đồng bộ, thường xuyên, liên tục cả phòng và chống; thực hiện đúng phương châm "ngăn cung, giảm cầu, giảm tác hại của ma tuý", trong đó tập trung các giải pháp giảm cầu hiệu quả, lấy phòng ngừa là chính, lấy địa bàn cơ sở, khu dân cư làm trọng tâm để triển khai thực hiện.

Đồng thời, phát huy vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, cơ quan, tổ chức trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, đánh giá công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy và phải xem xét, xử lý kỷ luật nghiêm nếu để tình hình ma túy diễn biến phức tạp tại cơ quan, đơn vị, địa phương, lĩnh vực, địa bàn được giao phụ trách, quản lý.

Mỗi cán bộ, đảng viên phải gương mẫu chấp hành và vận động gia đình, người thân chấp hành nghiêm quy định của pháp luật về phòng, chống và kiểm soát ma tuý; tuyên truyền nâng cao ý thức toàn dân trong phòng, chống và kiểm soát ma tuý; kiên trì xây dựng văn hoá bài trừ ma tuý trong toàn xã hội để từng người dân, từng gia đình, từng thôn xóm, tổ dân cư, khu phố lên án, không chấp nhận ma túy, không chứa chấp ma túy, phát hiện tố giác với cơ quan chức năng quản lý người nghiện, người sử dụng ma túy và bắt giữ, xử lý các đối tượng phạm tội về ma túy; từng bước đẩy lùi ma tuý ra khỏi đời sống xã hội.

Tiếp tục kiện toàn, nâng cao năng lực về tổ chức, biên chế, xây dựng cơ chế, chính sách thu hút nhân lực có trình độ cao vào làm việc trong các cơ quan phòng, chống tội phạm về ma tuý, các lực lượng chuyên trách về phòng, chống ma tuý.

Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, kỹ thuật và công nghệ; chuyển đổi trạng thái các mặt công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy từ "truyền thống" sang "hiện đại"; số hoá trong tạo lập nguồn cơ sở dữ liệu thông tin liên quan đến phòng, chống ma tuý, đáp ứng yêu cầu công tác trong tình hình mới.

Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm các vi phạm trong việc tổ chức thực hiện công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy tại các cơ quan, tổ chức từ trung ương đến cơ sở.

UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương ban hành Đề án xây dựng "xã, phường không ma túy" từ nay đến năm 2030, có lộ trình thực hiện hằng năm bảo đảm đến hết năm 2030, có ít nhất 50% đơn vị hành chính cấp xã trên toàn quốc "không ma túy".

Tăng cường ứng dụng mạng xã hội trong công tác tuyên truyền phòng, chống ma túy

Chính phủ cũng yêu cầu các bộ, ngành và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương đẩy mạnh công tác tuyên truyền phòng, chống ma túy với nội dung, hình thức, biện pháp, phương tiện phù hợp từng nhóm đối tượng, tập trung vào các khu vực, địa bàn trọng điểm, phức tạp về ma túy, các nhóm nguy cơ cao, nhất là thanh, thiếu niên, học sinh, sinh viên, công nhân, người lao động tại các khu công nghiệp, chế xuất, khu vực triển khai các dự án quy mô lớn...; tăng cường ứng dụng công nghệ 4.0, Internet và mạng xã hội trong công tác tuyên truyền.

Xây dựng, nhân rộng các mô hình, điển hình tiên tiến; kịp thời khen thưởng, động viên những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong phòng, chống và kiểm soát ma tuý; tổ chức triển khai hiệu quả các phong trào "Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc", toàn dân tham gia phòng, chống ma túy gắn với cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dụng nông thôn mới, đô thị văn minh" và các phong trào thi đua yêu nước khác để huy động tối đa sức mạnh của toàn xã hội tham gia phòng, chống và kiểm soát ma tuý.

Bộ Công an tổ chức triển khai hiệu quả phong trào "Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc", toàn dân tham gia phòng, chống ma túy; xây dựng, nhân rộng các mô hình, điển hình tiên tiến; kịp thời khen thưởng, động viên những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong phòng, chống và kiểm soát ma tuý. Định hướng và phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền phòng, chống ma tuý đạt hiệu quả thực chất...

Khẩn trương sắp xếp, kiện toàn bộ máy quản lý về cai nghiện ma tuý

Bộ Công an triển khai quyết liệt cao điểm tổng rà soát người nghiện ma túy, người sử dụng trái phép chất ma túy và người sau cai nghiện ma tuý để đánh giá đúng thực trạng tình hình, có biện pháp quản lý chặt chẽ và chủ động lập hồ sơ áp dụng các biện pháp cai nghiện phù hợp. Tập trung đưa tối đa số người nghiện ma tuý đủ điều kiện theo quy định pháp luật và số người nghiện có nguy cơ cao phạm tội, vi phạm pháp luật đi cai nghiện bắt buộc.

Thực hiện đồng bộ các giải pháp ngăn chặn phát sinh người sử dụng ma túy và người nghiện ma túy mới. Trong đó, đẩy mạnh đấu tranh, xử lý triệt để đối với các tội danh liên quan đến lĩnh vực giảm cầu ma túy (như tội tàng trữ trái phép chất ma túy; tổ chức sử dụng trái phép chất ma tuý và chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy); quản lý chặt chẽ, có chính sách hỗ trợ, can thiệp sớm (chăm sóc y tế, trợ giúp xã hội, trợ giúp pháp lý, tư vấn, điều trị tâm lý, giới thiệu việc làm...) đối với nhóm đối tượng có nguy cơ cao sử dụng trái phép chất ma tuý như thanh, thiếu niên có hoàn cảnh đặc biệt (gia đình khó khăn, bỏ học, thất nghiệp, sống lang thang, cơ nhỡ, có tiền án, tiền sự...).

Chỉ đạo khẩn trương thực hiện sắp xếp, kiện toàn bộ máy tổ chức, biên chế, nhân lực của các cơ sở cai nghiện ma tuý trên toàn quốc, bảo đảm phù hợp, tinh gọn, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả để thực hiện chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước về cai nghiện ma tuý và quản lý sau cai nghiện ma tuý.

Khẩn trương nghiên cứu, đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện. Tổ chức học văn hoá, chính trị, pháp luật; đào tạo, dạy nghề, hướng nghiệp cho người tham gia cai nghiện ma túy, phù hợp với từng lứa tuổi và nhu cầu về nguồn lao động, sản xuất tại từng địa phương....