Bộ trưởng Nguyễn Thị Kin Tiến trả lời chất vấn.

Đẩy mạnh ứng dụng CNTT

Tại phiên chất vấn, ĐB Trương Phi Hùng (Long An) nêu vấn đề: Hiện nay, những ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý khám chữa bệnh, giám định thanh toán BHYT chưa được thông suốt và kịp thời dễ dẫn đến trục lợi BHYT. Khi nào hoàn chỉnh hệ thống ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý khám chữa bệnh, giám định thanh toán BHYT trong phạm vi cả nước?

Về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, ứng dụng công nghệ thông tin trong giám định BHYT là một vấn đề khó khăn, nhưng với sự nỗ lực rất lớn, sự  quyết liệt của BHXH vấn đề này đã đạt được những kết quả nhất định.

“Với sự phối hợp của BHXH Việt Nam, Bộ Y tế và sự hỗ trợ của Tập đoàn công nghiệp viễn thông Viettel, gần như nối thông 100% các cơ sở khám chữa bệnh, kể cả trạm y tế xã đối với BHXH. Trước kia, giám định các trường hợp bệnh nhân thường bằng tay và giám định không hết thường là ngẫu nhiên, hiện nay nói gần như 100% bệnh nhân được BHXH giám định vấn đề điều trị, kê thuốc và giá cả để thanh toán, việc đó là rất tốt. Tuy nhiên, trong quá trình có lộ trình, hiện nay gần như 100%, nhưng vẫn còn khó về vấn đề nối Internet, năng lực cán bộ, vấn đề về các mã dùng chung và các danh mục thuốc và danh mục kỹ thuật quá nhiều. Chúng tôi đang phấn đấu để từ 15.000 kỹ thuật, phấn đấu còn đến 3.500, tuy nhiên phải có một quá trình cố gắng tăng tốc độ” - Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến nói.

Cho biết, một mặt tăng cường đội ngũ cán bộ công nghệ thông tin nhưng Bộ trưởng Bộ Y tế cũng bày tỏ “cái khó”: Các bệnh viện ứng dụng công nghệ thông tin nhưng chưa có chi phí vào giá. “Thanh toán đó vẫn đang rất khó khăn, chúng tôi cũng hy vọng đồng chí tân Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông cùng với Bộ Tài chính sẽ gỡ giúp cho BHXH và Bộ Y tế để đẩy nhanh cái này mạnh hơn nữa như là mong muốn của đại biểu. Chúng tôi hứa và mong muốn là đẩy càng nhanh, càng sớm, càng tốt” - Bộ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh.

Siết chặt kê đơn thuốc

Trả lời chất vấn của ĐB Trần Văn Tiến (Vĩnh Phúc), Bộ trưởng Bộ Y tế thừa nhận, thực trạng sai sót trong kê đơn là có và đã có hội nghị nghiên cứu và đánh giá việc này. Vấn đề là quy chế kê đơn rất chặt chẽ, trong một đơn có nhiều yêu cầu thông tin họ, tên, tuổi, giới tính, địa chỉ, số điện thoại, tên thuốc, hàm lượng, liều dùng, ngày dùng, cách dùng v.v... và chữ ký phải rõ ràng, phải thông qua hệ thống đơn thuốc điện tử, có bình kê đơn thuốc. Ngoài những sai sót tên không chính xác, không đủ hàm lượng, không đủ liều, nhiều biệt dược trùng nhau, có những thuốc đắt tiền không cần thiết hay quá nhiều vitamin v.v...

Vừa qua Bộ Y tế phối hợp với BHXH Việt Nam đã phát hiện thực trạng này. Bộ Y tế đã ban hành thông tư về quy chế kê đơn cũng như quy chế sử dụng thuốc hợp lý và  kê đơn thuốc điện tử để có bình đơn và bình ngẫu nhiên các đơn. Hiện nay gần 100% bệnh viện kết nối với BHXH để thẩm định, nếu không đạt yêu cầu thì BHXH không thanh toán.

Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cũng cho biết, gần đây trong chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam vấn đề kết nối giữa các nhà thuốc với cơ quan quản lý và với người dân. Vì tình trạng kê đơn không chính xác, cũng một phần người dân sẽ đến rất nhiều nhà thuốc và xin khai bệnh để dược sỹ kê đơn và bán thuốc. Bộ Y tế đặt ra các giải pháp: Siết chặt hơn thông tư quy đơn, kê đơn và các quy chế; tăng cường tập huấn về dược lâm sàng…;  “Việc này phải tăng cường đào tạo và đặc biệt hợp tác với các nước quốc tế để chuyển giao kỹ thuật cũng như đào tạo. Điện tử hóa tất cả các đơn thuốc. Đối với BHXH sẽ kết nối và dứt khoát không thanh toán, sẽ xử lý nghiêm các bác sỹ kê thuốc không theo đúng quy định về cơ chế kê đơn và tăng cường kiểm tra” – Bộ trưởng khẳng định.

Bộ trưởng Bộ Y tế cũng cho biết, sẽ nghiêm khắc với các bác sỹ, dược sỹ kê thuốc không cần thiết. Đồng thời, tăng cường trách nhiệm của bệnh viện, đặc biệt là khoa dược, giám đốc và trưởng khoa. Bộ Y tế cũng tăng cường công tác kiểm tra giám sát và xử lý nghiêm hơn nữa để làm gương.

Xử lý nghiêm cán bộ y tế vi phạm

Về việc làm bệnh án giả tâm thần tại Bệnh viện Tâm thần Trung ương, Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết, vụ án đang được công an điều tra và chưa kết luận. Về thực trạng này, Bộ Y tế đã triệu tập tất cả hệ thống các bệnh viện tâm thần và giám định pháp y tâm thần để chấn chỉnh. Giải pháp, thực chất, tất cả các quy trình chẩn đoán, phát hiện làm bệnh án ra viện, vào viện và chuẩn đoán chuyên môn đã được ban hành và rà soát hằng năm rất chặt chẽ trong hệ thống. Tuy nhiên, vấn đề làm giả này, hệ thống tâm thần có hai loại khác nhau.

Một loại là bệnh viện tâm thần như Bệnh viện Tâm thần Trung ương 1, 2 và các bệnh viện thành phố là khám bệnh và chữa cho mọi người dân khi có nghi ngờ dấu hiệu tâm thần. Chẳng hạn như mất ngủ kéo dài và có những rối loạn thì đấy là chuẩn đoán bệnh tâm thần bình thường.

Loại thứ hai là hệ thống giám định pháp y tâm thần, có nghĩa rằng những tội phạm đã có án bên cơ quan điều tra hoặc cơ quan Tòa án, những đối tượng đó muốn được xác định là tâm thần để tránh án là phải qua Viện giám định pháp y tâm thần.

Để khắc phục tình trạng làm bệnh án giả tâm thần này, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, một giải pháp rất lớn là thực hiện Luật Đổi mới cải cách tư pháp. Bộ Y tế theo quyết định của Chính phủ đã thành lập một hệ thống các trung tâm giám định pháp y tâm thần vùng. Khi trung tâm giám định pháp y tâm thần đó xác định tâm thần thì lúc bấy giờ công an mới xác định đấy là những bệnh nhân tâm thần thực sự. Bộ Y tế cũng phối hợp với Bộ Công an để xử lý nghiêm những cá nhân, cán bộ y tế có hành vi phối hợp với đối tượng để làm giả bệnh án tâm thần.

Ngay sau khi  Bộ trưởng Bộ Y tế trả lời chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhận xét: Bộ trưởng đã trả lời rõ ràng. Đề nghị xử lý nghiêm các vụ án hình sự có hành vi chạy án bằng bệnh án tâm thần. Bộ Công an cần phối hợp cùng Bộ Y tế để giải quyết tình trạng này. Người dân, dư luận rất bức xúc khi có những đối tượng vi phạm pháp luật đã trốn tránh trách nhiệm hình sự bằng các bệnh án tâm thần giả.