Quyết liệt hơn trong đấu tranh phòng, chống tội phạm

Theo ĐBQH Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp), trong năm 2021, tình hình tội phạm "có loại tăng, có loại giảm". Dưới sự chỉ đạo, điều hành quyết liệt của Chính phủ, của Thủ tướng Chính phủ, các ngành trong khối tư pháp phối hợp với cả hệ thống chính trị cùng toàn dân tham gia công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật; tiếp tục coi trọng việc kết hợp giữa phòng ngừa xã hội, phòng ngừa nghiệp vụ, tấn công, trấn áp tội phạm đạt được nhiều kết quả tích cực, bảo đảm tuyệt đối an toàn các sự kiện trọng đại của đất nước; điều tra, xử lý nhiều vụ án kinh tế, hình sự, các vụ án tham nhũng, ma túy, các vụ án phát sinh mới, băng nhóm xã hội đen, các hành vi vi phạm liên quan đến công tác phòng, chống dịch Covid-19... Đặc biệt, các ngành, nhất là lực lượng công an đã chủ động điều tra, làm rõ các vụ án gây bức xúc dư luận một cách rất kiên quyết, công tâm, khách quan, không bỏ sót tội phạm. Chất lượng công tác điều tra, phá án ngày càng được nâng lên, mang tính chuyên nghiệp hơn. Tỷ lệ điều tra, khám phá các vụ án cao hơn chỉ tiêu Quốc hội giao. 

Bộ trưởng Tô Lâm: Công tác phòng, chống dịch so với thời điểm trước khi xảy ra đại dịch COVID-19, hầu hết các loại tội phạm đều giảm, song chưa bền vững.

Khẳng định kết quả đạt được trong phòng, chống tội phạm năm qua là rất ấn tượng, nhưng đại biểu Phạm Văn Hòa cũng nêu rõ, hạn chế, bất cập vẫn còn trên các lĩnh vực, dù là nguyên nhân khách quan hay chủ quan. Cho nên, trong năm 2022, đại biểu Phạm Văn Hòa đề nghị Chính phủ tiếp tục quan tâm chỉ đạo giáo dục ý thức pháp luật, bảo đảm "thượng tôn pháp luật". Qua đó, góp phần phòng ngừa sai phạm, nhất là trong thanh, thiếu niên, vì các vụ vi phạm phần lớn là thanh niên. Tình hình tội phạm được kiềm chế tích cực, nhưng tội hiếp dâm trẻ em, tội phạm chống người thi hành công vụ, gây rối trật tự công cộng lại gia tăng, không tuân thủ quy định phòng, chống dịch làm lây lan dịch bệnh gây hậu quả nghiêm trọng. Tội phạm hàng gian, hàng giả, trang thiết bị y tế nổi lên để trục lợi. Tội phạm ma túy tiếp diễn phức tạp. Hoạt động đấu thầu chỉ định đấu giá còn nhiều bất cập, gây thất thoát lớn ngân sách nhà nước. Hoạt động từ thiện của nhóm nghệ sĩ, dư luận rất quan tâm, cần phải làm rõ để công khai, minh bạch.

Tâm đắc và trân trọng những giải pháp đề ra trong báo cáo của các cơ quan tư pháp, nhất là ngành công an, song theo đại biểu Phạm Văn Hòa, "giải pháp là giải pháp, việc tổ chức thực hiện cho bằng được các giải pháp đó mới là điều đáng quý". Đại biểu Phạm Văn Hòa đề nghị Chính phủ, Thủ tướng có chỉ đạo quyết liệt hơn, nêu cao tinh thần trách nhiệm của tổ chức, cá nhân người đứng đầu trong thực hiện. 

Một vấn đề liên quan đến tình hình tội phạm, vi phạm pháp luật năm 2021 được nhiều đại biểu nêu lên tại phiên thảo luận, đó là trong lúc đất nước đang gặp nhiều khó khăn do dịch Covid-19, tình trạng thất nghiệp gia tăng, sản xuất kinh doanh dịch vụ ngưng trệ thì lại phát sinh ra nhiều tội phạm mới để trục lợi, gây lo lắng, bất an trong nhân dân. Các đại biểu đề nghị trong thời gian tới, với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, của Thủ tướng, sự vào cuộc của các ngành tư pháp, tình hình vi phạm trên các lĩnh vực công - tư sẽ giảm đáng kể, kiềm chế tốt các loại tội phạm sau khi đất nước trở lại trạng thái "bình thường mới"; xử lý vi phạm đúng người, đúng tội, đúng quy định của pháp luật...

Khẩn trương điều tra các vụ án bức xúc dư luận

Đồng tình cao với kết quả công tác phòng, chống vi phạm pháp luật và tội phạm của các cơ quan tư pháp và báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tư pháp, ĐBQH Phan Thái Bình (Quảng Nam) nhận thấy, trong báo cáo đã nêu khá rõ về nội dung này, đồng thời đề nghị các cơ quan liên quan cần làm rõ thêm hai vấn đề. Một là, tình hình gây rối trật tự công cộng trong năm 2021 này tăng 18,3%. Hai là, tội phạm chống người thi hành công vụ tiếp tục gia tăng với 548 vụ, tăng 20,18%. Đây là hai loại tội phạm tăng đột biến trong những năm này. Ngoài việc tác động bởi dịch bệnh, đại biểu Phan Thái Bình đề nghị cần làm rõ có bao nhiêu vụ gây rối trật tự công cộng, bao nhiêu vụ chống người thi hành công vụ liên quan đến tình hình giáo dục, lý do sao tăng đột biến như vậy trong năm 2021 để chúng ta có giải pháp?

Cũng liên quan đến phòng, chống dịch bệnh Covid-19, đại biểu Phan Thái Bình nhận thấy, trong thời gian vừa qua công tác này có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và toàn dân, trong đó hoạt động nhân đạo, từ thiện cũng rất được quan tâm. Tuy nhiên, tình hình vận động, kêu gọi từ thiện, nhân đạo trong công tác phòng, chống thiên tai vừa qua trên các mạng xã hội xảy ra việc tranh chấp, nói xấu lẫn nhau, ảnh hưởng đến an ninh, trật tự, ảnh hưởng đến thuần phong mỹ tục, văn hóa truyền thống của dân tộc. "Tôi đề nghị các cơ quan chức năng, đặc biệt là cơ quan điều tra và cơ quan tư pháp vào cuộc một cách mạnh mẽ vấn đề này và kịp thời hơn, để làm rõ, trả lời cho công luận, cử tri biết rõ ai đúng, ai sai. Đồng thời, từ đó chúng ta có giải pháp, đặc biệt là kiến nghị với Chính phủ, Quốc hội có hành lang pháp lý một cách minh bạch, rõ ràng cho công tác từ thiện trong thời gian tới, bảo đảm an ninh trật tự", đại biểu Phan Thái Bình đề nghị.

Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháo trong phiên thảo luận ngày 24/10.

Trả lời về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết, theo Điều 331 của Bộ luật Hình sự, đó là tội lợi dụng quyền tự do dân chủ, xâm phạm lợi ích nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức và cá nhân. "Thời gian tới, cơ quan điều tra, kể cả viện kiểm sát và tòa án sẽ thống nhất để xem xét những hành vi này và phải xử lý để bảo đảm trật tự, kỷ cương của xã hội. Ý kiến phản ánh của đại biểu chúng tôi xin tiếp thu và sẽ bàn luận để có cách xử lý như thế nào cho phù hợp và kịp thời", Bộ trưởng Tô Lâm khẳng định.

Bộ trưởng Bộ Công an cũng cho biết, công tác phòng, chống dịch so với thời điểm trước khi xảy ra đại dịch COVID-19, hầu hết các loại tội phạm đều giảm, song chưa bền vững. Nguyên nhân chủ yếu là do việc thực hiện giãn cách xã hội đã làm hạn chế điều kiện hoạt động của tội phạm. Tuy nhiên, một số loại tội phạm lại có xu hướng gia tăng như chống người thi hành công vụ, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, tung tin giả, kinh doanh đa cấp qua mạng Internet, các hành vi lợi dụng các chính sách phòng, chống dịch để trục lợi. Những tội phạm gia tăng này chúng tôi sơ bộ đánh giá cũng có tác động rất nhiều do những nguyên nhân ảnh hưởng của bệnh dịch COVID-19 và chúng ta phải triển khai các biện pháp.

Một số ý kiến của đại biểu Quốc hội cũng đã đề cập đến một số vụ án cụ thể, một số diễn biến mới của tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật như: tội phạm giết người, tội phạm gây rối trật tự công cộng, tội phạm liên quan đến môi trường cát, đá, sỏi, tội phạm trên không gian mạng... Một số vấn đề về hoàn thiện pháp luật như: cần có Nghị định về thi hành án tử hình, việc ghi âm, ghi hình trong khi tổ chức điều tra, Bộ Công an sẽ tiếp tục triển khai.

Bám sát sự chỉ đạo của trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ đã chủ động linh hoạt sáng tạo, chuyển trạng thái nhanh chóng, hiệu quả trên mọi mặt công tác, đáp ứng yêu cầu vừa đảm bảo phòng, chống dịch vừa đảm bảo an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội, phục vụ "mục tiêu kép" mà Chính phủ đã đề ra.

Bộ Công an đã cùng với các Bộ, ngành và các địa phương triển khai đồng bộ các giải pháp đảm bảo an ninh trật tự, không để bị động bất ngờ, nhất là tại các địa phương thực hiện giãn cách xã hội để phòng, chống dịch. Bên cạnh đó là tiếp tục tăng cường các biện pháp đấu tranh trấn áp các loại tội phạm, tăng cường quản lý, kiểm soát đảm bảo an toàn, an ninh trên không gian mạng; đảm bảo công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông, phòng, chống cháy nổ. Qua đó, tội phạm tiếp tục được kéo giảm, tỷ lệ điều tra, khám phá các vụ án vượt chỉ tiêu Quốc hội giao, đã làm giảm nhiều loại tội phạm nghiêm trọng. Ngoài ra, Bộ Công an cũng khẩn trương điều tra làm rõ các vụ án gây bức xúc dư luận. Chủ động phòng, ngừa, phát hiện, đấu tranh và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm liên quan đến công tác phòng, chống dịch.

Kết luận Phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, đã có 42 lượt ý kiến phát biểu, một ý kiến tranh luận. Các ĐBQH thảo luận rất sôi nổi, thẳng thắn, trí tuệ, trách nhiệm cao, thể hiện sự đồng tình với 5 báo cáo của các cơ quan tư pháp và Chính phủ cũng như các báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tư pháp. Các ý kiến đều cho rằng các báo cáo được chuẩn bị nghiêm túc, công phu, chất lượng, nêu rõ tình hình, nguyên nhân, bài học kinh nghiệm, giải pháp và phương hướng tới, bám sát tình hình cụ thể, thể hiện được kết quả đạt được trên tất cả các mặt công tác trong bối cảnh rất khó khăn của năm 2021 là rất đáng ghi nhận. Tuy nhiên, cũng còn những tồn tại, hạn chế, yếu kém, các ĐBQH đề nghị các cơ quan cần tiếp tục có giải pháp khắc phục căn bản trong thời gian tới.

Tại Phiên họp, Bộ trưởng Bộ Công an, Chánh án Tòa án Nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát Nhân dân tối cao, Tổng Thanh tra Chính phủ đã phát biểu bước đầu tiếp thu, giải trình các ý kiến của các ĐBQH. "Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ nghiêm túc nghiên cứu ý kiến của các cơ quan trong các báo cáo, ý kiến phát biểu của các vị ĐBQH để đưa các nội dung này vào các nghị quyết có liên quan trình Quốc hội xem xét trong kỳ họp", Phó Chủ tịch Quốc hội nói./.