Toàn cảnh buổi làm việc của Đoàn Giám sát tại trụ sở UBND tỉnh.

Tham gia Đoàn Giám sát còn có Thứ trưởng, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thị Minh cùng đại diện lãnh đạo một số đơn vị có liên quan của BHXH Việt Nam; và đại diện lãnh đạo một số đơn vị có liên quan của Bộ Công an. Về phía tỉnh Thanh Hoá làm việc với Đoàn có: Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đình Xứng; Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Nguyễn Văn Phát; Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Đăng Quyền; lãnh đạo một số sở, ngành liên quan (Công an, Tài chính, Y tế, LĐ-TB&XH, LĐLĐ, Cục Thuế,…); cùng lãnh đạo BHXH tỉnh, và lãnh đạo các Phòng nghiệp vụ có liên quan của BHXH tỉnh.

Theo chương trình làm việc của Đoàn Giám sát: Sáng 07/9, Đoàn làm việc với BHXH tỉnh và tiến hành khảo sát tình hình KCB BHYT tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh và Bệnh viện Đa khoa Hợp Lực; chiều cùng ngày, Đoàn làm việc với Tỉnh uỷ, UBND tỉnh và một số sở, ngành có liên quan của tỉnh về tình hình tổ chức thực hiện chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh.

Đoàn Giám sát làm việc tại BHXH tỉnh.

Báo cáo với Đoàn Giám sát về tình hình thực hiện chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh thời gian qua, Giám đốc BHXH tỉnh Lê Thanh Sinh cho biết, với nhiều biện pháp tích cực, trong những năm qua, công tác mở rộng đối tượng tham gia BHXH, BHYT, BH thất nghiệp của BHXH tỉnh đạt nhiều chuyển biến đáng kể, tính đến ngày 30/6/2018 toàn tỉnh có: 322.296 người tham gia BHXH (đạt 16,23% so với số lao động), trong đó có 314.787 người tham gia BHXH bắt buộc và 7.509 người tham gia BHXH tự nguyện; 272.879 người tham gia BH thất nghiệp (đạt 13,74% so với số lao động); 3.087.639 người tham gia BHYT (đạt tỷ lệ bao phủ là 87,11% so với tổng dân số).

Theo đó, công tác thu BHXH, BHYT, BH thất nghiệp cũng gia tăng tương ứng. Tính đến ngày 30/6/2018, số thu BHXH, BHYT, BH thất nghiệp trên địa bàn tỉnh là 3.363 tỷ đồng, tăng 11,6% so với cùng kỳ năm 2017, đạt 47,7% kế hoạch. “Tuy nhiên, hiện trên địa bàn tỉnh có 8.814 DN đang hoạt động với 248.834 lao động, nhưng mới chỉ có 4.920 DN tham gia BHXH, BHYT, BH thất nghiệp cho 207.326 lao động; còn 3.894 DN chưa tham gia cho 41.508 lao động. Do vậy, tuy việc phát triển đối tượng tham gia có tăng qua các năm, nhưng tính đến ngày 30/6/2018, số nợ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp trên địa bàn tỉnh là 404,6 tỷ đồng, chiếm 5,7% số thu. Đặc biệt trong đó, chỉ tính riêng khối DN đã có 4.089 đơn vị nợ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp của 140.460 lao động”, Giám đốc Lê Thanh Sinh chia sẻ.

Ngoài nguyên nhân khách quan do DN gặp khó khăn trong sản xuất kinh doanh, quay vòng vốn, Giám đốc Lê Thanh Sinh nhấn mạnh, tình trạng nợ của các DN còn diễn ra phổ biến chủ yếu xuất phát từ nguyên nhân chủ quan do ý thức tuân thủ pháp luật về BHXH, BHYT, BH thất nghiệp của các DN còn kém. Thậm chí có nhiều DN, sau thanh tra, kiển tra, không chấp hành kết luận, tiếp tục “chây ỳ”, không những khiến số nợ không giảm mà còn tiếp tục gia tăng như: Công ty CP Xây dựng Hancorp.2 nợ 23,9 tỷ đồng; Công ty Xây dựng số 5 nợ 10 tỷ đồng; Công ty TNHH một thành viên công nghiệp tàu thuỷ Thanh Hoá nợ 9,1 tỷ đồng; Công ty CP Licogi 15 nợ 8,7 tỷ đồng;…

Về công tác quản lý quỹ BHYT, Giám đốc Lê Thanh Sinh cho biết, tính đến nay, BHXH tỉnh đã tổ chức ký hợp đồng KCB BHYT với 81 cơ sở y tế (gồm: 02 bệnh viện tuyến Trung ương, 15 bệnh viện tuyến tỉnh, 59 bệnh viện, phòng khám tuyến huyện; 05 trạm y tế cơ quan, đơn vị). Trong quá trình giám định và thanh toán chi phí KCB BHYT, BHXH tỉnh đã đưa ra các chuyên đề định hướng về thuốc, dịch vụ kỹ thuật, vật tư y tế, rà soát, kiểm tra số liệu của toàn tỉnh kết hợp với giám định tập trung theo tỷ lệ, xác định các nội dung giám định dựa trên thực tế hồ sơ chi tiết tại các cơ sở KCB BHYT; thực hiện chỉ đạo rà soát 05 chuyên đề trong quý I/2018 và 14 chuyên đề trong quý II/2018. Kết quả, số tiền từ chối thanh toán trong quý I/2018 là gần 45, 5 tỷ đồng và trong quý II/2018 là gần 41,5 tỷ đồng.

Lý giải về nguyên nhân của việc bội chi quỹ BHYT trên địa bản tỉnh từ năm 2016 đến nay, Giám đốc Lê Thanh Sinh nhận định, ngoài nguyên nhân khách quan do tác động của việc thông tuyến huyện theo quy định của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT, còn do chính tác động của việc gia tăng giá viện phí theo quy định tại Thông tư liên tịch số 37/2015/TTLT-BYT-BTC.

Cũng theo Giám đốc Lê Thanh Sinh, tại Thanh Hoá, với tỷ lệ bệnh nhân vào điều trị nội trú năm 2016, 2017 là 17% cao hơn so với bình quân chung toàn quốc (9,8%). Nếu chỉ cần giảm tỷ lệ người vào điều trị nội trú xuống ở mức 15% (chưa về bằng mức bình quân chung của cả nước), thì số lượt người vào điều trị nội trú năm 2017 giảm tương ứng là 150 nghìn lượt, với số tiền bội chi giảm là 527 tỷ đồng. Cạnh đó, hiện bình quân đơn điều trị các bệnh lý tiểu đường, cao huyết áp tại các bệnh viện trong tỉnh cao hơn bình quân chung của các bệnh viện cùng tuyến, cùng hạng trong toàn quốc. Vậy nếu chi phí này giảm xuống ngang bằng với mức bình quân chung toàn quốc thì trong năm 2017, đã tiết kiệm được khoảng 44,7 tỷ đồng cho quỹ BHYT.

Trong thời gian qua, việc giải quyết thủ tục hành chính (TTHC) tại cơ quan BHXH đã tuân thủ theo đúng nguyên tắc của cơ chế một cửa, một cửa liên thông, không yêu cầu phát sinh thêm thủ tục. Từ 01/01/2017 các tổ chức, cá nhân đến giao dịch hoàn toàn không phải trả bất cứ loại phí, lệ phí nào và chỉ cần giao dịch tại một đầu mối là Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả TTHC của cơ quan BHXH để được hướng dẫn, tiếp nhận hồ sơ, giải quyết và nhận kết quả. Các TTHC giải quyết tại BHXH tỉnh, BHXH huyện hay liên thông từ huyện lên tỉnh đều đảm bảo giải quyết nhanh chóng, thuận tiện và đúng thời gian quy định. Một số thủ tục giải quyết chế độ chính sách đã giảm từ 30% đến 50% thời gian so với trước đây; đối với thủ tục cấp lại thẻ BHYT do mất, hỏng được thực hiện ngay trong ngày; đảm bảo giải quyết và trả kết quả đúng hoặc trước thời gian quy định đối với các hồ sơ giải quyết chế độ hưu trí, tử tuất, chế độ ngắn hạn, giải quyết trợ cấp BHXH một lần, cấp sổ BHXH. 

Tại buổi làm việc, các thành viên Đoàn Giám sát đã đề nghị tỉnh làm rõ hơn về tình hình phát triển đối tượng tham gia BHXH còn thấp so với tiềm năng, nợ đọng BHXH; nguyên nhân dẫn đến bội chi quỹ KCB BHYT; công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp, công tác phối hợp giữa các sở, ngành liên quan trong việc tổ chức thực hiện các chính sách an sinh này… 

Trưởng phòng PC46, Công an tỉnh Nguyễn Hữu Du cho biết, với những vi phạm trong lĩnh vực BHXH, BHYT phải xử lý hình sự tạo tính “răn đe”.

Làm rõ về công tác phối hợp trong tổ chức thực hiện chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh, Trưởng phòng PC46, Công an tỉnh Nguyễn Hữu Du cho biết, năm 2016, ngay sau khi tình trạng bội chi quỹ BHYT trên địa bàn tỉnh có dấu hiệu tăng cao bất thường, được sự chỉ đạo của Tỉnh uỷ, ngay trong năm 2017, PC46 đã tiến hành kiểm tra tình hình KCB BHYT tại một số cơ sở KCB điển hình. Tuy nhiên, kết quả điều tra cho thấy, tại các cơ sở KCB này, với các bệnh ngoại trú có hiện tượng tăng về thời gian chờ bệnh và số ngày khám bệnh nhưng hoàn toàn không có hồ sơ khống nên cơ quan Công an không có căn cứ để xử lý. Theo đó, đề xuất 02 ngành Y tế và BHXH cần rút kinh nghiệm và phối hợp “nhịp nhàng” hơn trong công tác quản lý quỹ BHYT trên địa bàn tỉnh.

Đối với những vi phạm trong lĩnh vực BHXH của những DN “chây ỳ” nợ đóng, hoặc thu tiền đóng BHXH của NLĐ nhưng không đóng,… với 10 hồ sơ đã được cơ quan BHXH chuyển sang, PC46 đang tiến hành xác minh lại. Chắc chắn, sau xác minh, với các DN có hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, sẽ đảm bảo tiến hành điều tra xử lý hình sự kịp thời, quyết liệt theo đúng quy định của pháp luật với những DN này nhằm bảo vệ quyền lợi an sinh cho NLĐ, cũng như tạo tính “răn đe” trong việc chấp hành pháp luật BHXH của các DN.

Về công tác phối hợp thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về BHXH, BHYT, BH thất nghiệp, ông Nguyễn Hữu Du cho biết, cơ quan Công an sẵn sàng chủ động vào cuộc cùng BHXH trong các cuộc thanh tra, kiểm tra này. “Bởi nếu đoàn liên ngành tiến hành thanh tra, kiểm tra quyết liệt, chắc chắn kết quả thu nợ sẽ đạt hiệu quả cao hơn, và khi đó, chỉ với những DN nào thực sự “bất chấp” chúng ta mới phải xử lý hình sự theo quy định của pháp luật”, ông Nguyễn Hữu Du chia sẻ.

Thứ trưởng, Tổng Giám đốc Nguyễn Thị Minh phát biểu trong chương trình làm việc của Đoàn tại BHXH tỉnh.

Phát biểu về vấn đề đẩy mạnh công tác phối hợp giữa cơ quan BHXH và cơ quan Công an, Thứ trưởng, Tổng Giám đốc Nguyễn Thị Minh - thành viên Đoàn Giám sát chia sẻ, BHXH Việt Nam và Tổng cục Cảnh sát đã có Quy chế phối hợp trong công tác phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT, BH thất nghiệp. Quy chế này đã được triển khai tại 63 tỉnh, thành phố, theo đó, cần phải gắn trách nhiệm phối hợp chặt chẽ giữa 02 ngành để triển khai hiệu quả.

Ngoài ra, Thứ trưởng, Tổng Giám đốc Nguyễn Thị Minh cũng cho biết, hiện BHXH Việt Nam đang triển khai xây dựng phần mềm về quản lý nợ đọng. Phần mềm này sẽ tự động trích kết quả nợ và mẫu xử phạt với đơn vị sử dụng lao động trên toàn hệ thống để BHXH các tỉnh, thành phố tiến hành xử lý vi phạm hành chính; sau xử phạt, đơn vị sử dụng lao động không chấp hành quyết định xử phạt, phần mềm sẽ chiết xuất hồ sơ để chuyển cơ quan Công an xử lý hình sự theo quy định của pháp luật. 

Khẳng định, cơ quan BHXH vẫn phải chủ động trong công tác thu nợ một cách tối đa, đặc biệt là trong việc thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành đóng BHXH, BH thất nghiệp, BHYT của Ngành, Tổng Giám đốc yêu cầu BHXH tỉnh phải đảm bảo kế hoạch thanh tra có sự vào cuộc của cơ quan Công an trong mỗi Đoàn thanh tra, kiểm tra ngay từ đầu, nhằm tạo sức ép cho các đơn vị. “Tình trạng nợ BHXH ảnh hưởng tới quyền an sinh thiết thân của NLĐ khiến chúng ta không thể lơ là”, Tổng Giám đốc nhấn mạnh.

Về vấn đề quản lý quỹ BHYT, trước kiến nghị của Bệnh viện Đa khoa tỉnh về việc tăng mệnh giá thẻ BHYT, Tổng Giám đốc Nguyễn Thị Minh cho biết, trong giai đoạn ngân sách Nhà nước còn eo hẹp thì việc áp dụng tăng mệnh giá thẻ là không khả thi. Thay vào đó, nên chủ động, trong phạm vi quyền hạn, trách nhiệm của các sở ngành liên quan và của chính các cơ sở KCB phải chung tay quản lý hiệu quả quỹ BHYT, hạn chế bằng được các hành vi lạm dụng, trục lợi quỹ. “Mặt khác, việc Bộ Y tế sớm đưa ra được gói dịch vụ y tế cơ bản với thời gian, phác đồ điều trị và chi phí cụ thể cho các danh mục bệnh cũng sẽ là một biện pháp tối ưu nhằm hạn chế tình trạng lạm dụng, trục lợi quỹ BHYT của các cơ sở KCB như hiện nay”, Tổng Giám đốc Nguyễn Thị Minh khuyến nghị.

Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đình Xứng phát biểu tại buổi giám sát.

Phát biểu trong chương trình giám sát, Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đình Xứng khẳng định, việc thực hiện chính sách về BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh luôn được quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện vẫn còn những tồn tại, hạn chế như việc tham mưu của các sở, ngành liên quan chưa tốt, dẫn đến nợ đọng BHXH, bội chi quỹ BHYT còn phổ biến; việc giám sát chi chưa sát với yêu cầu; công tác đấu thầu thuốc, vật tư y tế chưa sát với tình thình thực tế… Trước tình hình trên, tỉnh đã đề ra nhiều giải pháp nhằm tổ chức thực hiện tốt chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh như: Phân loại để xử lý đối với DN nợ đọng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp; không cho tham gia đấu thầu đối với những DN này… 

Về nhiệm vụ trong thời gian tới, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đình Xứng cho biết, tỉnh sẽ tập trung chỉ đạo BHXH tỉnh rà soát để tham mưu cho UBND tỉnh có các biện pháp thực hiện nghiêm chính sách BHXH, BHYT; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong KCB; đẩy mạnh phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT, BH thất nghiệp; tăng cường công tác quản lý Nhà nước về thu hồi nợ đọng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp và công tác đấu thầu thuốc, vật tư y tế. Song song đó, chỉ đạo các sở, ngành chức năng sẽ xử lý nghiêm đối với các cơ sở KCB có hành vi lạm dụng quỹ KCB BHYT và các cơ quan, đơn vị nợ đọng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp. 

Qua chương trình giám sát lần này của Hội đồng Quản lý BHXH Việt Nam, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đình Xứng mong muốn tiếp tục nhận được sự quan tâm trong lãnh đạo, chỉ đạo của Hội đồng và của BHXH Việt Nam trong việc tạo điều kiện tổ chức thực hiện để Thanh Hóa ngày một thực hiện tốt hơn các chính sách BHXH, BHYT cho NLĐ và người dân trên địa bàn tỉnh.

Thượng tướng Nguyễn Văn Thành - Trưởng đoàn Giám sát phát biểu kết luận tại buổi giám sát.

Phát biểu kết luận chương trình giám sát, Thượng tướng Nguyễn Văn Thành - Uỷ viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an, Uỷ viên Hội đồng quản lý BHXH Việt Nam - Trưởng Đoàn Giám sát yêu cầu, tỉnh Thanh Hóa cần tiếp tục quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt chính sách BHXH, BHYT; đặc biệt tăng cường công tác quản lý Nhà nước về lĩnh vực này. Đồng thời chỉ đạo các cơ quan liên quan, qua phân loại, rà soát phải đưa ra được những tham mưu, đề xuất trúng - đúng - kịp thời, để có biện pháp xử lý nghiêm đối với các hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT, BH thất nghiệp. “Cần phân định rạch ròi nặng - nhẹ, trường hợp nào xử lý hành chính, trường hợp nào cần thiết đẩy lên xử lý hình sự theo đúng quy định của pháp luật, phải mạnh tay, quyết liệt thực hiện nhằm tạo sức “răn đe”, bảo đảm quyền lợi an sinh cho người dân, NLĐ”, Thượng tướng nhấn mạnh./.