Tham dự Đoàn giám sát có: Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Trần Đình Liệu; Văn phòng HĐQL BHXH và lãnh đạo một số đơn vị trực thuộc BHXH Việt Nam. Về phía tỉnh Đồng Nai có: Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Sơn Hùng; lãnh đạo BHXH tỉnh và các Sở, ban, ngành, đoàn thể liên quan.
Nhiều kết quả tích cực trong thực hiện chính sách
Báo cáo với Đoàn Giám sát về tình hình thực hiện các chính sách an sinh xã hội, Giám đốc BHXH tỉnh Đồng Nai Phạm Minh Thành cho biết, thời gian qua, BHXH tỉnh đã tích cực, tập trung làm tốt công tác tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh và Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT tỉnh về chế độ, chính sách BHXH, BHYT; đồng thời thực hiện quyết liệt công tác đôn đốc thu và giải quyết các chế độ. Số người tham gia BHXH, BHTN trên địa bàn tỉnh thời gian qua có sự tăng trưởng năm sau cao hơn năm trước và hoàn thành chỉ tiêu kế hoạch được BHXH Việt Nam, HĐND, UBND tỉnh giao. Qua đó, công tác an sinh xã hội cơ bản đạt nhiều kết quả đáng khích lệ.
Tính đến hết Quý I/2023, số người tham gia BHXH, BHYT, BHTN trên địa bàn tỉnh Đồng Nai là 2.867.891 người. Trong đó số tham gia BHYT là 2.855.660 người, đạt tỷ lệ 91,7% dân số toàn tỉnh; Số người tham gia BHXH bắt buộc là 768.790 người. Toàn tỉnh có 751.566  người tham gia BHTN, tỷ lệ bao phủ BHTN trên LLLĐ là 46,5%; Số người tham gia BHXH tự nguyện là 12.231 người; Số người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng đạt 70.846 người. Công tác chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng, KCB BHYT cho người dân được đảm bảo kịp thời. Việc triển khai, thực hiện các chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT, BH thất nghiệp trên địabàn tỉnh Đồng Nai luôn nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, thường xuyên của BHXH Việt Nam, Tỉnh ủy, HĐND tỉnh, UBND tỉnh; sự phối hợp có hiệu quả của các sở, ban, ngành, đoàn thể liên quan, của các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương.

Trưởng đoàn giám sát Hội đồng quản lý BHXH Ngọ Duy Hiểu phát biểu tại buổi làm việc.

Cùng với đó, công tác truyền thông, phổ biến, giáo dục pháp luật BHXH, BHYT được thực hiện với nhiều hình thức một cách hiệu quả nhằm tạo điều kiện cho người dân, đơn vị sử dụng lao động, cơ quan quản lý nhà nước nắm bắt kịp thời các vấn đề liên quan đến chế độ, chính sách BHXH, BHYT; góp phần nâng cao ý thức trách nhiệm xã hội trong việc bảo vệ quyền lợi của người lao động cũng như truyền thông ứng dụng dịch vụ công trực tuyến và truyền thông tiện ích của ứng dụng VssID - BHXH số. Công tác thanh tra, kiểm tra; quản lý sử dụng quỹ BHXH, BHYT, BHTN; giám định BHYT… cũng luôn được BHXH tỉnh quan tâm, đẩy mạnh, đạt nhiều kết quả tích cực…
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, Giám đốc BHXH tỉnh Phạm Minh Thành cũng nêu một số khó khăn, bất cập tại địa phương, đó là việc phát triển số người tham gia BHXH, BHYT, BHTN trên địa bàn tỉnh gặp nhiều khó khăn, số người tham gia chính sách có dấu hiệu giảm so với cùng thời điểm năm trước, nguyên nhân chủ yếu do ảnh hưởng của dịch Covid-19 khiến thu nhập người dân không ổn định. Mặt khác, số người lao động không đảm bảo được việc làm, thu nhập tiền lương và đóng nộp BHXH, BHYT, BHTN dẫn đến số người lao động nhận trợ cấp BHTN, BHXH một lần ngày càng gia tăng.
Tình trạng lạm dụng trục lợi quỹ BHXH, BHTN có dấu hiệu tăng cao, người lao động sử dụng chứng từ giả để thanh toán chế độ (giấy khai sinh, giấy nghỉ việc hưởng chế độ BHXH); người lao động không trung thực khi khai báo tình trạng việc làm; cơ sở y tế cấp giấy nghỉ việc hưởng chế độ BHXH không đúng quy định vẫn còn tồn tại và chưa được giải quyết dứt điểm.

Một khó khăn nữa là số người đề nghị hưởng BHXH một lần trên địa bàn tỉnh có chiều hướng gia tăng, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi người lao động, điều này ảnh hướng khá lớn đến việc mở rộng diện bao phủ BHXH và đảm bảo tính bền vững của hệ thống an sinh xã hội. Theo thống kê trên địa bàn tỉnh, giai đoạn 2018 - 2022, số người nhận trợ cấp BHXH một lần năm sau luôn cao hơn năm trước với tốc độ tăng trung bình mỗi năm khoảng 10%...

Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Trần Đình Liệu phát biểu.

Tại buổi làm việc, đại diện một số Sở, Ban ngành và các doanh nghiệp có số lao động lớn làm việc trên địa bàn tỉnh đã nêu ra một số đề xuất, kiến nghị. Đại diện công ty TNHH Pousung và công ty CP Tae Kwang Vina nêu tình trạng hưởng BHXH một lần của người lao động thời gian qua. Nguyên nhân dẫn đến việc này do một bộ phận lớn người lao động bị mất việc làm phải đối mặt với các nhu cầu tài chính trước mắt, bên cạnh đó, chính sách BHXH một lần còn khá thông thoáng, dễ dàng trong tiếp cận như hiện nay thì người lao động sẽ tìm đến đó như là một công cụ tài chính trước mắt, qua đó đề nghị cơ quan có chức năng hướng dẫn cũng như nêu ra phương án hạn chế tình trạng này.
Về tình hình thực hiện chính sách BHYT, đại diện lãnh đạo Sở Y tế tỉnh Đồng Nai cho biết việc thực hiện chính sách BHYT trên địa bàn cũng gặp một số khó khăn liên quan đến vấn đề thanh quyết toán chi phí KCB BHYT; việc chi trả KCB BHYT vượt dự toán giao, song xuất phát từ những nguyên nhân khách quan, chính vì vậy, các đơn vị đề nghị BHXH Việt Nam, UBND tỉnh quan tâm hơn nữa đến lĩnh vực này để đáp ứng tốt hơn quyền lợi của người lao động. Đại diện bệnh viện đa khoa tỉnh, một số bệnh viện đa khoa trên địa bàn tỉnh cũng nêu khó khăn vướng mắc liên quan đến công tác thanh quyết toán, tổng mức thanh toán những năm trước đây và việc đấu thầu thuốc, vật tư y tế tại các cơ sở khám chữa bệnh.
Qua thống kê, hiện các chỉ số về KCB BHYT của tỉnh đều cao so với bình quân chung toàn quốc như: Tỷ lệ vào điều trị nội trú, số ngày điều trị, tỷ lệ chỉ định xét nghiệm, tỷ lệ chẩn đoán hình ảnh, chi phí bình quân ngoại trú và nội trú… Mặt khác, trường hợp số chi KCB BHYT tại tỉnh vượt dự toán được giao, chưa thể phân bổ số chi phí KCB BHYT nên chưa thể thanh toán cho các cơ sở KCB.
Về tình hình thực hiện chính sách BHXH, đại diện Sở Lao động – Thương binh và Xã hội nhấn mạnh, việc giải quyết, chi trả các chế độ cho người lao động trên địa bàn tỉnh thời gian qua được thực hiện tốt. Tuy nhiên, tình hình nợ đóng BHXH trên địa bàn tỉnh vẫn diễn biễn khá phức tạp, gây ảnh hưởng lớn đến quyền lợi của người lao động. Trong khi đó, công tác khởi kiện doanh nghiệp chậm đóng hiện đang gặp rất nhiều vướng mắc, chưa thực hiện được liên quan đến một số vấn đề pháp lý.
Đại diện công an tỉnh đề nghị hai ngành BHXH và công an tỉnh phối hợp tốt hơn trong xác định cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền để nâng cao nhận thức, ý thức tuân thủ, chấp hành pháp luật về BHXH, BHYT của người lao động, đơn vị sử dụng lao động và người dân…
Trên cơ sở thống nhất với những nội dung được BHXH tỉnh và đại diện 1 số đơn vị, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh báo cáo, Đoàn Giám sát đã có những trao đổi nhằm làm rõ thêm một số vấn đề còn tồn tại trong việc thực hiện, sử dụng quỹ KCB BHYT; thanh kiểm tra đơn vị nợ đóng, chậm đóng BHXH; tuyên truyền mở rộng người dân tham gia BHXH, BHYT, truyền thông về các dịch vụ công của ngành; công tác quản lý lao động… trên cơ sở đó Đoàn đã có những đề xuất, kiến nghị để tỉnh Đồng Nai thực hiện tốt hơn các chính sách an sinh xã hội trong thời gian tới.
Đề xuất thêm ý kiến về đảm bảo quyền lợi NLĐ đúng quy định của pháp luật, Đoàn cũng đề nghị Sở LĐ-TB&XH tỉnh có giải pháp để chia sẻ thông tin kịp thời về thời điểm NLĐ đang hưởng trợ cấp thất nghiệp có việc làm, tránh việc chi trả trợ cấp thất nghiệp không đúng đối tượng. Hiện cơ quan BHXH cũng đang tham gia góp ý xây dựng Luật BHXH sửa đổi, nhằm tăng sức thu hút của chính sách với người dân, NLĐ; đồng thời hạn chế tình trạng nhận BHXH một lần đang có xu hướng gia tăng hiện nay.
Đối với công tác phát triển người tham gia, BHXH tỉnh Đồng Nai cần khảo sát, nắm bắt rõ từng nhóm đối tượng tiềm năng phát triển BHXH, BHYT, BHTN ở từng địa phương. Đồng thời đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra chuyên ngành, xử phạt các đơn vị, cá nhân vi phạm việc chậm đống, trốn đóng BHXH, BHYT; đẩy mạnh công tác truyền thông, trên những cơ sở đó, tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo chính quyền địa phương huy động nguồn lực hỗ trợ tham gia hoặc có cơ sở để giao chỉ tiêu, xây dựng giải pháp vận động phát triển cụ thể, tích cực hơn.. 
Về lĩnh vực BHYT, hiện tỉnh Đồng Nai đứng thứ 7 về vượt dự toán trên toàn quốc, qua đó BHXH tỉnh cần phối hợp, đôn đốc các cơ sở KCB hoàn thiện đầy đủ hồ sơ hoàn thành việc quyết toán theo yêu cầu của BHXH Việt Nam, phối hợp chặt chẽ với cơ sở KCB để triển khai quy trình giám định mới hiệu quả. Đồng thời, tiếp tục phân tích, đánh giá chi phí KCB ở từng cơ sở và yêu cầu các giám định viên BHYT theo dõi sát tình hình thực tế để kịp thời thực hiện các biện pháp hạn chế gia tăng chi phí, đảm bảo quyền lợi khám, chữa bệnh BHYT cho người dân…
Thực hiện đồng bộ các giải pháp, phát huy tiềm năng của địa phương
Phát biểu tại buổi làm việc, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Trần Đình Liệu đánh giá cao các kết quả tương đối toàn diện về BHXH, BHYT của tỉnh Đồng Nai đạt được trong thời gian qua. Hiện số người tham gia BHXH, BHYT, BHTN tỉnh đang trong nhóm các địa phương cao nhất cả nước. Tuy nhiên, việc phát triển vẫn chưa thực sự tương xứng với tiềm năng địa phương. Do đó, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Trần Đình Liệu mong muốn UBND, HĐND tỉnh tiếp tục quan tâm, chỉ đạo sát sao việc thực hiện các chính sách BHXH, BHYT, BHTN; Đẩy mạnh truyền thông, phổ biến chính sách BHXH, BHYT, BHTN. 
Đối với lĩnh vực BHYT, Phó Tổng Giám đốc đề nghị yêu cầu Đồng Nai cần tiếp tục có giải pháp, biện pháp kiểm soát chi phí KCB BHYT trong dự toán được Thủ tướng Chính phủ giao, đảm bảo kinh phí cho các cơ sở khám chữa bệnh để góp phần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh và điều trị bệnh nhân, giảm áp lực phải tăng nguồn thu từ quỹ BHYT của các cơ sở y tế. “Với tình hình dịch bệnh đã được kiểm soát, đề nghị UBND tỉnh tăng cường chỉ đạo cơ quan BHXH tỉnh triển khai đồng bộ, hiệu quả, tích cực những giải pháp cụ thể, quyết liệt hơn nữa trong việc triển khai thực hiện nhiệm vụ liên quan đến các công tác này”, Phó Tổng Giám đốc Trần Đình Liệu đề nghị. Những đề xuất, kiến nghị của tỉnh, BHXH Việt Nam sẽ ghi nhận, tổng hợp, báo cáo HĐQL trình các cấp có thẩm quyền xem xét, hướng dẫn cụ thể nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Nguyễn Sơn Hùng đề ra phương hướng, nhiệm vụ công tác ASXH trong thời gian tới.

Tại buổi làm việc, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Nguyễn Sơn Hùng khẳng định UBND, HĐND tỉnh Đồng Nai luôn quan tâm chỉ đạo sát sao trong việc thực hiện các chính sách BHXH, BHYT, BHTN và đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo các sở ban ngành, các cấp chính quyền địa phương, tăng cường công tác tuyên truyền, thực hiện chính sách BHXH, BHYT cho người lao động và nhân dân trong tỉnh. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện vẫn còn những tồn tại, hạn chế như việc tham mưu của các sở, ngành liên quan chưa tốt, dẫn đến nợ đọng BHXH, bội chi quỹ BHYT; việc giám sát chi chưa sát với yêu cầu; công tác đấu thầu thuốc, vật tư y tế chưa sát với tình hình thực tế.
Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Sơn Hùng, công tác phát triển người tham gia BHXH, BHYT, BHTN tuy đạt được những kết quả tích cực, nhưng chưa đáp ưng yêu cầu, tỷ lệ lao động tham gia BHXH và BHTN vẫn còn thấp so với tiềm năng. Cùng với đó, nhiều doanh nghiệp sản xuất kinh doanh gặp khó khăn, dẫn đến tình trạng chây ì, trốn tránh trách nhiệm đóng BHXH, BHYT, nợ số tiền lớn, thời gian kéo dài. Nhiều doanh nghiệp cố tình trốn đóng, thừng xuyên nợ đọng, chiếm dụng tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN. Ngoài ra, việc sử dụng kinh phí KCB BHYT tại một số cơ sở KCB BHYT chưa thực sự hiệu quả, tiết kiệm. Chỉ tiêu đảm bảo chi KCB BHYT trong dự toán giao của Thủ tướng Chính phủ vẫn là nhiệm vụ hết sức khó khăn, đòi hỏi cần có những giải pháp mạnh hơn, mang tính bền vững trong thời gian tới. “Đây là những vấn đề lớn đang đặt ra, đòi hỏi cần phải có giải pháp vừa cấp bách, vừa cơ bản, lâu dài”, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Sơn Hùng nhấn mạnh.
Về phương hướng nhiệm vụ trong thời gian tới, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Nguyễn Sơn Hùng cho biết sẽ tiếp tục chỉ đạo BHXH tỉnh rà soát để tham mưu cho UBND tỉnh có các biện pháp thực hiện nghiêm chính sách về BHXH, BHYT; đẩy mạnh phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT, BHTN; tăng cường công tác quản lý nhà nước về thu nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN; công tác đấu thầu thuốc, vật tư y tế. Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Phương mong muốn tiếp tục nhận được sự quan tâm của Hội đồng Quản lý BHXH Việt Nam và BHXH Việt Nam để Đồng Nai thực hiện tốt hơn chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT.
Kết luận buổi làm việc, Trưởng đoàn Giám sát của BHXH Ngọ Duy Hiểu kiến nghị với Tỉnh ủy, UBND tỉnh Đồng Nai chỉ đạo và thực hiện quyết liệt và hiệu quả hơn các giải pháp hiện có để đảm bảo chỉ tiêu phát triển người tham gia BHXH theo Nghị quyết số 28-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII. Trong đó, đề ra mục tiêu cụ thể về phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT, BHTN trong từng năm, việc quản lý, sử dụng kinh phí khám chữa bệnh phải thực sự hiệu quả, đảm bảo sử dụng kinh phí khám chữa bệnh BHYT trong phạm vi dự toán đã được Thủ tướng Chính phủ giao.

Toàn cảnh buổi làm việc.

Trưởng đoàn Giám sát Ngọ Duy Hiểu cũng đề nghị Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Y tế, Tài chính, Liên đoàn Lao động, cơ quan Công an và các ngành có liên quan tích cực phối hợp với cơ quan BHXH trong việc thanh tra, kiểm tra liên ngành việc chấp hành chính sách, pháp luật BHXH, BHYT; xử lý kịp thời, nghiêm minh các hành vi vi phạm pháp luật BHXH, BHYT và công khai tình trạng trốn đóng, nợ đọng, chiếm dụng BHXH, BHYT của các doanh nghiệp trên địa bàn; đồng thời có văn bản chỉ đạo cơ quan chức năng có giải pháp tích cực để quản lý quỹ BHYT hiệu quả, khắc phục tình trạng vượt dự toán chi quỹ khám chữa bệnh BHYT ở một số cơ sở y tế đang có chiều hướng gia tăng.
Trong giải quyết chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN, UBND tỉnh cần tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra, xử lý vi phạm; tăng cường phối hợp giữa các sở, ngành liên quan để rà soát dữ liệu. Công tác truyền thông về chính sách BHXH, BHYT, BHTN cần tiếp tục được tăng cường, đổi mới nội dung và hình thức; huy động, tạo được sự đồng thuận của cả hệ thống chính trị trên địa bàn, đưa các chính sách đi vào cuộc sống. Truyền thông rộng rãi các chính sách BHXH, BHYT, hạn chế tình trạng nhận BHXH một lần đang có chiều hướng gia tăng hiện nay.
Trưởng Đoàn Giám sát cũng chỉ rõ: Số người tham gia BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh Đồng Nai hiện nay so với mục tiêu Nghị quyết số 28 - NQ/TW đến năm 2025 còn khá khiêm tốn so với tiềm năng của tỉnh. Để đạt được mục tiêu trên, Đoàn Giám sát kiến nghị với cấp ủy đảng, chính quyền của tỉnh Đồng Nai cần quyết liệt đưa ra các giải pháp trong công tác phát triển người tham gia BHXH; đồng thời vận dụng linh hoạt, sáng tạo hơn nữa trong điều kiện, đặc thù của địa phương quan tâm đến việc phát triển bền vững, nâng cao tỷ lệ phát triển người tham gia BHXH, BHYT và đưa ra các giải pháp phấn đấu hoàn thành tốt tỷ lệ bao phủ BHXH tiệm cận với chỉ tiêu tại Nghị quyết số 28-NQ/TW.
Tiếp thu các ý kiến của Đoàn Giám sát, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Sơn Hùng cho biết, UBND tỉnh đã nhận thức rõ hơn những tồn tại và những việc cần phải thực hiện trong thời gian tới. UBND tỉnh Đồng Nai sẽ tiếp tục tăng cường việc lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý và yêu cầu tất cả các cấp chính quyền, sở, ngành cùng vào cuộc để việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn ngày càng hiệu quả, đạt các mục tiêu, nhiệm vụ được giao.
*** Cùng ngày, Đoàn giám sát của Hội đồng quản lý BHXH đã có buổi làm việc với BHXH tỉnh Đồng Nai để đánh giá, nắm bắt thêm tình hình; đồng thời có những chỉ đạo kịp thời để BHXH tỉnh làm tốt hơn nữa công tác an sinh xã hội trên địa bàn trong thời gian tới./.