Thứ trưởng, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thị Minh.

PV: Năm 2017 toàn ngành BHXH đã nỗ lực hoàn thành vượt mức nhiều chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao, được Chính phủ, các Bộ, ngành có liên quan đánh giá cao. Thứ trưởng, Tổng Giám đốc có thế chia sẻ về những kết quả nổi bật của Ngành trong năm vừa qua?

Thứ trưởng, Tổng Giám đốc Nguyễn Thị Minh:

Năm 2017, với sự quyết tâm, nỗ lực của cả hệ thống chính trị, sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, kinh tế Việt Nam tiếp tục phát triển mạnh mẽ. Mặc dù tình hình thiên tai, bão lũ diễn biến phức tạp ở nhiều vùng trên địa bàn cả nước ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp và đời sống của người dân, cả nước vẫn hoàn thành toàn diện các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2017, trong đó tăng trưởng GDP đạt 6,81%, mức cao nhất trong gần 10 năm qua.

Cùng với các Bộ, ngành trong cả nước, BHXH Việt Nam đã chủ động, tập trung mọi nguồn lực, bám sát chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Hội đồng quản lý; phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành và cấp ủy, chính quyền địa phương triển khai nhiều giải pháp để thực hiện tốt các nhiệm vụ được giao trong tổ chức thực hiện chế độ, chính sách BHXH, BHYT, BH thất nghiệp. 

Thứ nhất, có thể nói, năm 2017 vẫn tiếp tục là một năm thành công của toàn ngành BHXH trong việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị, hoàn thành vượt mức nhiều chỉ tiêu kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao trong thực hiện nhiệm vụ thường xuyên: Ước đến hết 31/12/2017, số người tham gia BHXH bắt buộc đạt khoảng 13,9 triệu người, bằng 100,8% so với kế hoạch được Thủ tướng Chính phủ giao; BH thất nghiệp là 11,72 triệu người; BHXH tự nguyện 291 nghìn người; BHYT khoảng gần 80 triệu người, đạt tỷ lệ bao phủ khoảng 86% dân số cả nước.

Tổng số thu toàn Ngành ước 290 nghìn tỷ đồng, đạt 101,6% so với kế hoạch giao. Nợ BHXH là 5.737 tỷ đồng, bằng 2,9% số kế hoạch thu do Thủ tướng Chính phủ giao, giảm 0,8% so với năm 2016.

Toàn Ngành cũng giải quyết cho 9,9 triệu lượt người hưởng các chế độ BHXH trong đó: 141.695 người hưởng BHXH hàng tháng; 717.053 lượt người hưởng BHXH 1 lần; 9,1 triệu lượt người hưởng chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe. Thanh toán chi phí KCB BHYT cho 169 triệu lượt người khám, chữa bệnh nội trú và ngoại trú và thực hiện thanh toán chi phí KCB BHYT trên 85 nghìn tỷ đồng.

Thứ hai, ngành BHXH đã hoàn thành việc cấp mã số BHXH và thẻ BHYT theo mã số BHXH cho gần 90 triệu người tham gia BHXH, BHYT. Trong đó, đã đồng bộ được dữ liệu thông tin cho trên 66,6 triệu bản ghi dữ liệu người tham gia BHYT và hoàn thành việc cấp 16,6 triệu thẻ BHYT theo mã số BHXH. Bàn giao được gần 10 triệu sổ BHXH cho NLĐ (đạt gần 70% số sổ phải bàn giao).

Thứ ba, ngành đã tổ chức trên 6.000 cuộc thanh tra chuyên ngành và liên ngành về thu BHXH, BHYT, BH thất nghiệp. Trong đó, BHXH Việt Nam đã tiến hành thanh tra đối với trên 3.000 DN và đơn vị SDLĐ trên phạm vi toàn quốc; tổ chức kiểm tra việc chấp hành chính sách, pháp luật BHXH, BHYT, BH thất nghiệp tại 4.350 đơn vị. Qua đó, truy thu trốn đóng 66 tỉ đồng; truy thu đóng thiếu mức trên 31 tỉ đồng; truy thu do chậm đóng gần 1.000 tỉ đồng; ra quyết định xử phạt gần 6 tỉ đồng và thu hồi về NSNN trên 1,1 tỉ đồng.

Hội nghị cải cách hành chính và triển khai nhiệm vụ năm 2017.

Thứ tư, hoàn thành một bước việc xây dựng hệ thống trao đổi, tích hợp thông tin thống nhất, tạo môi trường làm việc điện tử thông suốt trong nội bộ Ngành cũng như kết nối, liên thông với các Bộ, ngành khác nhằm tăng cường công tác cải cách thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4. Hiện nay, BHXH Việt Nam đã cung cấp được 14 dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, mức độ 4, giảm thời gian giải quyết thủ tục hành chính từ 335 giờ/năm xuống còn 49 giờ/năm, giảm từ 115 thủ tục xuống còn 28 thủ tục…

Trong xếp hạng Môi trường kinh doanh Doing Business 2018 được Ngân hàng thế giới (WB) công bố tháng 10/2017, môi trường kinh doanh của Việt Nam đã tăng 14 bậc so với năm ngoái, lên vị trí 68/190 nền kinh tế. Trong đó, chỉ số nộp thuế và BHXH tăng điểm và tăng hạng nhiều nhất, vượt 81 bậc lên vị trí 86/190. Theo phân tích của WB, chỉ số này được ghi nhận cải thiện trong thủ tục nộp thuế và việc ứng dụng CNTT, áp dụng giao dịch điện tử trong thủ tục BHXH. So với năm ngoái, thời gian nộp BHXH đã giảm 42 giờ và thời gian nộp thuế không thay đổi.

Thứ năm, BHXH Việt Nam đã tạo dựng được nền tảng vững chắc về hạ tầng công nghệ thông tin, làm cơ sở quan trọng để thực hiện hiện đại hóa quản lý BHXH. Đồng thời, tăng sức thu hút của chính sách BHXH, BHYT với người dân với một số kết quả nổi bật như: Hoàn thành cơ bản việc xây dựng và vận hành cơ sở dữ liệu điện tử về quản lý BHXH, BHYT trên phạm vi cả nước; Khai trương và đi vào vận hành ổn định, hiệu quả Cổng Thông tin điện tử ngành BHXH (phiên bản nâng cấp) - đây là điểm truy cập duy nhất của BHXH Việt Nam trên môi trường Internet; cung cấp đầy đủ thông tin hoạt động, chủ trương, chính sách pháp luật về BHXH, BHYT, tiếp nhận các yêu cầu giao dịch điện tử, khai thác thông tin, dữ liệu về BHXH, BHYT của tổ chức, cá nhân.

Khai trương và đưa vào hoạt động Trung tâm điều hành Hệ thống CNTT ngành BHXH và Trung tâm Dịch vụ khách hàng. Hoàn thiện Hệ thống phần mềm quản lý nghiệp vụ tổng thể ngành BHXH như: Hệ thống một cửa tập trung; Hệ thống giao dịch điện tử; Hệ thống thu, sổ - thẻ và quản lý tài chính, giải quyết các chế độ BHXH; Hệ thống thông tin giám định BHYT. Hoàn thành việc số hóa công tác quản lý và lưu trữ đối với trên 4,5 triệu hồ sơ hưởng BHXH.

Báo cáo Chỉ số sẵn sàng ứng dụng CNTT-TT Việt Nam (Việt Nam ICT Index 2017) do Hội Tin học Việt Nam phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông công bố cũng đã ghi nhận sự bứt phá ngoạn mục của BHXH Việt Nam. Tăng 18 bậc so với năm 2016, BHXH Việt Nam đã vươn lên vị trí thứ 2 trong bảng xếp hạng chung của 25 bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ có dịch vụ công...

PV: Thưa Tổng Giám đốc, năm 2017, mặc dù gặp không ít khó khăn, nhưng ngành BHXH đã nỗ lực vượt qua để đạt được kết quả toàn diện trên tất cả các mặt công tác. Những yếu tố nào đã giúp BHXH đạt được kết quả quan trọng đó thưa bà?

Thứ trưởng, Tổng Giám đốc Nguyễn Thị Minh:

Để có được kết quả toàn diện với nhiều nét nổi bật trong thực hiện chính sách BHXH, BHYT năm vừa qua là do nhiều yếu tố.

Công tác thực hiện chính sách BHXH, BHYT đã nhận được sự quan tâm, vào cuộc của cả hệ thống chính trị. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã quan tâm, chỉ đạo sát sao, kịp thời tháo gỡ những khó khăn vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện để chính sách BHXH, BHYT phát huy hết tính nhân văn, nhân đạo.

Nghiêm túc học tập, quán triệt các chỉ thị, nghị quyết của Đảng.

Trong năm 2017, BHXH Việt Nam đã bám sát các giải pháp chỉ đạo điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao; chủ động, tích cực phối hợp với các Cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương trong triển khai thực hiện các Luật BHXH, Luật BHYT, Luật An toàn vệ sinh lao động; phối hợp với các Bộ, ngành liên quan hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT, triển khai thực hiện nhiều giải pháp phát triển đối tượng, giảm nợ đọng BHXH, BHYT; đạt và vượt chỉ tiêu bao phủ BHYT; thực hiện tốt việc giải quyết các chế độ BHXH, BHYT cho người tham gia; quản lý và sử dụng quỹ BHXH, BHYT theo đúng quy định của pháp luật; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng CNTT trong quản lý; đổi mới phương thức hoạt động theo hướng phục vụ chi trả nhanh chóng, kịp thời, bảo đảm quyền lợi người tham gia bảo hiểm; thực hiện minh bạch, công khai và tăng cường quản lý các hoạt động KCB để hạn chế, ngăn chặn tình trạng trục lợi BHYT; kiện toàn tổ chức bộ máy BHXH các cấp; nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trong toán ngành; mở rộng hợp tác quốc tế, từng bước hiện đại hoá hệ thống quản lý BHXH, BHYT.

Ban Cán sự đảng, Lãnh đạo BHXH Việt Nam đã tập trung nắm bắt tình hình thực tế, quyết liệt trong chỉ đạo, điều hành, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo điều kiện cho các đơn vị, BHXH các tỉnh triển khai thực hiện nhiệm vụ. Công chức, viên chức toàn Ngành nêu cao tính chủ động trong thực hiện nhiệm vụ, tận tâm, có trách nhiệm với công việc, với cơ quan, đơn vị.

Có được kết quả đó, còn phải kể đến nỗ lực của toàn bộ CBCCVC thuộc hệ thống ngành BHXH; quyết tâm, đồng lòng trước yêu cầu đổi mới, bắt buộc phải đổi mới để có thể hoàn thành nhiệm vụ được Đảng và Chính phủ giao trong giai đoạn hiện nay; cũng như sự phối hợp, giúp đỡ của các ban, ngành và các cấp ủy, chính quyền địa phương trong thực hiện chính sách BHXH, BHYT.

PV: Thưa Tổng Giám đốc, theo bà hiện còn tồn tại, hạn chế nào trong thực hiện chính sách BHXH, BHYT cần sớm phải khắc phục?

Thứ trưởng, Tổng Giám đốc Nguyễn Thị Minh:

Mặc dù trong năm 2017, BHXH Việt Nam đã hoàn thành tốt các nhiệm vụ, kế hoạch được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao. Tuy nhiên, theo tôi, vẫn còn một số tồn tại hạn chế, cụ thể:

Công tác phối hợp với cấp ủy và chính quyền địa phương tại BHXH một số tỉnh chưa được chặt chẽ, tích cực; công tác tuyên truyền về chính sách, pháp luật BHXH, BHYT ở một số địa phương còn chưa thực sự hiệu quả, nội dung thông tin tuyên truyền chưa phong phú, hấp dẫn và thiếu chiều sâu nên chưa giúp người lao động, người dân nhận thức được tầm quan trọng và tính nhân văn của chính sách BHXH, BHYT.

Công tác phát triển đối tượng đã đạt và vượt chỉ tiêu bao phủ BHYT được Chính phủ giao. Tuy nhiên, vẫn còn một số tỉnh, đặc biệt là các tỉnh miền Tây Nam bộ có tỷ lệ bao phủ thấp hơn so với mặt bằng chung cả nước. Số người tham gia BHXH bắt buộc, BH thất nghiệp mới đạt trên 13 triệu người/16 triệu lao động (theo thống kê của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội); số người tham gia BHXH tự nguyện còn ở mức thấp. Nếu không có giải pháp quyết liệt thì mục tiêu đến năm 2020 sẽ khó đạt được mục tiêu theo tinh thần của Nghị quyết 21.

Tình trạng chậm đóng, nợ đọng BHXH, BHYT vẫn còn xảy ra ở một số địa phương, ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động và việc tổ chức thực hiện nhiệm vụ của ngành BHXH.

Tình trạng lạm dụng quỹ ốm đau, thai sản, quỹ BH thất nghiệp; gia tăng chi phí bất hợp lý trong KCB BHYT vẫn còn tồn tại ở một số địa phương.

Công tác thanh tra, kiểm tra đối với các đơn vị nợ đọng chưa được nhiều; tình trạng đơn thư khiếu nại của người dân về giải quyết chế độ chính sách BHXH, BHYT vẫn còn phát sinh ở một số địa phương

Bên cạnh đó, nhận thức của nhiều chủ sử dụng lao động và người lao động về BHXH, BHYT, BH thất nghiệp còn hạn chế. Tình trạng chủ sử dụng lao động trốn đóng BHXH, BHYT vẫn còn tồn tại cá biệt ở một số địa phương.

Năm 2017, ngành BHXH ghi dấu ấn đậm nét trong công tác ứng dụng CNTT, cải cách thủ tục hành chính.

PV : Bà có thể cho biết mục tiêu của BHXH Việt Nam trong năm 2018?

Thứ trưởng, Tổng Giám đốc Nguyễn Thị Minh:

Chúng tôi kỳ vọng, năm 2018,  việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT sẽ vươn lên tầm cao mới.

Năm 2018, ngành BHXH đặt mục tiêu: 14,25 triệu người tham gia BHXH bắt buộc; 12,43 triệu người tham gia BH thất nghiệp; trên 83 triệu người tham gia BHYT. Số thu BHXH bắt buộc là hơn 226 nghìn tỷ đồng; BH thất nghiệp là 15.354 tỷ đồng; BHYT là 89 nghìn tỷ đồng.

Phấn đấu đảm bảo an toàn quỹ BHXH trong dài hạn và cân đối quỹ KCB BHYT trong năm.

Ngành BHXH cũng tiếp tục đặt mục tiêu giảm giờ giao dịch giữa cơ quan BHXH với các doanh nghiệp xuống dưới 48 giờ/năm theo tinh thần Nghị quyết 19/2017 của Chính phủ về tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Tăng cường công tác thanh tra chuyên ngành về đóng BHXH, BHYT. Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng CNTT, hoàn thiện hệ thống phần mềm nghiệp vụ, cơ sở dữ liệu tập trung, hệ thống dịch vụ công trực tuyến.

Năm 2018 cũng là năm mà ngành BHXH sẽ thí điểm triển khai cấp thẻ BHXH, BHYT điện tử nhằm tạo thuận lợi tối đa cho người tham gia và thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT.

Ngành tích cực triển khai công tác cấp mã số BHXH.

PV: Các kết quả đạt được trong năm 2017 là động lực để ngành BHXH bước vào năm 2018 với khí thế mới. Xác định rõ mục tiêu, cũng như nhìn nhận thấu đáo những tồn tại hạn chế sẽ giúp ngành BHXH ngày càng cải tiến chất lượng phục vụ, tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho người dân và DN. Bà có thể cho biết một số giải pháp trọng tâm của Ngành để đạt được các mục tiêu đã đặt ra?

Thứ trưởng, Tổng Giám đốc Nguyễn Thị Minh:

Năm 2018, ngành BHXH tiếp tục thực hiện các mục tiêu nêu tại Nghị quyết số 21-NQ/TW của Bộ Chính trị; tiếp tục triển khai Kế hoạch thực hiện Chỉ thị số 34/CT-TTg ngày 26/12/2016 của Thủ tướng Chính phủ; chỉ đạo BHXH các tỉnh, thành phố đẩy mạnh công tác thu, phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT, đặc biệt, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động nghiệp vụ; hoàn thiện các phần mềm nghiệp vụ; hoàn thiện cơ sở dữ liệu tập trung toàn ngành BHXH; mở rộng cung cấp các dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 là nhóm đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, người tham gia BHYT theo hộ gia đình.

Ngành BHXH sẽ nỗ lực triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để đạt được mục tiêu đã đề ra. Tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra chuyên ngành, đặc biệt là tại các đơn vị nợ đọng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp; kịp thời xử lý và kiến nghị xử lý các hành vi phạm pháp luật BHXH, BHYT, BH thất nghiệp; phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, đơn vị chức năng trong việc phát triển đối tượng và thu nợ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp tại các địa phương. Tăng cường công tác giám định trên Hệ thống thông tin giám định BHYT điện tử; chủ động và phối hợp với ngành Y tế kiểm soát các chi phí bất hợp lý tại các cơ sở KCB BHYT theo cảnh báo từ hệ thống giám định điện tử. Đổi mới công tác tuyên truyền cả về nội dung và hình thức theo hướng chuyên nghiệp; tập trung vào nhóm đối tượng là người tham gia BHXH tự nguyện, người tham gia BHYT theo hộ gia đình và người lao động làm việc trong các khu công nghiệp, khu chế xuất. Phát huy vai trò của các cơ quan truyền thông, báo chí… giúp doanh nghiệp và người dân, hiểu rõ được quyền và nghĩa vụ khi tham gia BHXH, BHYT. Tiếp tục hoàn thiện, cập nhật bổ sung dữ liệu hộ gia đình, bổ sung kịp thời dữ liệu phát sinh mới, dữ liệu tập trung của ngành BHXH; hoàn thành việc trả sổ BHXH cho người lao động theo quy định của Luật BHXH; nghiên cứu, thí điểm việc thay thế sổ BHXH, thẻ BHYT bằng thẻ điện tử.

Tiếp tục đổi mới phương thức phục vụ; phương thức thu BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình; chi trả các chế độ BHXH, BH thất nghiệp qua tổ chức dịch vụ công ích của nhà nước nhằm đảm bảo tính chuyên nghiệp và thuận lợi cho người dân; giải quyết, chi trả đầy đủ, kịp thời các chế độ về BHXH, BHYT, BH thất nghiệp cho người tham gia; đẩy mạnh, đổi mới công tác tuyên truyền cả về nội dung và hình thức theo hướng chuyên nghiệp; tiếp tục hoàn thiện, bổ sung dữ liệu thống kê danh sách hộ gia đình; đồng nhất quản lý sổ BHXH, thẻ BHYT theo mã số BHXH; tiếp tục hoàn thành việc trả sổ BHXH cho người lao động theo quy định của Luật BHXH.

Ngành BHXH phối hợp chặt chẽ với Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Y tế, Bộ Tài chính xây dựng, hoàn thiện dự thảo các văn bản quy phạm pháp luật thuộc lĩnh vực BHXH, BHYT, BH thất nghiệp để trình cơ quan có thẩm quyền ban hành. Đồng thời, chỉ đạo BHXH các tỉnh, thành phố triển khai kịp thời các quy định của pháp luật về BHXH, BHYT, BH thất nghiệp có hiệu lực từ ngày 01/01/2018.

PV: Trân trọng cảm ơn Thứ trưởng, Tổng Giám đốc!