Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 1 năm 2024. Ảnh: Dương Giang/TTXVN

Chính phủ thống nhất đánh giá: Trong tháng 1, tình hình thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp. Ở trong nước, thời cơ, thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen, nhưng khó khăn, thách thức nhiều hơn; nhiệm vụ, khối lượng công việc đặt ra ngày càng nhiều, phức tạp hơn và mục tiêu, yêu cầu đòi hỏi ngày càng cao hơn.

Trước bối cảnh đó, dưới sự lãnh đạo xuyên suốt, kịp thời, sát thực tiễn của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, mà trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị; sự đồng thuận, tham gia tích cực của nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp và sự hỗ trợ, giúp đỡ của bạn bè quốc tế; ngay từ đầu năm, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các cấp, các ngành, các địa phương tiếp tục phát huy tinh thần đoàn kết, thống nhất, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan trong hệ thống chính trị; bám sát tình hình thực tiễn, kịp thời có phản ứng chính sách đúng, trúng, kịp thời; tập trung chỉ đạo điều hành quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả, có trọng tâm, trọng điểm, khẩn trương triển khai các nhiệm vụ, giải pháp trên tất cả các lĩnh vực ngay từ những ngày đầu, tháng đầu của năm 2024. Nhờ đó, tình hình kinh tế - xã hội tháng 1 tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực và đạt được những kết quả quan trọng, tạo đà cho việc thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2024 đã đề ra.

Kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát được kiểm soát, tăng trưởng được thúc đẩy, các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 1 tăng 3,37% so với cùng kỳ năm trước. Thị trường tiền tệ, tỷ giá ổn định; mặt bằng lãi suất cho vay tiếp tục xu hướng giảm; thúc đẩy cung ứng tín dụng ngay từ đầu năm, bảo đảm thanh khoản của hệ thống ngân hàng và đáp ứng nhu cầu thanh toán, tiền mặt của người dân, doanh nghiệp trước Tết. Thu ngân sách nhà nước tháng 1 ước đạt 13,6% dự toán. Kim ngạch xuất, nhập khẩu tháng 1 tăng 5,5% so với tháng trước và tăng 37,7% so với cùng kỳ; trong đó xuất khẩu tăng 42%, nhập khẩu tăng 33,3%; xuất siêu ước đạt 2,92 tỷ USD. Giải ngân đầu tư công ước đạt 2,58% kế hoạch năm, cao hơn 0,77% so với cùng kỳ; đầu tư các dự án hạ tầng chiến lược, nhất là các dự án cao tốc, công trình hạ tầng trọng điểm tiếp tục được đẩy nhanh; trong tháng 1 đã khởi công dự án đường bộ cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh; các chương trình mục tiêu quốc gia tiếp tục được thúc đẩy ngay từ những ngày đầu năm.

Thời gian tới, dự báo tình hình thế giới tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức; xung đột tại một số khu vực còn kéo dài; nhiều nền kinh tế lớn dự báo tăng trưởng chậm lại, tiềm ẩn nhiều rủi ro… Ở trong nước, nền kinh tế nước ta tiếp tục chịu "tác động kép" từ các yếu tố bất lợi bên ngoài và những hạn chế, bất cập nội tại nhiều năm, tạo thách thức và áp lực lớn đối với công tác chỉ đạo, điều hành phát triển kinh tế - xã hội, nhất là đầu năm 2024.

Trước tình hình đó, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương với tinh thần Chủ đề điều hành của năm 2024 "Kỷ cương trách nhiệm, chủ động kịp thời, tăng tốc sáng tạo, hiệu quả bền vững"; quán triệt bài viết "Tự hào và tin tưởng dưới lá cờ vẻ vang của Đảng, quyết tâm xây dựng một nước Việt Nam ngày càng giàu mạnh, văn minh, văn hiến và anh hùng" của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhân kỷ niệm 94 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, qua đó nâng cao tinh thần yêu nước, niềm tự hào dân tộc, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên với sự quyết tâm, nỗ lực của toàn hệ thống chính trị và toàn thể nhân dân để tạo ra khí thế mới, động lực mới và những thắng lợi mới, nỗ lực phấn đấu cao nhất thực hiện thắng lợi các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2024; trong đó, chú trọng các nội dung:

Các bộ, cơ quan, địa phương theo chức năng, nhiệm vụ được giao: Triển khai thực hiện quyết liệt các nhiệm vụ, giải pháp theo Chỉ thị số 26-CT/TW của Ban Bí thư và Chỉ thị số 30/CT-TTg về chuẩn bị tốt các điều kiện phục vụ nhân dân đón Tết Nguyên đán Giáp Thìn và Công điện số 11/CĐ-TTg ngày 30/1/2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc bảo đảm nếp sống văn minh, an toàn, tiết kiệm trong các hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn và Lễ hội xuân 2024. Tập trung chuẩn bị tốt các điều kiện cần thiết, phục vụ kịp thời để mọi người, mọi nhà vui Xuân, đón Tết, không để ai không có Tết.

Bám sát diễn biến tình hình cung cầu thị trường, giá cả, nhất là những mặt hàng thiết yếu, chủ động triển khai chương trình bình ổn thị trường, giá cả vào dịp Tết Nguyên đán. Tăng cường công tác kiểm tra, bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Tập trung điều tiết, quản lý chặt chẽ hoạt động vận tải phục vụ nhu cầu đi lại của người dân và vận chuyển hàng hóa, đẩy mạnh kiểm tra việc thực hiện kê khai, niêm yết giá cước vận tải theo quy định; tổ chức vận chuyển hàng hóa thông suốt trước, trong và sau dịp Tết, đặc biệt tại vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, biển đảo.

Bên cạnh đó, tiếp tục thực hiện chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả kết hợp đồng bộ, chặt chẽ, hài hòa với chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm. Tăng cường kỷ luật, kỷ cương tài chính - ngân sách nhà nước; triển khai ngay chủ trương tiết kiệm chi thường xuyên 5% theo Nghị quyết số 01/NQ-CP của Chính phủ và Chỉ thị số 01/CT-TTg ngày 4/1/2024 của Thủ tướng Chính phủ. Thực hiện điều chỉnh giá điện, dịch vụ y tế, giáo dục... với mức độ và thời điểm phù hợp, hạn chế tối đa tác động đến lạm phát, sản xuất kinh doanh, đời sống nhân dân.

Đẩy mạnh phát triển sản xuất công nghiệp, xây dựng, bảo đảm tiến độ thực hiện các công trình, dự án; kiên quyết không để thiếu điện, xăng dầu phục vụ sản xuất kinh doanh và tiêu dùng. Phát triển mạnh các ngành dịch vụ có tiềm năng, lợi thế, ứng dụng công nghệ, có giá trị gia tăng cao; thực hiện đồng bộ các giải pháp phấn đấu giảm chi phí logistics; tập trung nâng cao chất lượng dịch vụ, thu hút mạnh mẽ khách du lịch quốc tế, trong nước. Đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công; thúc đẩy khởi công mới các dự án có tính chất cấp bách, quan trọng, có tác động tích cực đến quá trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.

Đồng thời tập trung triển khai thực hiện quyết liệt, hiệu quả các giải pháp đột phá về phát triển đồng bộ hệ thống kết cấu hạ tầng, nhất là các công trình hạ tầng chiến lược về giao thông. Động viên, khích lệ, yêu cầu các nhà thầu thi công xuyên Tết, "3 ca, 4 kíp", "vượt nắng, thắng mưa" để phấn đấu đạt và vượt tiến độ các công trình, dự án trọng điểm. Các bộ quản lý ngành, lĩnh vực theo phân công và các địa phương liên quan có phương án bảo đảm vật liệu xây dựng, đất, đá, cát… đáp ứng đầy đủ, kịp thời nhu cầu của các dự án, nhất là các dự án giao thông quan trọng quốc gia có tính liên vùng; hướng dẫn các bộ, địa phương về quy trình cấp phép mỏ, khai thác vật liệu đá, cát, sỏi, cát biển cho dự án đầu tư công, bảo đảm nhanh, hiệu quả, đúng quy định pháp luật.

Triển khai đầy đủ các chính sách an sinh xã hội, quan tâm, chăm lo chu đáo đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân; thực hiện nghiêm chính sách đối với người có công, kịp thời hỗ trợ các đối tượng chính sách, đối tượng yếu thế, người có hoàn cảnh khó khăn trong dịp Tết Nguyên đán; xuất cấp gạo hỗ trợ người dân trong thời điểm giáp hạt, vùng bị thiên tai, dịch bệnh, không để lợi dụng, trục lợi chính sách, bảo đảm tất cả mọi người, mọi nhà đều có điều kiện vui xuân, đón Tết, không để ai bị bỏ lại phía sau. Tổ chức thăm hỏi, động viên, chúc Tết cán bộ lão thành cách mạng, Mẹ Việt Nam Anh hùng, thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sỹ, gia đình có công với đất nước.

Theo dõi, nắm bắt tình hình lao động tại các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu kinh tế, bảo đảm người lao động được chi trả đầy đủ lương, tiền thưởng và bố trí nghỉ Tết đúng chế độ theo quy định. Thực hiện đầy đủ chính sách, chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp. Hỗ trợ doanh nghiệp khắc phục tình trạng thiếu lao động, không để đứt gãy nguồn cung lao động, đáp ứng nhu cầu nhân lực phục vụ sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp sau dịp Tết Nguyên đán.

Chính phủ yêu cầu bố trí đầy đủ cán bộ ứng trực, kịp thời xử lý các công việc phát sinh trước, trong kỳ nghỉ Tết; khẩn trương tập trung xử lý công việc ngay sau kỳ nghỉ Tết, nhất là những công việc tồn đọng do nghỉ Tết, không để ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh, phát triển kinh tế - xã hội.

Về tình hình phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công: Để đẩy nhanh tiến độ thực hiện, phấn đấu giải ngân toàn bộ vốn ngân sách nhà nước năm 2024, Chính phủ yêu cầu các bộ, cơ quan trung ương và địa phương: Chỉ đạo thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, xác định đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm của năm 2024, là ý thức thực hiện nhiệm vụ chính trị của tập thể, cá nhân liên quan để tập trung thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra tại Nghị quyết số 01/NQ-CP, các Nghị quyết phiên họp thường kỳ của Chính phủ, các Công điện của Thủ tướng Chính phủ.

Phân bổ chi tiết toàn bộ kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước năm 2024; rà soát, gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính đề xuất phương án xử lý cụ thể đối với kế hoạch đầu tư vốn ngân sách trung ương năm 2024 chưa phân bổ chi tiết cho các nhiệm vụ, dự án. Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với cơ quan liên quan tổng hợp tình hình phân bổ kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước năm 2024 của các bộ, cơ quan trung ương và địa phương, tổng hợp, đề xuất phương án xử lý đối với số còn lại chưa được phân bổ chi tiết cho các nhiệm vụ, dự án, báo cáo Chính phủ tại Phiên họp thường kỳ tháng 2/2024.