Trưởng Ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải báo cáo trước Quốc hội.

Trưởng Ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải cho biết, cử tri đánh giá cao các hoạt động của Quốc hội có nhiều đổi mới, đặc biệt là hoạt động chất vấn của các đại biểu Quốc hội (ĐBQH) dân chủ, trí tuệ, tăng tính tranh luận, qua đó nhiều vấn đề mà cử tri gửi gắm đã được xem xét, giải quyết hiệu quả; nhiều kiến nghị của cử tri đã được tiếp thu trong quá trình xem xét các luật, lựa chọn chuyên đề giám sát . Cử tri nhiều tỉnh, thành phố tiếp tục kiến nghị Quốc hội hạn chế đến mức tối đa việc giao Chính phủ ban hành văn bản hướng dẫn chi tiết các điều, khoản trong luật; quan tâm giám sát việc ban hành những văn bản này để giảm thiểu tình trạng văn bản hướng dẫn trái với nội dung của luật, không đúng thẩm quyền,... ảnh hưởng trực tiếp tới cuộc sống của người dân. Cử tri Đà Nẵng, An Giang, Trà Vinh và nhiều tỉnh, thành phố tiếp tục kiến nghị tăng cường giám sát việc quản lý đất đai, công sản, tiến độ thực hiện và chất lượng công trình, dự án do Nhà nước đầu tư, nhất là dự án giao thông, đường cao tốc,... cử tri Tiền Giang đề nghị Quốc hội cần giám sát chặt chẽ việc thực hiện nhiệm vụ của Thanh tra, Kiểm toán trong phát hiện, xử lý những vụ việc tài chính, kinh tế. Trong thời gian giữa hai kỳ họp, một số vấn đề cử tri quan tâm như xây dựng ga tàu điện đặt cạnh Hồ Gươm; hoạt động xuất bản, in, phát hành sách giáo khoa, sử dụng lãng phí sách giáo khoa, sai phạm trong kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông Quốc gia; dự án đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông; chất lượng, hiệu quả mạng lưới y tế cơ sở,... đã được Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng, Uỷ ban Về các vấn đề xã hội khảo sát thực tế, tổ chức cho Bộ trưởng giải trình tại Uỷ ban.

Về công tác điều hành của Chính phủ, Trưởng Ban Dân nguyện cho biết, toàn bộ 2.004 kiến nghị gửi đến Chính phủ, các bộ, ngành đã được nghiên cứu, giải quyết, trả lời, trong đó có: 1.599 kiến nghị (79,79%)  được giải trình, cung cấp thông tin tới cử tri; có 103 kiến nghị (5,14%) đã giải quyết xong, thông qua sửa đổi 16 văn bản theo phản ánh của cử tri ; thanh tra, xử lý vi phạm trong lĩnh vực an toàn vệ sinh thực phẩm, môi trường; về tình trạng lạm thu đầu năm học, bạo hành trẻ mầm non; về quy hoạch, hỗ trợ, tái định cư cho người dân Khu đô thị Thủ Thiêm,... Đặc biệt, theo phản ánh của cử tri Kiên Giang, Ninh Thuận, Phú Thọ,... về tình trạng buôn lậu, hàng giả, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ đối với các mặt hàng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, thực phẩm, dược phẩm,... Bộ Công thương đã chỉ đạo lực lượng Quản lý thị trường tiến hành thanh tra, kiểm tra 728 cơ sở, phát hiện và xử lý 367 vụ vi phạm, chuyển cơ quan điều tra một số vụ vi phạm nghiêm trọng, như vụ VINACA, khăn lụa Khaisilk, mỹ phẩm TS,... xác minh dấu hiệu vi phạm với sản phẩm nhãn hiệu CONCUNG; xem xét, xử lý cán bộ có dấu hiệu vi phạm trong thực thi công vụ ,... ; Đối với 302 kiến nghị (15,07%) đang giải quyết, đã có 234 kiến nghị dự kiến thời hạn giải quyết xong (chiếm 77,48%)  tạo sự tin tưởng yên tâm đối với cử tri.

Toàn cảnh phiên họp.

Bên cạnh một số kết quả đạt được, Trưởng Ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải chỉ ra rằng, việc giải quyết kiến nghị cử tri vẫn còn tồn tại một số hạn chế nhất định: Thứ nhất, một số văn bản trả lời cử tri có nội dung còn chung chung, chủ yếu là tiếp thu và sẽ nghiên cứu giải quyết nên khó khăn khi thực hiện. Một số bộ, ngành tránh để kiến nghị tồn đọng nên đã phân loại các kiến nghị cần thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm sang dạng chỉ cần cung cấp thông tin tới cử tri, như cử tri Bình Định, Quảng Ngãi phản ánh về chất lượng công trình cao tốc Quảng Nam - Quảng Ngãi, đường quốc lộ 1A đoạn qua Bình Định chưa đảm bảo; hệ thống thoát nước, đường dân sinh chưa phù hợp, ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân nhưng chỉ được Bộ Giao thông vận tải tiếp thu và sẽ nghiên cứu giải quyết. Hiện tượng này cũng dẫn tới tỷ lệ kiến nghị được giải quyết thấp chủ yếu là cung cấp thông tin chiếm tỷ lệ lớn (79,79%). Cá biệt có cơ quan viện dẫn văn bản không liên quan để trả lời như: cử tri Ninh Bình hỏi chế độ phụ cấp và nơi sinh hoạt của Phó trưởng Ban chuyên trách HĐND cấp huyện. Bộ Nội vụ hướng dẫn thực hiện theo Nghị quyết số 1206 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (trong Nghị quyết không quy định về vấn đề này).

Thứ hai, một số văn bản ban hành chậm, ảnh hưởng đến người dân, nguồn thu của ngân sách, như: cử tri Lào Cai phản ánh hiện chưa có văn bản hướng dẫn việc thu phí đối với khí thải công nghiệp theo quy định của Luật Phí và Lệ phí (01/01/2017). Bộ Tài chính trả lời, hiện các bộ đang nghiên cứu vấn đề này, như vậy gần 2 năm qua loại phí này chưa được thu, nộp ngân sách. Cử tri Hà Tĩnh đề nghị xác định mức bồi dưỡng cho người làm công tác lưu trữ theo Thông tư số 13 có hiệu lực từ năm 2012, Bộ Nội vụ trả lời hiện đang giao cho Cục Văn thư và Lưu trữ đề xuất. Vậy là quyền lợi của người lao động ngành Lưu trữ trong 5 năm qua chưa được xem xét do văn bản chậm ban hành.

Thứ ba, việc cải cách thủ tục hành chính, được Chính phủ chỉ đạo thực hiện rất quyết liệt, có nhiều chuyển biến, nhưng trong một số ít lĩnh vực việc cắt giảm còn hình thức, chạy theo số lượng có lĩnh vực chi phí tuân thủ cho một thủ tục lên tới hàng trăm giờ, hàng chục triệu đồng.

Trên cơ sở chỉ rõ những tồn tại hạn chế nêu trên, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ bên cạnh việc xử lý các vụ tham nhũng lớn, cần quan tâm và có giải pháp hiệu quả, quyết liệt hơn nữa trong chống “tham nhũng vặt”, coi đây là một nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới; Giải quyết dứt điểm những kiến nghị của cử tri liên quan đến lĩnh vực giáo dục, như đổi mới các hình thức thi, tuyển sinh; đổi mới cách dạy và học, tổng kết việc thí điểm mô hình giáo dục, tài liệu giáo dục mới...; Xử lý triệt để hiện tượng ban hành văn bản trái pháp luật, đánh giá ảnh hưởng do các văn bản này đối với xã hội và người dân; Xem xét xử lý trách nhiệm của tổ chức, cá nhân có liên quan.