Quang cảnh Phiên họp. Ảnh: VGP.

GDP 9 tháng tăng 6,98%

Tại phiên họp, Chính phủ đã nghe và thảo luận các nội dung: Tình hình triển khai thực hiện Nghị quyết số 01/NQ-CP của Chính phủ và tình hình kinh tế-xã hội tháng 9 và 9 tháng năm 2018; Báo cáo sơ kết kết quả cơ cấu lại nền kinh tế và đổi mới mô hình tăng trưởng giai đoạn 2016-2020; Đề án mô hình kinh tế chia sẻ; Tình hình ban hành văn bản quy định chi tiết, ban hành văn bản cắt giảm điều kiện kinh doanh và thủ tục kiểm tra chuyên ngành; tình hình thực hiện nhiệm vụ và kết quả kiểm tra tháng 9 năm 2018 của Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ…

Phát biểu khai mạc phiên họp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề cập đến hai sự kiện lớn trong tháng 9. Việt Nam đã tổ chức thành công sự kiện đối ngoại lớn nhất trong năm là Diễn đàn Kinh tế thế giới về ASEAN (WEF-ASEAN) được lãnh đạo WEF, các đoàn đại biểu, các tổ chức quốc tế đánh giá cao cả về nội dung, công tác tổ chức, số lượng đại biểu tham dự và những kết quả cụ thể.

Sự kiện quan trọng nữa là việc ra mắt Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp, cơ quan thuộc Chính phủ quản lý vốn tại 19 tập đoàn, tổng công ty lớn với số vốn 1 triệu tỷ đồng, tài sản trị giá 2,3 triệu tỷ đồng. Thủ tướng kỳ vọng, Ủy ban này sẽ giúp hoạt động của doanh nghiệp Nhà nước hiệu quả hơn, công khai, minh bạch hơn, đóng góp vào sự phát triển đất nước.

Nêu một số chỉ tiêu cụ thể về tình hình kinh tế - xã hội tháng 9 và 9 tháng năm 2018, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhìn nhận, kết quả đạt được rất toàn diện, GDP 9 tháng tăng 6,98%, là mức tăng cao nhất của 9 tháng kể từ năm 2011. Dự báo trong số 12 chỉ tiêu phát triển kinh tế xã hội do Quốc hội giao, sẽ vượt 8 chỉ tiêu, 4 chỉ tiêu đạt. Kim ngạch hàng hóa xuất khẩu ước tính đạt 179 tỷ USD, tăng 15,4%. Có 26 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD, trong đó có 5 mặt hàng đạt trên 10 tỷ USD. Thủ tướng nhấn mạnh, xuất siêu đạt 5,39 tỷ USD là “kỷ lục” đáng mừng.

Tuy nhiên, Thủ tướng cũng đề nghị các thành viên Chính phủ cần nhìn rõ hơn các tồn tại, bất cập, khó khăn, yếu kém để có biện pháp xử lý, điều hành tốt nhất, thực hiện tốt hơn nữa các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra năm 2018, tạo đà cho năm 2019.

Thảo luận tại phiên họp, các thành viên Chính phủ thống nhất nhận định, tình hình kinh tế - xã hội quý III và 9 tháng tiếp tục diễn biến khả quan; tăng trưởng kinh tế theo xu hướng tích cực; kinh tế vĩ mô ổn định và lạm phát trong tầm kiểm soát.

Tốc độ tăng trưởng GDP của quý III ước đạt 6,88%, cao hơn quý II năm 2018 (6,73%); tính chung cả 9 tháng, tốc độ tăng GDP ước đạt 6,98% là mức tăng cao nhất của 9 tháng kể từ năm 2011 trở lại đây1, cao hơn cả mức tăng 9 tháng năm 2017 (6,41%) và cao hơn dự kiến kịch bản điều hành đã đề ra (6,87%).

Đạt được kết quả trên là nhờ sự tăng trưởng đồng đều, toàn diện của tất cả các lĩnh vực.

Khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản mặc dù chịu ảnh hưởng không nhỏ bởi tình hình thời tiết bất lợi, nhưng nhờ xu thế chuyển đổi cơ cấu ngành phát huy hiệu quả, giá bán sản phẩm ổn định và thị trường xuất khẩu được mở rộng, tăng trưởng toàn ngành ước đạt 3,65%, cao nhất của 9 tháng từ năm 2012 trở lại đây, trong đó, ngành thủy sản đạt mức tăng trưởng cao nhất (6,37%).

Khu vực công nghiệp và xây dựng tăng trưởng mạnh, ước đạt 8,89%, cao hơn cùng kỳ năm 2017 (7,17%) và cao hơn dự kiến kịch bản (8,34%), trong đó, động lực chính có đóng góp phần lớn vào tăng trưởng của toàn ngành và tăng trưởng chung của nền kinh tế tiếp tục là ngành công nghiệp chế biến, chế tạo, ước tăng 12,65%.

Khu vực dịch vụ duy trì đà tăng trưởng ổn định, ước đạt 6,89%, trong đó điểm sáng là ngành bán buôn, bán lẻ với tốc độ tăng trưởng ước đạt 8,48%, cao nhất trong khu vực dịch vụ và cũng là ngành có đóng góp lớn nhất vào mức tăng tổng giá trị tăng thêm toàn nền kinh tế của khu vực này.

Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tiếp tục được kiểm soát chặt chẽ, tăng 0,59% so với tháng trước. CPI bình quân 9 tháng năm 2018 tăng 3,57%; CPI tháng 9/2018 tăng 3,20% so với tháng 12/2017 và tăng 3,98% so với cùng kỳ.

Các thành viên Chính phủ cũng cho rằng, cơ cấu lại nền kinh tế có bước chuyển biến tương đối rõ nét, thực chất hơn trong các ngành, lĩnh vực; các trọng tâm của 03 đột phá chiến lược đều có những bước tiến bộ quan trọng; tăng trưởng kinh tế bám sát xu thế đổi mới mô hình tăng trưởng, chuyển dần sang tăng trưởng theo chiều sâu, chú trọng chất lượng, giảm dần phụ thuộc vào khai thác tài nguyên, các ngành sản xuất, dịch vụ, xuất nhập khẩu gia tăng năng lực tăng thêm, đóng góp vào tăng trưởng.

Động lực tăng trưởng kinh tế quý III và 9 tháng được nhìn nhận cả ở phía cung và cầu; với sức mua trong nước và thặng dư thương mại tăng mạnh cùng với sự phát triển toàn diện của tất cả các ngành, lĩnh vực mà nòng cốt là ngành công nghiệp chế biến, chế tạo.

Các lĩnh vực văn hóa, xã hội, giáo dục đào tạo, y tế, khoa học công nghệ, bảo vệ môi trường, quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội, công tác đối ngoại, thông tin truyền thông... được quan tâm, thực hiện quyết liệt, hiệu quả các giải pháp, chính sách đã đề ra.

Các thành viên Chính phủ cũng nêu rõ một số hạn chế, thách thức cần tập trung khắc phục trong thời gian tới. Giá cả hàng hóa cơ bản và giá dầu thế giới diễn biến tiếp tục theo xu hướng tăng sẽ gây áp lực lên mặt bằng lạm phát toàn cầu cũng như kiểm soát lạm phát trong nước. Trong khi đó, giá một số mặt hàng nông sản trên thế giới đang có xu hướng giảm, tác động đến xuất khẩu nông sản của Việt Nam. Chỉ số tồn kho một số ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng. Cơ cấu lại doanh nghiệp Nhà nước và doanh nghiệp có vốn Nhà nước đang tiến triển chậm, hiệu quả sản xuất kinh doanh chưa cải thiện nhiều, mô hình quản trị doanh nghiệp Nhà nước còn chậm được đổi mới. Doanh nghiệp nhỏ và vừa vẫn gặp nhiều khó khăn, thách thức trong bối cảnh kinh tế hội nhập đang diễn ra mạnh mẽ. Hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, buôn bán hàng cấm, vận chuyển trái phép hàng hóa, tiền tệ qua biên giới diễn biến phức tạp.

Đồng thời, các thành viên Chính phủ cũng đóng góp nhiều ý kiến về nội dung các báo cáo được thảo luận tại phiên họp.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu kết luận phiên họp. Ảnh: VGP.

Môi trường sản xuất kinh doanh: Cải thiện rõ nét

Phát biểu kết luận phiên họp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, tình hình kinh tế - xã hội tháng 9 và 9 tháng năm 2018 có nhiều chuyển biến tích cực hơn năm trước.

“Chứng tỏ điều hành của chúng ta kiên quyết, kịp thời; đồng thời cải thiện môi trường sản xuất kinh doanh và ổn định vĩ mô. Tăng trưởng có sự góp sức đồng đều của cả 3 khu vực kinh tế, điển hình là công nghiệp chế biến, chế tạo, nông - lâm nghiệp, thuỷ sản”, Thủ tướng nói.

Đề cập đến những thuận lợi, khó khăn cả từ bối cảnh trong nước và quốc tế, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, thời gian từ nay đến cuối năm chỉ còn 3 tháng, để đạt được mục tiêu kế hoạch năm 2018, tạo nền tảng cho thời gian tới, Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương không được chủ quan; cần tiếp tục tập trung thực hiện quyết liệt, đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra. Đồng thời, bám sát diễn biến tình hình quốc tế, trong nước, có đối sách phù hợp, kịp thời, đặc biệt là mục tiêu kiềm chế lạm phát.

Các bộ, ngành, địa phương tiếp tục triển khai các giải pháp đã nêu trong Nghị quyết 01/NQ-CP, đồng thời theo dõi chặt chẽ các biến động của kinh tế thế giới các ảnh hưởng đến Việt Nam. Kiên định với mục tiêu tăng trưởng, ổn định vĩ mô và kiểm soát lạm phát đã đề ra. Theo dõi chặt chẽ diễn biến giá cả thị trường thế giới và trong nước để kiểm soát tốt mục tiêu kiềm chế lạm phát.

Thủ tướng yêu cầu điều hành chính sách tiền tệ, tín dụng chặt chẽ, linh hoạt, chủ động và đồng bộ. Xây dựng các kịch bản tăng trưởng và lạm phát từ nay đến cuối năm và 6 tháng đầu năm 2019 để đề ra đối sách phù hợp. Thực hiện nghiêm kỷ luật chi NSNN. Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, triệt để tiết kiệm chi thường xuyên, mua sắm, hội họp. Đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra thuế, quản lý chặt kê khai và hoàn thuế giá trị gia tăng, có biện pháp hiệu quả chống thất thu đối với các hoạt động chuyển giá, buôn lậu, gian lận thương mại, thu hồi nợ đọng thuế.

Các bộ, ngành chủ động phối hợp với Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước trong việc chuyển giao quản lý các tập đoàn, tổng công ty bảo đảm hoạt động bình thường, chống thất thoát, lãng phí.

Giao các bộ, ngành, địa phương đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công, trong đó chú trọng các dự án trọng điểm, các chương trình mục tiêu quốc gia; đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các công trình, dự án có ý nghĩa nâng cao năng lực sản xuất cho nền kinh tế; tăng cường thanh tra, kiểm tra, nghiêm khắc kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân gây chậm trễ trong việc thực hiện kế hoạch đầu tư công.

Yêu cầu các bộ, ngành, địa phương cần phải đẩy nhanh nghiên cứu tác động, chủ động tiếp cận, khai thác hiệu quả những yếu tố thuận lợi mà Cách mạng công nghiệp 4.0 mang lại; đồng thời quan tâm, tạo điều kiện, xây dựng hành lang pháp lý, định hướng hỗ trợ doanh nghiệp tăng cường năng lực, áp dụng thành quả của Cách mạng công nghiệp 4.0; sớm hoàn thiện khuôn khổ pháp lý để quản lý tài sản ảo, tiền ảo. Bộ KHCN làm đầu mối hoàn thiện dự thảo Chiến lược Quốc gia ứng dụng tiến bộ Cách mạng công nghiệp 4.0, trong đó chú trọng sử dụng, phát huy vai trò của đội ngũ trí thức trong và ngoài nước.

Thủ tướng yêu cầu tiếp tục đẩy mạnh tái cơ cấu nền kinh tế, dựa nhiều hơn vào sức cầu trong nước. Có chính sách hỗ trợ, phát triển các loại hình doanh nghiệp, đặc biệt là phát triển doanh nghiệp tư nhân; phát triển năng lực cạnh tranh của các đô thị; đồng thời đưa khoa học công nghệ thành động lực tăng trưởng mới. Các bộ, ngành, địa phương cần tranh thủ điều kiện hiện nay để đẩy nhanh quá trình tái cơ cấu nền kinh tế, tăng năng suất lao động, bảo đảm tăng trưởng bền vững.

Bộ Tài chính là đầu mối, đẩy nhanh quá trình tái cơ cấu doanh nghiệp Nhà nước; tái cơ cấu ngân sách Nhà nước. Cần có lộ trình, giải pháp cụ thể nhằm giảm tỉ trọng chi thường xuyên, tăng chi đầu tư phát triển, tăng nguồn thu nội địa, bảo đảm cơ cấu chi bền vững.

NHNN Việt Nam chủ trì, tiếp tục đẩy mạnh triển khai hiệu quả Đề án cơ cấu lại các tổ chức tín dụng gắn với xử lý căn bản nợ xấu và các tổ chức tín dụng yếu kém và xử lý nợ xấu. Kiểm soát tốt luồng vốn tín dụng vào thị trường chứng khoán, bất động sản, bảo đảm thị trường bất động sản khởi sắc nhưng bền vững, chú trọng nâng cao năng lực của các ngân hàng thương mại nhằm bảo đảm an toàn vốn, tăng khả năng chống chọi với rủi ro.

Tiếp tục đẩy nhanh quá trình hoàn thiện thể chế, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh. Các bộ, ngành khẩn trương chỉ đạo soạn thảo, trình xem xét, ban hành các văn bản quy định chi tiết thi hành luật, pháp lệnh không để nợ đọng văn bản. Chuẩn bị tốt các dự án Luật trình Quốc hội (tại kỳ họp thứ 6 này); lập đề nghị về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2020. Tiếp tục triển khai quyết liệt việc cắt giảm, đơn giản hóa điều kiện kinh doanh, kiểm tra chuyên ngành.

Bộ KHĐT hoàn thiện Dự thảo Luật Đầu tư công và các Nghị định có liên quan, khắc phục cơ bản những điểm vướng mắc; Bộ Tài chính sớm trình ban hành các văn bản hướng dẫn triển khai Luật Quản lý nợ công sửa đổi; Bộ Công Thương ban hành kế hoạch giải pháp phát triển xuất khẩu, phát triển dịch vụ Logistics; Bộ GDĐT hoàn thiện Dự thảo Luật Giáo dục sửa đổi…

Tập trung nguồn lực xây dựng Chính phủ điện tử

Thủ tướng cũng yêu cầu hoàn thiện, trình ban hành kế hoạch hành động của Ủy ban Quốc gia về Chính phủ điện tử năm 2019. Hoàn thiện khung khổ chính sách, pháp luật, tập trung nguồn lực để xây dựng Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số và nền kinh tế số.

Về biên chế giáo viên, Thủ tướng nhấn mạnh tinh thần chung là phải thực hiện nghiêm túc Nghị quyết 19 NQ-TƯ (Về tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập), rà soát, tổ chức, sắp xếp lại các điểm trường; điều chỉnh, sắp xếp biên chế phù hợp, kịp thời theo nguyên tắc không được để thiếu giáo viên, nhất là vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn, ảnh hưởng đến học tập của học sinh. Giao Bộ trưởng Bộ Nội vụ sớm thống nhất với Bộ trưởng Bộ GDĐT trình Thủ tướng Chính phủ phương án cụ thể để xử lý ngay, không kéo dài vấn đề biên chế giáo viên. Về vấn đề sách giáo khoa, yêu cầu Bộ trưởng Bộ GDĐT có báo cáo giải trình các vấn đề được dư luận, ĐBQH quan tâm.

Thủ tướng yêu cầu Bộ Quốc phòng tiếp tục tăng cường bảo đảm quốc phòng an ninh, chủ động ứng phó, kịp thời xử lý các tình huống, ngăn chặn có hiệu quả các âm mưu, hoạt động chống phá. Bộ Công an chỉ đạo làm tốt nhiệm vụ bảo đảm trật tự an toàn xã hội, bảo đảm an toàn giao thông, phòng chống cháy nổ. Tập trung xử lý tình trạng “tín dụng đen”, cho vay nặng lãi, lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của nhân dân. Bộ Ngoại giao tập trung chuẩn bị và tổ chức tốt hoạt động đối ngoại từ nay đến cuối năm, nhất là Hội nghị thượng đỉnh ASEAN 33, Hội nghị cấp cao ASEM 12. Thúc đẩy và phối hợp với các bộ, ngành, địa phương triển khai hiệu quả các thỏa thuận ký kết trong các chuyến thăm và làm việc của lãnh đạo cấp cao./.