Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng chỉ đạo các đơn vị thuộc Bộ tại hội nghị giao ban chiều ngày 14/3/2025. Ảnh: Đức Minh

Điều hành thu, chi hiệu quả

Theo Bộ Tài chính, số thu ngân sách nhà nước (NSNN) 2 tháng đầu năm ước đạt 499,8 nghìn tỷ đồng, bằng 25,4% dự toán, tăng 25,7% so cùng kỳ năm 2024. Trong cơ cấu thu, số thu nội địa ước bằng 27,3% dự toán, tăng 28,9%; thu từ dầu thô bằng 15,3% dự toán, giảm 17,1%; thu từ cân đối hoạt động xuất nhập khẩu bằng 15,5% dự toán, tăng 6,6% so cùng kỳ năm 2024.

Chia sẻ về công tác thu nội địa, ông Mai Xuân Thành - Cục trưởng Cục Thuế cho hay, tính đến ngày 12/3, tổng số thu đạt hơn 528,3 nghìn tỷ đồng, bằng 30,7% so với dự toán và bằng 141,1% so với cùng kỳ năm trước. Có một số khoản thu tăng đột biến, chẳng hạn như chênh lệch thu chi ngân hàng, cổ tức và lợi nhuận được chia; các khoản thu từ đất và xổ số. Đặc biệt là các khoản thu từ đất, dù chỉ chiếm 15,8% tổng thu song tốc độ tăng trưởng của nhóm này đạt cao nhất trong số các nhóm.

Theo ông Âu Anh Tuấn - Phó Cục trưởng Cục Hải quan, số thu từ xuất nhập khẩu 2 tháng đầu năm đạt hơn 61,3 nghìn tỷ đồng, tương đương với 14,9% dự toán và 13,04% so với mục tiêu Chính phủ đề ra. Mặc dù vậy, tốc độ tăng trưởng vẫn chậm và không đạt được mức thu bình quân hàng tháng mà Chính phủ giao. Nguyên nhân một phần do giá dầu bắt đầu giảm, phần khác do Hoa Kỳ thực hiện các biện pháp phòng vệ thương mại, một số mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam giảm, kéo theo sự sụt giảm của nguyên liệu nhập khẩu cần cho sản xuất.

Công tác quản lý, điều hành thu, chi NSNN cũng được Bộ Tài chính thực hiện hiệu quả. Tổng chi cân đối NSNN 2 tháng ước đạt 293,8 nghìn tỷ đồng, bằng 11,5% dự toán, tăng 13,2% so cùng kỳ năm 2024. Trong đó, chi đầu tư phát triển ước đạt 60,4 nghìn tỷ đồng, bằng 7,6% dự toán Quốc hội quyết định. Tỷ lệ giải ngân ước đạt 7,32% kế hoạch vốn đầu tư phát triển Thủ tướng Chính phủ giao. Chi trả nợ lãi ước đạt 21,1% dự toán, giảm 7,1% so cùng kỳ. Chi thường xuyên ước đạt 13,4% dự toán, tăng 15,9% so cùng kỳ.

Các nhiệm vụ chi ngân sách trong 2 tháng đầu năm được thực hiện theo dự toán, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, quản lý nhà nước và thanh toán các khoản nợ đến hạn, chăm lo cho các đối tượng hưởng lương, lương hưu và trợ cấp xã hội từ ngân sách, thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội.

Ngân sách trung ương đã chi từ dự phòng bổ sung cho các địa phương 87,6 tỷ đồng thực hiện phòng, chống dịch, hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi, thủy sản để khôi phục sản xuất vùng bị thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh theo quy định. Bên cạnh đó, đã thực hiện xuất cấp 6.040 tấn gạo dự trữ quốc gia.

Riêng triển khai kế hoạch vốn chi đầu tư phát triển, tổng số kế hoạch vốn năm 2025 Thủ tướng Chính phủ đã giao 825,9 nghìn tỷ đồng. Bên cạnh đó, tổng hợp đến thời điểm báo cáo, các địa phương đã giao kế hoạch vốn đầu tư của địa phương tăng thêm khoảng 50 nghìn tỷ đồng so kế hoạch được Thủ tướng Chính phủ giao.

Không đánh võng, không đưa đẩy

Lưu ý về những thách thức phía trước, Bộ trưởng cho biết, khối lượng công việc của Bộ rất lớn, bộ máy mới, do đó, chức năng nhiệm vụ của các đơn vị vẫn cần tiếp tục rà soát, điều chỉnh tiếp, đảm bảo phù hợp sau sáp nhập.

Bộ trưởng thông tin, quy chế làm việc của Bộ chuẩn bị được ký ban hành đã phân cấp, phân quyền mạnh mẽ, tăng sự chủ động của các đơn vị. Do đó, mỗi cơ quan, đơn vị phải thực hiện nghiêm túc, "không đánh võng, không đưa đẩy, việc của ai người đó phải làm". Đồng thời, phải nâng cao đạo đức công vụ trong thực thi nhiệm vụ.

Nhấn mạnh nhiệm vụ tăng trưởng 8% rất quan trọng, Bộ trưởng cho hay, có rất nhiều nhiệm vụ liên quan đến Bộ Tài chính. Ở mỗi lĩnh vực của các vụ, cục liên quan, các Thứ trưởng phải có chỉ đạo, các đơn vị dự trù các giải pháp đưa ra để đạt được mục tiêu. "Đây là một trong những nội dung chính trong thời gian tới". Bộ trưởng giao Viện Chiến lược và Chính sách kinh tế - tài chính phối hợp với các đơn vị liên quan nghiên cứu xây dựng các kịch bản, nhiệm vụ giải pháp giả định suy thoái kinh tế thế giới để có đối sách kịp thời.

Đề cập đến lĩnh vực pháp chế, Bộ trưởng lưu ý công tác chuẩn bị, hoàn thiện kỹ lưỡng các văn bản quy phạm pháp luật phải trình Quốc hội tại kỳ họp tháng 5 sắp tới. Đồng thời, các nhiệm vụ thể chế đang chậm phải tập trung khắc phục ngay, giải quyết ngay, không để tồn đọng.

Đối với đề án phát triển kinh tế tư nhân, đây là nhiệm vụ quan trọng được Thường trực Ban Bí thư giao cho Đảng ủy Chính phủ chỉ đạo xây dựng, trình Bộ Chính trị trong tháng 3/2025. Bộ trưởng chỉ đạo các đơn vị phải đảm bảo thực chất, khả thi, đột phá, xây dựng đề án phải đi vào cuộc sống.

Cùng với các nội dung trên, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng chỉ đạo các đơn vị quyết liệt cải cách hành chính, chủ động thực hiện chuyển đổi số, liên thông dữ liệu, thay đổi các phương thức làm việc thủ công sang điện tử.

Ngoài ra, Bộ trưởng cũng yêu cầu các đơn vị tham mưu Lãnh đạo Bộ trong thực nhiệm nhiệm vụ của Ban Chỉ đạo thực hiện sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp đảm bảo tiến độ, chất lượng. Bên cạnh đó, các đơn vị chủ động đánh giá những ảnh hưởng có thể xảy ra trong lĩnh vực phụ trách khi thực hiện chuyển đổi địa giới hành chính, kịp thời báo cáo Lãnh đạo Bộ.

Không quản ngày đêm sắp xếp bộ máy

Trong tháng 2/2025, toàn ngành Tài chính đã tập trung ưu tiên cao nhất mọi nguồn lực, không quản ngày đêm để triển khai thực hiện ngay, hiệu quả việc sắp xếp tổ chức bộ máy của Bộ Tài chính, các đơn vị bên trong theo định hướng, đúng tiến độ được giao; chuẩn bị các điều kiện sẵn sàng để đảm bảo hoạt động thông suốt sau khi sắp xếp bộ máy, không để ảnh hưởng đến công việc.

Bộ Tài chính đã chủ trì, phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bảo hiểm xã hội Việt Nam, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước và Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia hoàn thiện trình Chính phủ ban hành Nghị định số 29/2025/NĐ-CP quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Tài chính. Bên cạnh đó, đã kịp thời tổ chức Hội nghị công bố nghị định của Chính phủ dưới sự chứng kiến của Lãnh đạo Chính phủ, các bộ, ban, ngành.

Bộ trưởng Bộ Tài chính đã ký ban hành các quyết định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của 35 đơn vị thuộc Bộ (sau hợp nhất); tiếp nhận, bổ nhiệm các chức danh Lãnh đạo, Bộ phận của các đơn vị thuộc Bộ để sớm ổn định tổ chức, bộ máy.

Bộ Tài chính cũng đã phối hợp với Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tổ chức buổi lễ chuyển giao quyền, trách nhiệm của cơ quan đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước tại 18 tập đoàn, tổng công ty về Bộ Tài chính.

Việc sắp xếp trụ sở làm việc của các đơn vị thuộc Bộ sau hợp nhất cũng đã được hoàn tất để đảm bảo các đơn vị ổn định làm việc từ ngày 1/3/2025.