Báo cáo tổng kết công tác đại lý thu BHYT, BHXH tự nguyện năm 2016 của BHXH tỉnh Phú Yên cho thấy, năm 2016, số người tham gia BHYT mà cụ thể là BHYT hộ gia đình năm 2016 thông qua hệ thống Đại lý thu đạt 128.160 người, (chiếm tỷ lệ 18% tổng số người tham gia BHYT toàn tỉnh), số người tham gia BHXH tự nguyện đạt 1.969 người.

Đại lý Nguyễn Thị Thu ở Phường Phú Đông, TP Tuy Hòa đang bàn giao thẻ BHYT cho người tham gia  – Nguồn: Internet

Bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn nhiều tồn tại trong công tác quản lý, đào tạo cán bộ nhân viên Đại lý thu cùng sự thiếu quan tâm, đôn đốc chỉ đạo của UBND các xã, phường, thị trấn đã ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả hoạt động của Đại lý. Một ví dụ điển hình, trong năm 2016, bà Hồ Thị Kỳ Sen, nhân viên Đại lý thu BHYT, BHXH tự nguyện xã Hòa Quang Bắc, huyện Phú Hòa vận động được 2.129 người tham gia BHYT với số tiền 877,3 triệu đồng. Trái ngược với bà Sen, ông Lê Văn Ninh cũng là nhân viên Đại lý thu BHYT, BHXH tự nguyện tại xã Hòa Quang Bắc nhưng chỉ vận động được 1 người tham gia BHYT với số tiền 0,6 triệu đồng. Trường hợp khác, bà Lê Thị Lựu, nhân viên đại lý thu thị trấn Phú Thứ, huyện Tây Hòa trong năm 2016, đã vận động được 1.390 người tham gia BHYT với số tiền hơn 677 triệu đồng và ngược lại bà Lê Thị Nguyệt chỉ vận động được 78 người tham gia BHYT với số tiền hơn 40 triệu đồng. Thực tế cho thấy, trên cùng một địa bàn hoạt động nhưng lại có sự chênh lệch rõ rệt về hiệu quả hoạt động.

Việc phân chia, giao chỉ tiêu phát triển đối tượng cụ thể cho từng nhân viên Đại lý thu theo quy định tại Quyết định số 1599/QĐ-BHXH ngày 28/10/2016 của BHXH Việt Nam về ban hành quy định hoạt động Đại lý thu BHXH, BHYT thực hiện chưa nghiêm túc, dẫn đến tình trạng buông lỏng chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHYT, BHXH tự nguyện.

Mặc khác, tại nhiều địa phương hiện nay, cách thức hoạt động của nhân viên Đại lý chưa thực sự phù hợp và chưa đáp ứng được nhu cầu mở rộng “thị trường”. Ở các địa phương, ngoại trừ một số cá nhân điển hình thì hầu hết nhân viên Đại lý thu chỉ ngồi tại nhà (đối với nhân viên Đại lý thu các xã, phường, thị trấn) và tại Bưu cục, Bưu điện văn hóa xã (đối với nhân viên Đại lý thu Bưu điện) để thu BHYT, BHXH tự nguyện chứ chưa đi sâu vào cộng đồng dân cư để vận động, tuyên truyền. Điều đó vô tình đã tạo tâm lý thụ động cho nhân viên Đại lý thu, nhiều nhân viên Đại lý có tư tưởng xem đây là công việc phụ để có thêm thu nhập chứ chưa coi đó là nghề nghiệp thực sự.

Trước nhiều bất cập trong vấn đề đào tạo, quản lý hoạt động hệ thống Đại lý thu BHYT, BHXH tự nguyện, ông Phạm Lê Hoài, Phó Trưởng Phòng Khai thác và Thu nợ BHXH tỉnh khẳng định: Hiện nay, cơ quan BHXH đang chú trọng vào mở rộng, phát triển và củng cố mạng lưới Đại lý thu BHYT, BHXH tự nguyện với quyết tâm xây dựng cầu nối liên kết vững chắc giữa người dân với cơ quan BHXH thông qua hệ thống Đại lý thu.

Tập huấn đào tạo kiến thức, kỹ năng cho nhân viên Đại lý thu Bưu điện

BHXH tỉnh đặc biệt chú trọng đến công tác tập huấn, đào tạo kiến thức chuyên môn và kỹ năng cho từng cá nhân Đại lý thu. Nội dung đào tạo tập trung vào 2 chuyên đề về BHXH và BHYT, đặc biệt là đào tạo các kỹ năng về truyền thông như: Lắng nghe, quan sát, xây dựng lòng tin với khách hàng. Sau khi được đào tạo đầy đủ, kỹ lưỡng cả về chuyên môn nghiệp vụ và kỹ năng truyền thông, cơ quan BHXH sẽ tổ chức thi sát hạch đánh giá năng lực và cấp chứng chỉ hoạt động cho những nhân viên Đại lý thu đạt yêu cầu. Định kỳ hàng năm, cơ quan BHXH sẽ tổ chức các lớp tập huấn, đào tạo kỹ năng cũng như cung cấp các thông tin, kiến thức bổ sung.

Bên cạnh đó, để đánh giá đúng chất lượng từng nhân viên Đại lý thu BHYT, BHXH tự nguyện, BHXH tỉnh sẽ tổ chức đánh giá sơ kết tình hình hoạt động để có giải pháp tháo gỡ khó khăn mà nhân viên đại lý thu gặp phải trong qua trình triển khai hoạt động, động viên, khen thưởng những đại lý thu hoạt động hiệu quả cũng như ngưng ký hợp đồng với những nhân viên Đại lý thu hoạt động yếu kém.

Theo thống kê của BHXH tỉnh, toàn tỉnh hiện có 104 Đại lý thu BHYT, BHXH tự nguyện, trong đó Đại lý thu các xã, phường thị trấn là 103 đại lý với 459 nhân viên và 1 Đại lý thu Bưu điện với 173 nhân viên. Dự kiến, sắp tới BHXH tỉnh sẽ tiếp tục mở rộng, phát triển mạng lưới Đại lý thu BHYT, BHXH tự nguyện đến tận cơ sở với bình quân mỗi thôn, buôn, khu phố có từ 1-3 nhân viên Đại lý thu hoạt động.