Tổng kết thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW của Bộ Chính về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng với công tác BHXH, BHYT giai đoạn 2012 - 2020

24/12/2021 06:27 PM


Chiều 24/12/2021, Ban Kinh tế Trung ương tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc “Tổng kết Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 22/11/2012 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác BHXH, BHYT giai đoạn 2012 - 2020”.

Đồng chí Trần Tuấn Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương chủ trì Hội nghị. Đồng chủ trì Hội nghị có: Bộ trưởng Bộ Tài chính, Chủ tịch Hội đồng Quản lý BHXH Hồ Đức Phớc; Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung; Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Đỗ Ngọc An; Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn; Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh.

Tham dự tại điểm cầu Trung ương có đại diện các Bộ, ban, ngành, cơ quan Trung ương; một số Ủy ban của Quốc hội; tổ chức chính trị - xã hội. Điểm cầu địa phương có đại diện Thường trực tỉnh uỷ, thành uỷ, các sở, ban, ngành tại 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Đồng chí Trần Tuấn Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương phát biểu chỉ đạo Hội nghị

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Đồng chí Trần Tuấn Anh yêu cầu các đại biểu tham dự Hội nghị tập trung phân tích, đánh giá sâu sắc về những kết quả đạt được, đặc biệt là những tồn tại, hạn chế trong quá trình thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW, trên cơ sở đó đề xuất chủ trương, định hướng, mục tiêu và giải pháp nâng cao vai trò lãnh đạo của Đảng đối với công tác BHXH, BHYT trong giai đoạn tiếp theo.

Hoàn thành nhiều nhiệm vụ lớn, củng cố và phát triển hệ thống BHXH, BHYT

Tại hội nghị, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Đỗ Ngọc An đã báo cáo tóm tắt về tình hình thực Nghị quyết số 21-NQ/TW thời gian qua. Theo đó, trong suốt giai đoạn 2012 - 2020, các cấp ủy đảng, chính quyền từ Trung ương đến địa phương đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức, quán triệt Nghị quyết số 21-NQ/TW. Các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn công tác tuyên truyền, thực hiện Nghị quyết được ban hành kịp thời, nội dung tuyên truyền đảm bảo đúng định hướng, bám sát tinh thần Nghị quyết. Công tác phối hợp tuyên truyền từ Trung ương đến địa phương được tiến hành hiệu quả; công tác kiểm tra, giám sát, sơ kết được chú trọng và thực hiện nghiêm túc. Qua đó, các cấp ủy đảng, chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân đã nhận thức rõ hơn về vai trò, tầm quan trọng của BHXH, BHYT. Đồng thời, các cấp ủy Đảng, chính quyền từ Trung ương đến địa phương đã lãnh đạo, chỉ đạo; các bộ ngành đã phối hợp thực hiện các nhóm nhiệm vụ, giải pháp đề ra trong Nghị quyết, mang lại kết quả khái quát như sau:

- Hệ thống chính sách, pháp luật BHXH, BHYT tiếp tục hoàn thiện, theo hướng phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Việc thực hiện chi trả các chế độ, chính sách BHXH, BHYT, BHTN được thực hiện theo quy định của pháp luật. Số người tham gia BHXH, BHYT, BHTN tiếp tục tăng qua các năm. Số người tham gia BHYT vượt mục tiêu đề ra. Quyền lợi của người tham gia của người tham gia BHYT ngày càng mở rộng, nguồn kinh phí cho công tác khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế được đảm bảo. (Đến 31/12/2020, số người tham gia BHXH là 16,188.8 triệu người, đạt tỷ lệ bao phủ là 33,5% lực lượng lao động trong độ tuổi. Trong đó, số người tham gia BHXH bắt buộc là 15,064 triệu người. Số người tham gia BHXH tự nguyện là 1,124 triệu người, tăng 10 lần so với năm 2012, đạt tỷ lệ bao phủ là 2,2% (vượt 1,2% chỉ tiêu được giao tại Nghị quyết 28-NQ/TW của Ban chấp hành Trung ương khoá XII về cải cách chính sách BHXH). Số người tham gia bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) là 13,324 triệu người, tăng 5,05 triệu người so với năm 2012 (tăng 61,7%), đạt 27% lực lượng lao động. Tính đến hết năm 2020 đã có khoảng 88 triệu người tham gia BHYT, chiếm 90,97% dân số, bình quân mỗi năm tăng 48%, trong đó diện bao phủ đã tập trung vào các nhóm yếu thế. Như vậy, Việt Nam cơ bản đã hoàn thành mục tiêu BHYT toàn dân và về đích trước thời hạn đối với công tác BHYT giai đoạn 2012 - 2020 theo Nghị quyết 21).

- Cơ cấu đầu tư Quỹ chuyển dịch theo hướng an toàn; quy mô đầu tư quỹ ngày càng lớn, số dư đầu tư quỹ và lợi nhuận thu từ đầu tư tăng hàng năm. Quỹ BHYT đang dần trở thành nguồn tài chính cơ bản phục vụ cho hoạt động khám chữa bệnh, góp phần giảm mức chi trả của người dân trong chăm sóc sức khỏe.

- Chất lượng dịch vụ BHXH, BHYT từng bước được cải thiện. Mức độ hài lòng của người dân về chất lượng BHYT ngày càng nâng cao. Thủ tục hành chính được cải cách, giảm phiền hà và bảo đảm quyền lợi người tham gia bảo hiểm. Công tác quản lý nhà nước về BHXH, BHYT được chú trọng và tăng cường.

Các đồng chí chủ trì Hội nghị

- Chính sách BHXH đã thay thế, bù đắp một phần thu nhập cho người lao động khi họ gặp phải những rủi ro trong cuộc sống, góp phần ổn định cuộc sống cho hàng triệu người lao động khi hết tuổi lao động hoặc không còn khả năng lao động; vị thế xã hội của người lao động trong các thành phần kinh tế dần nâng cao. Chính sách BHYT đã từng bước khẳng định và phát huy vai trò trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội; đã bảo đảm cho người dân được tiếp cận các dịch vụ y tế và nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, hướng đến cải thiện chất lượng sức khỏe người dân và cộng đồng; giảm bớt gánh nặng tài chính khi sử dụng các dịch vụ y tế và làm giảm nguy cơ đói nghèo đặc biệt đối với người nghèo, cận nghèo, người dân sống ở vùng sâu vùng xa, vùng miền núi.

Sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Đảng, cả hệ thống chính trị vào cuộc

Phát biểu tại Hội nghị, lãnh đạo các Bộ, ngành và địa phương đánh giá, Nghị quyết 21-NQ/TW ra đời có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với việc tổ chức thực hiện chính sách BHXH, BHYT ở nước ta; thể hiện sự quan tâm một cách sâu sắc, toàn diện của Đảng trong việc thống nhất chỉ đạo thực hiện công tác BHXH, BHYT. Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, việc triển khai thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW trong 8 năm qua đã đem lại nhiều chuyển biến tích cực và nhiều thành quả có ý nghĩa, góp phần quan trọng tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững kinh tế - xã hội.

Giai đoạn 2012 - 2020, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền từ Trung ương đến địa phương, chính sách BHXH, BHYT đã từng bước khẳng định và phát huy vai trò trụ cột chính trong các chính sách an sinh xã hội. Quá trình thực hiện Nghị quyết 21-NQ/TW, các cấp ủy đảng, các cấp, các ngành đã quán triệt, phổ biến, tuyên truyền chủ trương, chính sách BHXH, BHYT phù hợp với từng đối tượng; phương pháp triển khai và có một số điều chỉnh cụ thể để phù hợp với tình hình thực tế, nhằm tạo sự đồng thuận, nhận thức đúng vai trò, tầm quan trọng của BHXH, BHYT; xác định rõ trách nhiệm trong việc lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện các chính sách, chế độ BHXH, BHYT, trong đó các cấp ủy đảng tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, các cơ quan chuyên môn chủ động tham mưu, đề xuất với các cấp lãnh đạo; làm tốt công tác phối hợp thực hiện; thực hiện  đồng bộ các giải pháp tổng thể, lồng ghép việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT với các chương trình phát triển kinh tế - xã hội, chính sách ASXH; đẩy mạnh phát triển doanh nghiệp, phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập của nhân dân và người lao động là một trong những giải pháp quan trọng thúc đẩy gia tăng tỷ lệ bao phủ BHXH; thực hiện đồng bộ cải cách chính sách BHXH và cải cách hành chính, nâng cao chất lượng dịch vụ; đổi mới phương thức hoạt động của hệ thống BHXH, BHYT; chú trọng công tác thanh tra, kiểm toán, kiểm tra giám sát việc chấp hành pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN; quản lý, sử dụng tiết kiệm, có hiệu quả Quỹ BHXH, BHYT; tiếp nhận, giải quyết kịp thời, đúng quy định các chế độ BHXH, BHYT; thường xuyên, định kỳ sơ kết, đánh giá, rút kinh nghiệm quá trình tổ chức thực hiện Nghị quyết; phát hiện và biểu dương kịp thời các địa phương, đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp thực hiện tốt, đồng thời phê phán, xử lý nghiêm các tổ chức, đơn vị, cá nhân có vi phạm…

Quan điểm, mục tiêu và nhiệm vụ trong thời gian tới

Bên cạnh các kết quả đạt được, phát biểu tại Hội nghị các đại biểu cũng đánh giá về những tồn tại, hạn chế trong quá trình thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW như: phát triển đối tượng tham gia BHXH chưa đạt được theo mục tiêu của Nghị quyết; tình trạng nợ đóng, trốn đóng BHXH, BHYT còn xảy ra ở nhiều địa phương; số doanh nghiệp nợ đọng BHXH, BHYT còn nhiều, số tiền nợ đọng còn cao; tình trạng lạm dụng, trục lợi BHXH, BHYT vẫn còn xảy ra; công tác thanh quyết toán chi phí khám chữa bệnh BHYT còn chậm; chất lượng phục vụ của dịch vụ khám chữa bệnh BHYT còn nhiều bất cập; tỷ lệ người dân được ngân sách nhà nước đóng và hỗ trợ mức đóng BHYT vẫn ở mức cao…

Về nguyên nhân, các đại biểu cho rằng: Một số cấp uỷ đảng, chính quyền chưa chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo công tác BHXH, BHYT, còn coi việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT là nhiệm vụ riêng của ngành BHXH. Hầu hết chưa có địa phương nào bố trí nguồn ngân sách địa phương hỗ trợ thêm mức đóng ngoài mức quy định của Nhà nước cho người tham gia BHXH tự nguyện; sự phối hợp của các cơ quan quản lý nhà nước và cơ quan BHXH trong việc quản lý và triển khai, kiểm tra, giám sát việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT chưa đồng bộ, chưa thường xuyên, chậm trễ, bị động; một số công chức, viên chức còn hạn chế về kỹ năng nghiệp vụ, tinh thần phục vụ; công tác hoàn thiện thể chế chưa kịp thời, thiếu đồng bộ, chưa đáp ứng mục tiêu phát triển đối tượng tham gia.

Phát biểu kết luận Hội nghị, đồng chí Trần Tuấn Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương khẳng định, việc tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác BHXH, BHYT giai đoạn 2012 - 2020 là chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước, đáp ứng nguyện vọng của Nhân dân, đưa chính sách BHXH, BHYT ngày càng đi vào cuộc sống, củng cố lòng tin của Nhân dân đối với Đảng và Nhà nước, góp phần đạt mục tiêu đảm bảo an sinh xã hội một cách bền vững; ổn định chính trị, an ninh quốc phòng; thu hẹp khoảng cách giàu nghèo giữa các vùng, miền trên cả nước.

Các đại biểu tham dự tại điểm cầu Trung ương

Đồng chí Trần Tuấn Anh nhận định, trong bối cảnh nền kinh tế của đất nước còn nhiều khó khăn, đời sống của người dân bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19, công tác an sinh xã hội được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm, trong đó BHXH, BHYT là hai chính sách lớn, giữ vai trò trụ cột trong hệ thống an sinh xã hội của đất nước. Vì vậy, đồng chí Trần Tuấn Anh đề nghị cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tổ chức chính trị - xã hội các cấp tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện có hiệu quả công tác BHXH, BHYT, cụ thể:

- Tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo công tác BHXH, BHYT với phương hướng, nhiệm vụ đề ra tại Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 - 2030 (Văn kiện Đại hội XIII): “Thực hiện BHYT toàn dân, phấn đấu tỷ lệ tham gia BHYT trên 95% dân số, đa dạng mức đóng và mức hưởng”; “Hoàn thiện hệ thống luật pháp về BHXH, tiến tới BHXH toàn dân, Phát triển hệ thống BHXH linh hoạt, đa dạng, đa tầng hiện đại, hội nhập quốc tế; kết hợp hài hòa nguyên tắc đóng góp và thụ hưởng; công bằng, bình đẳng, chia sẻ và bền vững. Tiếp tục hiện đại hóa quản lý BHXH theo hướng tinh gọn, chuyên nghiệp, hiệu quả. Phấn đấu đến năm 2030 có 60% lực lượng lao động tham gia BHXH; khoảng 45% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia bảo hiểm thất nghiệp”.

- Thực hiện các định hướng, giải pháp và nhiệm vụ tại Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; về tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập; về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới; về công tác dân số; Nghị quyết tại Hội nghị lần thứ bẩy Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội... ; tạo nền móng thuận lợi cho việc phát triển các dịch vụ BHXH, BHYT; yêu cầu đối với việc cung cấp dịch vụ BHXH, BHYT; yêu cầu đổi mới tổ chức bộ máy, đổi mới mô hình quản lý BHXH, BHYT, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của lĩnh vực BHXH, BHYT.

Một số điểm cầu tỉnh uỷ/thành uỷ địa phương

- Tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo công tác BHXH, BHYT trong điều kiện nước ta đặt mục tiêu phát triển kinh tế nhanh và bền vững. Trong điều kiện đó, nhu cầu được đáp ứng các dịch vụ nhất là dịch vụ chăm sóc sức khỏe ngày càng tăng lên cả về số lượng và chất lượng; yêu cầu đảm bảo an sinh xã hội và công bằng xã hội cũng ngày càng cao trong khi các nguồn lực của Nhà nước hạn chế, cần có sự tham gia, chia sẻ của các thành phần kinh tế trong xã hội, sự chung tay của mọi người dân.

- Tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo công tác BHXH, BHYT trong điều kiện nước ta hội nhập quốc tế sâu rộng, phải thực hiện các cam kết, điều ước quốc tế trong các lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực BHXH, BHYT; cuộc cách mạng công nghệ 4.0 đang diễn ra, nhiều mô hình kinh doanh cùng với nhiều quan hệ lao động mới xuất hiện, đòi hỏi phải có các chính sách đảm bảo an sinh xã hội cho mọi người dân, đặc biệt là nhóm lao động dễ bị tổn thương; tiếp tục cải cách chính sách bảo hiểm xã hội cũng như đổi mới phương thức hoạt động của hệ thống BHXH, BHYT; nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trong lĩnh vực BHXH, BHYT; mở rộng hợp tác quốc tế; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, hiện đại hóa hệ thống quản lý BHXH, BHYT.

Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Trần Tuấn Anh cho biết, sau Hội nghị tổng kết, Ban Kinh tế Trung ương cùng các cơ quan liên quan sẽ tiếp thu các ý kiến tham luận, phát biểu, kết luận Hội nghị, hoàn chỉnh tài liệu, nội dung Báo cáo tổng kết đảm bảo chất lượng, kịp thời báo cáo Bộ Chính trị, phục vụ công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT trong tình hình mới./.

PV