Luật BHXH năm 2024: Đảm bảo quyền tham gia và thụ hưởng BHXH cho người lao động Việt Nam ở nước ngoài (Ảnh minh họa - nguồn internet)

Quyền tham gia BHXH bắt buộc:

Đối tượng tham gia: Người lao động là công dân Việt Nam làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng quy định tại Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, trừ trường hợp điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên có quy định khác.

Trách nhiệm đóng BHXH: Người lao động đi làm việc ở nước ngoài có trách nhiệm đóng BHXH. Mức đóng hàng tháng bằng 22% mức tiền lương tháng đóng BHXH bắt buộc của người lao động trước khi đi làm việc ở nước ngoài. Phương thức đóng có thể là hàng tháng, 03 tháng hoặc 06 tháng một lần, hoặc đóng trước một lần cho nhiều kỳ, hoặc truy đóng sau khi về nước. Thời hạn đóng chậm nhất là ngày cuối cùng của tháng tiếp theo ngay sau chu kỳ đóng. Trường hợp được gia hạn hợp đồng hoặc ký hợp đồng mới tại nước tiếp nhận lao động thì việc đóng BHXH tiếp tục theo phương thức này hoặc truy đóng sau khi về nước.

Xác định đối tượng tham gia: Cơ quan BHXH có trách nhiệm xác định và theo dõi người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài thuộc đối tượng tham gia BHXH.

Quyền thụ hưởng các chế độ BHXH:

Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng có thời gian đóng BHXH bắt buộc sẽ được hưởng các chế độ BHXH theo quy định của Luật này.

Chế độ ốm đau: Mức hưởng trợ cấp ốm đau hàng tháng được tính bằng 75% mức tiền lương làm căn cứ đóng BHXH của tháng liền kề trước khi người lao động nghỉ việc. Đối với người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, mức hưởng được tính trên mức tiền lương làm căn cứ đóng BHXH trước khi đi.

Chế độ thai sản: Lao động nữ là công dân Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi mà có thời gian đóng BHXH bắt buộc từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi thì được hưởng chế độ thai sản. Hồ sơ và thủ tục giải quyết chế độ thai sản được quy định tại Điều 61 và Điều 66.

Chế độ hưu trí: Người lao động đi làm việc ở nước ngoài khi về nước, nếu đủ điều kiện về tuổi nghỉ hưu và thời gian đóng BHXH từ đủ 15 năm trở lên thì được hưởng lương hưu. Thời gian đóng BHXH ở Việt Nam và ở nước ngoài có thể được cộng gộp nếu điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên có quy định. Mức hưởng lương hưu hàng tháng được tính theo tỷ lệ phần trăm trên mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH.

Chế độ tử tuất: Thân nhân của người lao động đang đóng BHXH bắt buộc hoặc đang bảo lưu thời gian đóng BHXH bắt buộc mà bị chết thì được hưởng chế độ tử tuất. Chế độ tử tuất bao gồm trợ cấp mai táng và trợ cấp tuất (hàng tháng hoặc một lần).

Hưởng BHXH một lần: Người lao động thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc mà có yêu cầu có thể được hưởng BHXH một lần trong các trường hợp quy định tại Điều 72, ví dụ như đủ tuổi nghỉ hưu mà chưa đủ thời gian đóng BHXH.

Như vậy, Luật BHXH năm 2024 quy định rõ ràng về quyền tham gia BHXH bắt buộc và các chế độ BHXH mà người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng được hưởng, đồng thời chú trọng đến các điều ước quốc tế nhằm bảo vệ quyền lợi của đối tượng này. Nhà nước khuyến khích hợp tác quốc tế trong việc bảo đảm quyền lợi cho người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài thông qua việc thúc đẩy đàm phán, ký kết các điều ước quốc tế và thỏa thuận quốc tế về BHXH. Trường hợp điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên có quy định về việc tính cả thời gian tham gia BHXH ở Việt Nam và ở nước ngoài để xét điều kiện hưởng chế độ BHXH, thì mức hưởng ở Việt Nam sẽ được tính theo thời gian đóng BHXH tại Việt Nam./.