Mặc dù đã được cơ quan Bảo hiểm xã hội tỉnh, huyện, thị xã giải thích, tư vấn nhiều lần về những thiệt thòi khi thanh toán BHXH một lần đồng nghĩa với việc mất đi cơ hội hưởng lương hưu, khi về già sẽ phụ thuộc vào con cháu và xã hội; nếu không may mắc bệnh sẽ không có thẻ BHYT, phải đối mặt với nguy cơ không thể chi trả nếu bệnh dài ngày… Thế nhưng nhiều người lao động vẫn quyết định thanh toán BHXH một lần để sử dụng vào mục đích khác hoặc trang trải chi tiêu cho gia đình.

Theo BHXH tỉnh Bình Thuận, Chỉ tính riêng trong năm 2020, cơ quan đã giải quyết BHXH một lần cho 11.025 người, tăng 1.163 người so với năm 2019. Dự kiến tiếp tục gia tăng trong năm 2021, khi thống kê chỉ 4 tháng đầu năm đã có 5.113 người thanh toán BHXH một lần. Việc người lao động ra khỏi hệ thống BHXH là thực trạng đáng quan tâm, không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người lao động, mà còn ảnh hưởng đến mục tiêu, nỗ lực và quyết tâm của Chính phủ thực hiện an sinh xã hội cho toàn dân. Họ chưa hiểu được rằng nhận BHXH một lần chỉ có thể giải quyết nhu cầu kinh tế trước mắt, nhưng về lâu dài, sẽ rất thiệt thòi khi hết tuổi lao động.

Hình minh hoạ

Từ thực trạng gia tăng trợ cấp BHXH một lần và nhận diện một số nguyên nhân cơ bản hiện nay, là đơn vị tổ chức, triển khai thực hiện các chính sách BHXH ở địa phương, BHXH tỉnh Bình Thuận đã đánh giá một cách chi tiết về quá trình thực hiện quy định BHXH một lần cũng như những hạn chế bất cập đang còn tồn tại để có những giải pháp phù hợp với thực tiễn. Trong đó, việc tích cực thực hiện mở rộng mạng lưới thông tin, truyền thông; tư vấn, thông qua việc đưa ra ví dụ giả định, kèm theo bài toán đối chứng hết sức cụ thể để so sánh về quyền lợi giữa nhận BHXH một lần với tích lũy để hưởng lương hưu tác động đến tâm lý người lao động, giúp họ thấy rõ hơn lợi ích của việc tham gia BHXH được hưởng lương hưu hàng tháng khi về già; người lao động sẽ có một nguồn thu nhập ổn định để bảo đảm cuộc sống, được cấp thẻ BHYT; hàng năm được tăng lương theo quy định và được hưởng nhiều khoản khác từ Nhà nước… BHXH tỉnh tiếp tục cải cách hành chính, thay đổi phương thức quản lý, nâng cao đạo đức thực thi công vụ, tạo điều kiện thuận lợi tốt nhất cho người dân tham gia và thụ hưởng chính sách BHXH để tạo sự hài lòng, nâng cao niềm tin của người dân với chính sách an sinh của Nhà nước, khi tin tưởng vào chính sách và cơ quan tổ chức thực hiện, người dân sẽ chủ động tham gia BHXH bền vững hơn. Khi người lao động đến đề nghị thanh toán BHXH một lần, chuyên viên làm công tác tiếp nhận và trả kết quả thủ tục hành chính; chuyên viên phòng thực hiện chính sách BHXH giải quyết chế độ của cơ quan BHXH tỉnh, huyện, thị xã tranh thủ, nhiệt tình tư vấn trực tiếp vận động, thuyết phục để người lao động hiểu và tiếp tục tham gia để hưởng hưu trí sau này.

Ðồng thời, BHXH tỉnh Bình Thuận tiếp tục chủ động tham mưu cho cấp ủy Ðảng và chính quyền chỉ đạo các sở, ban, ngành, tổ chức đoàn thể, các cơ quan thông tin đại chúng thực hiện tốt công tác phối hợp tuyên truyền phổ biến Nghị Quyết số 28-NQ/TW ngày 23/5/2018 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về cải cách chính sách BHXH và Chương trình hành động số 52-CTr/TU, ngày 28/8/2018 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh (khóa XIII) thực hiện các Nghị quyết số 28-NQ/TW. Ngoài ra, nghiên cứu các phương án đề xuất chỉnh sửa chính sách BHXH một lần, làm sao để tạo điều kiện cho nhiều người được hưởng lương hưu, ổn định cuộc sống khi về già.