Ông Hồ Minh Thế - Giám đốc BHXH tỉnh Bắc Ninh phát biểu tham luận tại Hội nghị trực tuyến tổng kết công tác BHXH, BHYT năm 2025, triển khai nhiệm vụ năm 2026 của BHXH Việt Nam.

Vượt chỉ tiêu, tăng trưởng thực chất

Theo Quyết định số 3172/QĐ-BHXH ngày 19/12/2025, Giám đốc BHXH Việt Nam đã biểu dương 5 BHXH tỉnh, thành phố có thành tích xuất sắc trong công tác thu và phát triển người tham gia BHXH, BHYT tính đến hết tháng 11/2025, trong đó có BHXH tỉnh Bắc Ninh. Đây là sự ghi nhận kịp thời đối với một tập thể đã duy trì được “nhịp tăng” ổn định trong suốt năm 2025, nhất là ở các chỉ tiêu có ý nghĩa nền tảng đối với an sinh xã hội.

Điểm nổi bật trước hết nằm ở tỷ lệ hoàn thành kế hoạch và mức tăng tuyệt đối. Đến hết tháng 11/2025, số người tham gia BHXH bắt buộc tại Bắc Ninh đạt 108,10% kế hoạch BHXH Việt Nam giao; tăng 18.734 người so với tháng trước; tăng 124.281 người so với cùng kỳ năm 2024. Cùng với đó, số người tham gia bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) cũng đạt 108,41% kế hoạch; tăng 17.645 người so với tháng trước; tăng 120.608 người so với cùng kỳ năm 2024. Những con số này phản ánh không chỉ nỗ lực mở rộng diện bao phủ ở khu vực quan hệ lao động, mà còn cho thấy sự bền bỉ trong công tác quản lý thu, hạn chế biến động giảm, giữ ổn định nguồn tham gia.

Ở giai đoạn cận “về đích”, việc duy trì đà tăng là không dễ, bởi nhiều địa phương thường gặp tình trạng “trũng” phát triển do doanh nghiệp thu hẹp sản xuất, biến động lao động hoặc tâm lý “đợi sang năm”. Tuy nhiên, Bắc Ninh đã cho thấy cách triển khai nhiệm vụ theo hướng không chờ dồn cuối năm, mà giữ nhịp tăng ổn định theo tháng, theo quý.

Trong bức tranh chung của toàn Hệ thống, ước đến hết năm, toàn quốc có tỷ lệ bao phủ BHYT đạt khoảng 95,16% dân số, tỷ lệ tham gia BHXH đạt khoảng 45,1% lực lượng lao động trong độ tuổi. Qua đó khẳng định những nỗ lực bền bỉ của BHXH Việt Nam trong triển khai các mục tiêu Nghị quyết của Đảng, chiến lược cải cách chính sách BHXH, BHYT và nhiệm vụ mở rộng diện bao phủ.

Trên nền kết quả chung đó, thành tích của BHXH tỉnh Bắc Ninh có ý nghĩa đóng góp trực tiếp và cụ thể, nhất là đối với các chỉ tiêu về BHXH, BHTN - những lĩnh vực gắn chặt với khu vực doanh nghiệp và sự vận động của thị trường lao động. Việc hoàn thành và vượt kế hoạch sớm tại Bắc Ninh không chỉ góp phần nâng cao tỷ lệ bao phủ chung của cả nước, mà còn tạo thêm cơ sở để toàn Hệ thống tập trung nguồn lực cho các nhóm đối tượng còn dư địa phát triển những ngày cuối năm.

Giao chỉ tiêu đến cơ sở, rà soát đúng, vận động trúng người

Một trong những yếu tố tạo nên khác biệt của Bắc Ninh là tổ chức các đợt cao điểm phát triển người tham gia BHXH, BHYT theo hướng rõ việc - rõ người - rõ kết quả, đưa chỉ tiêu phát triển người tham gia từ “mục tiêu chung” thành “đầu việc cụ thể” của từng tuyến cơ sở.

Bắc Ninh đã triển khai kế hoạch thực hiện tháng cao điểm vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình trong tháng 11 trên phạm vi toàn tỉnh. Mục tiêu đặt ra rất cụ thể: phấn đấu tăng mới thêm 4.243 người tham gia BHYT hộ gia đình và 5.490 người tham gia BHXH tự nguyện trong tháng 11; lũy kế phấn đấu có trên 3,34 triệu người tham gia BHYT và trên 102.000 người tham gia BHXH tự nguyện.

Viên chức BHXH cơ sở trực tiếp tới từng hộ kinh doanh để truyền thông, tư vấn về chính sách BHXH cho các thành viên hộ kinh doanh.

Để triển khai hiệu quả, BHXH tỉnh chỉ đạo BHXH các cơ sở phối hợp với chính quyền xã, phường xây dựng kế hoạch cụ thể, giao chỉ tiêu duy trì và phát triển người tham gia đến từng tổ dân phố và nhân viên của các Tổ chức hỗ trợ phát triển đối tượng BHXH, BHYT. Cách làm này giúp xác định rõ lực lượng truyền thông, vận động theo địa bàn, phát huy trách nhiệm của từng khâu thực hiện, bảo đảm công tác phát triển người tham gia được triển khai đồng bộ, xuyên suốt từ tỉnh đến cơ sở.

Song song với giao chỉ tiêu, Bắc Ninh đẩy mạnh giải pháp rà soát dữ liệu và phân loại đối tượng tiềm năng. Cơ quan BHXH tập trung rà soát nhóm chưa tham gia BHXH bắt buộc, BHXH tự nguyện, BHYT; lập danh sách theo địa bàn, sàng lọc những trường hợp không còn cư trú, qua đời hoặc chuyển đi nơi khác… để khoanh đúng tập đối tượng cần vận động. Khi “đúng danh sách”, việc truyền thông, vận động không dàn trải; mỗi cuộc gặp, mỗi buổi tư vấn có khả năng chuyển đổi cao hơn, giảm công sức nhưng tăng hiệu quả.

Đặc biệt, yêu cầu đặt ra cho BHXH cơ sở là hoàn thành rà soát, lập danh sách người chưa tham gia BHYT theo từng thôn/tổ dân phố và tổ chức vận động “cuốn chiếu” đến khi hoàn thành địa bàn quản lý; trong tháng cao điểm, mỗi cơ sở rà soát - truyền thông - vận động ít nhất từ 2 đến 3 xã, phường theo mục tiêu bao phủ. Đây là cách tổ chức theo kiểu “chiến dịch”, nhưng không hình thức, bởi từng bước đều gắn với dữ liệu và có đầu ra kiểm đếm được.

“Tháng cao điểm” ở Bắc Ninh cũng là minh chứng cho cách tiếp cận lấy cơ sở làm trung tâm: Khi xã, phường cùng vào cuộc, hệ thống chính trị địa phương trở thành lực đẩy để chính sách BHXH, BHYT đến gần người dân hơn. Điều này đặc biệt quan trọng với BHXH tự nguyện và BHYT hộ gia đình - những nhóm đối tượng thường chịu tác động bởi tâm lý “ngại đóng dài”, “đợi khi ốm mới mua”, hoặc chưa thấy hết giá trị phòng ngừa rủi ro của chính sách. Đưa thông tin đến đúng nơi, đúng lúc, đúng người chính là “chìa khóa” để biến nhận thức thành hành động tham gia.

Sẵn sàng đối thoại, đồng hành cùng người dân và doanh nghiệp

Thành tích thu và phát triển người tham gia không thể bền vững nếu chỉ dựa vào vận động theo đợt. Để “giữ nhịp” dài hạn, Bắc Ninh đồng thời triển khai nhóm giải pháp nền tảng: Đồng hành với doanh nghiệp, tăng chất lượng phục vụ, mở rộng kênh tương tác số và giải quyết vướng mắc bằng đối thoại trực tiếp.

Điểm đáng chú ý của các cuộc đối thoại kiểu này là “gỡ nút thắt” ngay tại chỗ: Nhiều vướng mắc được doanh nghiệp nêu ra liên quan đến việc tham gia BHXH bắt buộc đối với lao động nước ngoài, căn cứ thang bảng lương, quyền lợi thai sản, hồ sơ phát sinh từ đơn vị giải thể;… đã được trao đổi trực tiếp, thỏa đáng. Khi vướng mắc được tháo gỡ, doanh nghiệp giảm tâm lý e ngại, hạn chế sai sót, từ đó giảm phát sinh chậm đóng và góp phần mở rộng diện bao phủ ở khu vực có quan hệ lao động bắt buộc.

Cùng với việc tăng cường đối thoại, BHXH tỉnh Bắc Ninh còn tập trung đẩy mạnh chuyển đổi số trong công tác phục vụ người tham gia, lấy việc khai thác hiệu quả các nền tảng số của BHXH Việt Nam như: Ứng dụng VssID và Cổng Dịch vụ công BHXH Việt Nam làm trọng tâm. Việc mở rộng giao dịch điện tử đã góp phần đơn giản hóa quy trình, rút ngắn thời gian và giảm chi phí thực hiện thủ tục hành chính cho doanh nghiệp, đồng thời nâng cao tính công khai, minh bạch trong quá trình tham gia và đóng nộp BHXH, BHYT, BHTN.

Đối với người dân, các nền tảng số của cơ quan BHXH giúp tiếp cận thông tin chính sách đầy đủ, kịp thời, thuận tiện tra cứu quá trình tham gia và thụ hưởng, giảm phụ thuộc vào hồ sơ giấy, qua đó tăng mức độ hài lòng và khuyến khích duy trì tham gia liên tục các chính sách BHXH, BHYT.

Ngoài ra, chuyển đổi số còn giúp nâng cao hiệu quả quản lý của cơ quan BHXH thông qua việc theo dõi sát biến động đối tượng, kịp thời nhận diện rủi ro nợ đóng, tổ chức nhắc đóng, đôn đốc phù hợp. Khi dữ liệu được cập nhật thường xuyên và đồng bộ, công tác giao chỉ tiêu, rà soát đối tượng tiềm năng và tổ chức vận động theo nhóm được thực hiện trên cơ sở dữ liệu cụ thể, góp phần nâng cao tính chính xác, tránh làm việc theo cảm tính.

Có thể khẳng định, việc BHXH tỉnh Bắc Ninh hoàn thành vượt các chỉ tiêu về thu và phát triển người tham gia BHXH, BHYT năm 2025 ngày từ cuối tháng 11/2025 là kết quả của một loạt các giải pháp đồng bộ và nhất quán. Trong đó, trọng tâm là việc hoàn thành và vượt chỉ tiêu ở các nhóm then chốt như BHXH bắt buộc, BHTN; triển khai các tháng cao điểm phát triển người tham gia theo hướng đi vào chiều sâu, dựa trên cơ sở dữ liệu, giao nhiệm vụ cụ thể đến từng địa bàn, từng khâu thực hiện; đồng thời tăng cường đối thoại, chuyển đổi số và đồng hành cùng doanh nghiệp để vừa mở rộng, vừa giữ vững diện bao phủ.

Từ thực tiễn tại BHXH tỉnh Bắc Ninh cho thấy, việc phát triển người tham gia bền vững chỉ có thể đạt được khi có sự kết hợp hài hòa giữa các giải pháp trước mắt và lâu dài; giữa cao điểm và thường xuyên; giữa truyền thông, vận động trực tiếp và ứng dụng nền tảng số; giữa vận động người dân và hỗ trợ doanh nghiệp;... Khi các giải pháp được triển khai đồng bộ, xuyên suốt và có trọng tâm, mục tiêu an sinh xã hội sẽ được hiện thực hóa bằng những kết quả cụ thể, đo đếm được, góp phần củng cố niềm tin của người dân, người lao động và doanh nghiệp vào chính sách BHXH, BHYT./.