Tại Hội thảo, các đại biểu tập trung thảo luận về đề tài an sinh xã hội cho lao động di cư, trong đó nhấn mạnh đến lao động di cư trong khu vực phi chính thức, bởi lao động di cư đang đóng góp một phần đáng kể cho nền kinh tế, song những chính sách an sinh xã hội vẫn còn những khoảng trống và còn bỏ ngỏ nhóm đối tượng này.

Theo ThS.Dương Thị Linh- Tổng cục Thống kê, hiện nay tại khu vực Đông Nam Bộ có tỷ lệ lao động di cư cao nhất nước (20,4%). Trong đó, Bình Dương là tỉnh có tỷ lệ lao động di cư cao nhất (35,8%), tiếp đến là TP.HCM (22,6%). Lý do di cư chính là tìm việc, bắt đầu công việc mới.

Chia sẻ tại Hội thảo, bà Nguyễn Hoàng Yến- đại diện M.net cho rằng, hệ thống an sinh xã hội của Việt Nam có 4 trụ cột, gồm: Việc làm đảm bảo thu nhập tối thiểu và giảm nghèo; BHXH; trợ giúp xã hội cho các nhóm đặc thù; dịch vụ xã hội cơ bản. Tuy nhiên, hiện nay, việc tiếp cận với hệ thống an sinh xã hội của lao động di cư vẫn còn những rào cản. Chẳng hạn, chính sách BHXH tự nguyện chưa hấp dẫn người dân, khi chỉ có 2 chế độ dài hạn là hưu trí và tử tuất; thời gian đóng dài, nam phải đủ 60, nữ phải đủ 55 tuổi và có đủ 20 năm đóng mới được hưởng; thủ tục còn rườm rà. "Hiện M.net đã xây dựng đề án BHXH tự nguyện, đề xuất 3 gói bảo hiểm ngắn hạn bổ sung vào BHXH tự nguyện gồm: thai sản, ốm đau, trợ cấp gia đình/trẻ em"- bà Yến cho biết.

Toàn cảnh Hội thảo (nguồn: Internet)

GS-TS.Đặng Nguyên Anh- Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam cho rằng, trong 4 trụ cột an sinh xã hội, thì lao động di cư, phi chính thức trước tiên cần đến là trụ cột việc làm, thu nhập; tiếp đến là BHXH.

Cũng tại Hội thảo, các đại biểu đã thảo luận các nội dung về chất lượng sống của người nhập cư ở TP.HCM; hỗ trợ tiếp cận thông tin phúc lợi xã hội với nhóm lao động Khmer nhập cư; cách thức đảm bảo sàn an sinh xã hội cho lao động di cư trong bối cảnh tác động của đại dịch Covid-19…

Theo TS.Nguyễn Thị Hoài Hương, qua khảo sát cho thấy, chất lượng cuộc sống của người nhập cư tại TP.HCM còn thấp; tỷ lệ sở hữu nhà chỉ khoảng 40%, 60% còn lại phải sống trong các căn nhà thuê, nhà trọ. Trong khi đó, phần lớn nhà thuê là nhà cấp 4 đơn sơ, chủ yếu ở các hẻm nhỏ… Đáng chú ý, lao động di cư đến TP.HCM vì lý do tìm việc làm, nên còn hạn chế trong tiếp cận về giáo dục, y tế như có đến 54,5% dân nhập cư cho con học mầm non tư thục và 19,3% người nhập cư không có thẻ BHYT…

Từ những hạn chế trên, TS.Nguyễn Thị Hoài Hương đề xuất Nhà nước cần điều tiết di dân bằng các chính sách liên kết vùng, chính sách phát triển kinh tế-xã hội: Lao động, việc làm, an sinh xã hội, các chính sách BHXH, BHYT.

Ông Phạm Anh Thắng- Trưởng đại diện Bộ LĐ-TB&XH tại TP.HCM cũng cho biết, đến ngày 20/10, cả nước đã thực hiện giải ngân 12.673,703 tỷ đồng để hỗ trợ cho 12.742.301 người và 26.437 hộ kinh doanh bị ảnh hưởng bởi dịch Covid. Trong đó, người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo là 7.948.538 người với kinh phí 5.947,152 tỷ đồng; nhóm đối tượng là NLĐ trong các đơn vị, DN đã được hỗ trợ là 887.979 người với kinh phí 898,102 tỷ đồng; hỗ trợ 26.437 hộ kinh doanh với kinh phí 26,52 tỷ đồng…

“Theo thống kê của các Trung tâm DVVL tỉnh, thành phố, từ đầu năm 2020 đến nay, cả nước có 896.785 người đến nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp, tăng 33,5% so với cùng kỳ năm 2019. Hiện đã có 839.260 người có quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp, với tổng số tiền trợ cấp là 14.828,912 tỷ đồng (mức hưởng bình quân là trên 3 triệu đồng/người/tháng)”- ông Phạm Anh Thắng cho hay.