Báo cáo của BHXH tỉnh Hà Tĩnh cho thấy: tính đến hết tháng 5/2023, tổng số thu BHXH, BHYT, BH thất nghiệp trên địa bàn ước đạt 1.085 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 32,49 % kế hoạch năm; tổng số tiền nợ BHXH, BHYT, BHTN: 108,3 tỷ, chiếm tỷ lệ 3,24%. Hà Tĩnh hiện có số lao động tham gia BHXH bắt buộc là 92.715 người, đạt 95,2 % KH BHXH giao; và số người tham gia BHXH tự nguyện 52.239 người, đạt 89,99 % KH BHXH giao; số người tham gia BHYT là 1.158.094 người, đạt 98,72 % KH BHXH giao với độ bao phủ đạt 94,43% dân số.

Lý giải nguyên nhân khiến chỉ tiêu BHXH bắt buộc “gặp khó”, ông Bùi Hồng Nhật- Trưởng phòng Quản lý thu-Sổ, Thẻ (BHXH tỉnh Hà Tĩnh cho biết tình hình phát triển DN trong địa bàn tỉnh thời gian qua chủ yếu phát triển đơn vị nhỏ và rất nhỏ, có quy mô sử dụng lao động ít. Hiện toàn tỉnh có hơn 8.300 DN đang hoạt động, trong đó số lượng DN quy mô nhỏ và siêu nhỏ chiếm hơn 95%, đóng góp 17% vào số vốn đăng ký. Về cơ cấu theo lĩnh vực, DN trong lĩnh vực công nghiệp-xây dựng chiếm 37%; chưa có đột biến về tăng lao động trong khu vực này. Lao động tham gia BHXH bắt buộc tại Hà Tĩnh những năm gần đây chủ yếu tăng tại các nhà máy may có vốn đầu tư nước ngoài, số tăng còn lại từ rà soát dữ liệu thuế, sàn giao dịch việc làm,...Tuy nhiên, số tăng từ rà soát phần lớn do dịch chuyển lao động từ đơn vị này sang đơn vị khác, không có khả năng tăng hàng ngàn lao động như kỳ vọng. Bên cạnh đó hiện chưa có phần mềm liên thông kết nối thông tin về DN giữa các ngành trong việc quản lý DN và người lao động để hạn chế được số lượng DN được thành lập nhưng không hoạt động trên địa bàn.

Chia sẻ về những giải pháp nâng cao hiệu quả tuyên truyền của BHXH tỉnh Hà Tĩnh trong nỗ lực nâng cao tỷ lệ bao phủ BHXH, BHYT, bà Trương Thị Tuyết- Trưởng Phòng Truyền thông và phát triển đối tượng (BHXH tỉnh Hà Tĩnh) cho biết: năm 2023, BHXH tỉnh đã ký các chương trình, quy chế phối hợp với 13 đơn vị gồm: UBMTQ tỉnh, Ban Tuyên giáo tỉnh ủy, Sở LĐ-TB&XH, Sở Y tế, Sở Giáo dục và Đào tạo, Hội LHPN tỉnh, Hội Nông dân tỉnh, Liên đoàn lao động tỉnh, Công an tỉnh, Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh, TT Dịch vụ việc làm tỉnh, Báo Hà Tĩnh, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh. Nội dung phối hợp tập trung vào việc tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT, vận động các tầng lớp nhân dân, các đơn vị, tổ chức tham gia BHYT, BHXH theo luật định.

Toàn cảnh buổi làm việc.

Trong 5 tháng đầu năm 2023, cơ quan BHXH tỉnh đã thực hiện 44 Hội nghị tuyên truyền và phát triển người tham gia BHXH, BHYT. Đồng thời tổ chức hàng trăm cuộc ra quân tuyên truyền theo nhóm nhỏ và hàng nghìn lượt tuyên truyền qua hệ thống truyền thanh cơ sở... Đây là các hình thức tuyên truyền đã chứng minh hiệu quả trên thực tế các năm qua và đang được Hà Tĩnh duy trì theo hướng chú trọng đổi mới nội dung, hình thức và phương pháp tuyên truyền theo hướng đúng trọng tâm, trọng điểm, đa dạng, dễ hiểu, dễ tiếp cận. Mục tiêu hương tới là giúp đơn vị SDLĐ, người lao động và nhân dân thấy rõ vai trò, ý nghĩa của chính sách BHXH, BHYT trong hệ thống an sinh xã hội, cũng như quyền lợi và nghĩa vụ của người dân trong việc tham gia BHXH, BHYT. Bên cạnh đó, tổ chức các Hội nghị tuyên truyền trực tiếp chính sách BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình tại các xã, phường; chú trọng phát triển người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT ngay tại các hội nghị tuyên truyền...

Theo ông Trần Quốc Túy- Phó Trưởng Ban quản lý Thu- Sổ, thẻ (BHXH Việt Nam): một thành công của BHXH tỉnh Hà Tĩnh là việc phát triển người tham gia BHXH tự nguyện thuộc nhóm dẫn đầu trên toàn quốc. Tuy nhiên, với tỷ lệ tham gia BHXH bắt buộc còn khá thấp so với bình quân chung, BHXH tỉnh Hà Tĩnh cần xây dựng kế hoạch thu cụ thể, phát huy tiềm năng hiện có, đặc biệt tiếp tục chủ động tham mưu để có sự vào cuộc mạnh mẽ của chính quyền địa phương...

Tập trung cao độ khắc phục khó khăn

Một trong những vấn đề BHXH tỉnh Hà Tĩnh gặp khó khăn hiện nay là quản lý hiệu quả chi phí KCB BHYT. Theo đó, năm 2022, số chi KCB BHYT toàn tỉnh dự kiến được quyết toán đã vượt 172 tỷ đồng so với dự toán Thủ tướng Chính phủ giao. Trong 5 tháng đầu năm 2023, Hà Tĩnh đã có 775.743 lượt KCB BHYT tại các cơ sở KCB trong tỉnh, với số tiền đề nghị thanh toán 569,6  tỷ đồng; tăng 133.105 lượt (20,71%), số tiền tăng 63,9 tỷ đồng (12,64%) so với cùng kỳ năm trước...

Theo BHXH tỉnh Hà Tĩnh, với đặc điểm là một trong các tỉnh có số lượng dân số già chiếm tỷ lệ cao trong cơ cấu dân số của tỉnh, và 80% đối tượng tham gia BHYT ở mức 4,5% theo mức lương cơ sở nhưng lại có tần suất sử dụng quỹ KCB BHYT cao dẫn đến hằng năm bội chi quỹ KCB BHYT lớn. Bên cạnh đó, tình trạng một số cơ sở KCB tăng cường thu dung người có thẻ BHYT đến KCB dưới nhiều hình thức; trong đó nổi lên là phối hợp, tác động thông qua các tổ chức Hội, đoàn thể để tư vấn, tập hợp đưa đón nhiều người có thẻ BHYT trên cùng một địa bàn về KCB... Đây là một trong các nguyên nhân gia tăng lớn chi phí KCB BHYT, tuy nhiên hiện nay chưa có chế tài xử lý. Đồng thời, chi phí KCB BHYT bằng phương pháp Y học cổ truyền, Phục hồi chức năng tăng rất lớn trong những năm gần đây do các dịch vụ kỹ thuật thuộc 2 chuyên khoa này có giá quá cao, phương pháp điều trị phù hợp với người cao tuổi, là đối tượng có nhiều thời gian để đi KCB nên các cơ sở KCB tăng cường thu dung...

BHXH tỉnh Hà Tĩnh nỗ lực trong việc đảm bảo an sinh xã hội.

Hiện, BHXH tỉnh Hà Tĩnh vẫn đang tăng cường công tác giám định BHYT theo đúng Quy trình giám định BHYT, văn bản hướng dẫn của BHXH Việt Nam; và quy trình chuyên môn do Bộ Y tế ban hành cùng các quy định khác của pháp luật để áp dụng trong công tác giám định BHYT; tập trung phân tích dữ liệu, giám định theo chuyên đề. Cơ quan BHXH cũng tích cực tổ chức các cuộc kiểm tra tại các cơ sở KCB về việc quản lý, sử dụng quỹ BHYT trong KCB... Trước thực trạng này, ông Nguyễn Trung Quý- Phó Trưởng Ban Thực hiện chính sách BHYT (BHXH Việt Nam) đề nghị BHXH tỉnh Hà Tĩnh cần thực hiện nghiêm hoạt động động giám định chuyên đề, kiên quyết xử lý các vi phạm gây lãng phí, sử dụng quỹ KCB không hiệu quả...

Chia sẻ các giải pháp của BHXH tỉnh Hà Tĩnh trong thời gian tới, Giám đốc BHXH tỉnh Hà Tĩnh Nguyễn Văn Đồng cho biết: bên cạnh nỗ lực khắc phục các điểm yếu trong thực hiện nhiệm vụ thời gian qua, BHXH tỉnh Hà Tĩnh cũng đề nghị sự hỗ trợ của BHXH Việt Nam hướng dẫn giải quyết một số vướng mắc cụ thể, cần xin ý kiến cấp trung ương. Đồng thời, hiện BHXH tỉnh Hà Tĩnh vẫn đang triển khai quyết liệt các nhiệm vụ được giao tại Đề án 06/CP liên quan Ngành BHXH. Tính đến nay, số người tham gia BHXH, BHYT, BH thất nghiệp được đồng bộ, xác thực đúng với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư trên toàn tỉnh đạt tỷ lệ hơn 97%, tạm thời xếp thứ nhất trong 63 BHXH tỉnh, thành phố toàn quốc. Số người đang tham gia chưa được đồng bộ, xác thực đúng với cơ sở dữ liệu dân cư hiện nay chỉ còn hơn 2%. Nỗ lực phấn đấu 100% người tham gia được đồng bộ với CSDL quốc gia về dân cư, BHXH tỉnh Hà Tĩnh cũng đang chuẩn bị các điều kiện thiết yếu để triển khai cung cấp DVC trực tuyến đối với 02 nhóm DVC liên thông: Đăng ký khai sinh-đăng ký thường trú-cấp thẻ BHYT cho trẻ dưới 6 tuổi; Đăng ký khai tử-Xóa đăng ký thường trú-Trợ cấp mai táng phí...

Sau khi nghe các ý kiến báo cáo, đề xuất, kiến nghị và giải đáp của các đơn vị nghiệp vụ thuộc BHXH Việt Nam, Phó Tổng Giám đốc Chu Mạnh Sinh đã chia sẻ với những khó khăn, thách thức, cũng như đánh giá cao tinh thần đoàn kết, sự nỗ lực của BHXH tỉnh Hà Tĩnh trong thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao. "BHXH tỉnh Hà Tĩnh cần tiếp tục tăng cường mọi giải pháp cụ thể, phấn đấu hoàn thành đạt và vượt chỉ tiêu, nhiệm vụ BHXH Việt Nam giao, tiếp tục góp sức đảm bảo an sinh trên địa bàn, đảm bảo quyền lợi cho NLĐ, người dân tham gia, thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT"- Phó Tổng Giám đốc Chu Mạnh Sinh nhấn mạnh.

Nhấn mạnh nhiệm vụ năm 2023 của toàn ngành vẫn sẽ gặp nhiều khó khăn, Phó Tổng giám đốc BHXH Việt Nam Chu Mạnh Sinh đề nghị BHXH tỉnh Hà Tĩnh cần tập trung cao độ để phát huy các lợi thế hiện có. Hà Tĩnh hiện đang có tỷ lệ tham gia BHYT khá cao so bình quân chung, nhưng vẫn chưa có bước tiến vượt bậc so với năm trước... Do vậy, cần có giải pháp cụ thể từ công tác truyền thông, thanh tra, kế hoạch thu, đẩy mạnh nhiệm vụ chuyển đổi số, ứng dụng CNTT trong thực hiện nhiệm vụ... để hoàn thành từng chỉ tiêu nhiệm vụ được giao./.