Xây dựng và phát triển chính sách BHXH: Kinh nghiệm quốc tế và hàm ý cho Việt Nam

11/07/2024 11:00 AM


Ngày 11/07/2024, tại Quảng Ninh, BHXH Việt Nam và Ngân hàng Thế giới đồng tổ chức Hội thảo quốc tế với chủ đề “Thực hiện chính sách BHXH: Kinh nghiệm quốc tế và hàm ý cho Việt Nam”.

Tham dự hội thảo, về phía Việt Nam có: ông Lê Hùng Sơn - Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam; ông Đinh Ngọc Quý - Ủy viên thường trực Ủy ban Xã hội của Quốc hội cùng các đại biểu đại diện các đơn vị thuộc Ủy ban Xã hội của Quốc hội, Văn phòng Chính phủ, Bộ LĐ-TB&XH, Bộ Tài chính; Lãnh đạo một số đơn vị trực thuộc BHXH Việt Nam và BHXH một số tỉnh, thành phố.

Dự hội thảo về phía các chuyên gia quốc tế có: ông Yasser El. Gammal, Giám đốc ngành An sinh xã hội và Việc làm khu vực Châu Á và Thái Bình Dương; ông Robert Palacios, Chuyên gia kinh tế trưởng, Ngân hàng Thế giới cùng nhóm các diễn giả quốc tế có uy tín trong lĩnh vực an sinh xã hội đến từ Thái Lan, Trung Quốc, Hoa Kỳ và Malaysia…

Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Lê Hùng Sơn phát biểu tại hội thảo

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Lê Hùng Sơn nhiệt liệt chào mừng đại diện các tổ chức quốc tế trong và ngoài nước cùng toàn thể quý vị đại biểu tới dự Hội thảo; đặc biệt là Ngài Yasser El. Gammal, Giám đốc ngành An sinh xã hội và Việc làm khu vực Châu Á và Thái Bình Dương, Ngân hàng Thế giới đã đến thăm đất nước Việt Nam và tham dự Hội thảo này.

Phó Tổng Giám đốc Lê Hùng Sơn nhấn mạnh: Hội thảo là hoạt động quan trọng tiếp nối chuỗi các hoạt động hợp tác có hiệu quả giữa Ngân hàng Thế giới và các Bộ, Ngành của Việt Nam trong việc xây dựng và hoàn thiện thể chế, chính sách pháp luật về BHXH. “Hội thảo này đặc biệt có ý nghĩa được tổ chức ngay sau khi Luật BHXH (sửa đổi) được Quốc hội thông qua ngày 29/06/2024 tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV; thể hiện sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của các Cơ quan của Quốc hội, Chính phủ, sự hỗ trợ đầy đủ      , kịp thời của Ngân hàng Thế giới trước, trong và sau quá trình xây dựng chính sách BHXH ở Việt Nam; góp phần thể chế hóa, sớm đưa chính sách pháp luật BHXH đi vào cuộc sống, đảm bảo an sinh xã hội ngày càng tốt hơn cho người dân” – Phó Tổng Giám đốc Lê Hùng Sơn chia sẻ.

Phó Tổng Giám đốc Lê Hùng Sơn chia sẻ, Luật BHXH (sửa đổi) mới được Quốc hội thông qua có nhiều thay đổi tích cực theo hướng: mở rộng đối tượng tham gia; gia tăng quyền, lợi ích thụ hưởng chính sách để động viên, thu hút người tham gia BHXH, bảo đảm an sinh xã hội lâu dài cho người dân; khắc phục về cơ bản vướng mắc, bất cập từ thực tiễn triển khai thực hiện Luật BHXH 2014; tăng cường chế tài xử lý các hành vi chậm đóng, trốn đóng BHXH.

“Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, BHXH Việt Nam cũng đang đối mặt với không ít khó khăn, thách thức. Do đó, chúng tôi mong muốn Ngân hàng Thế giới tiếp tục có những hoạt động hỗ trợ thiết thực cho BHXH Việt Nam và các Bộ, ngành của Việt Nam nhằm thực hiện tốt sứ mệnh đảm bảo an sinh xã hội cho người dân, thúc đẩy tiến bộ, công bằng xã hội và phát triển bền vững đất nước”- Phó Tổng Giám đốc Lê Hùng Sơn chia sẻ.

Ông Yasser El. Gammal, Giám đốc ngành An sinh xã hội và Việc làm khu vực Châu Á và Thái Bình Dương phát biểu

Phát biểu tại hội thảo, ông Yasser El. Gammal, Giám đốc ngành An sinh xã hội và Việc làm khu vực Châu Á và Thái Bình Dương gửi lời chúc mừng Luật BHXH (sửa đổi) đã được Quốc hội thông qua. “Đây thực sự là một thành tựu vì nó thể hiện cam kết mạnh mẽ của Việt Nam trong việc tiếp tục củng cố và mở rộng hệ thống BHXH, phù hợp với định hướng và tầm nhìn mà Nghị quyết 28 của Đảng Cộng sản Việt Nam đã đề ra. Luật sửa đổi mang lại sự thay đổi, tiến bộ đáng kể trong các lĩnh vực then chốt như: lương hưu, bao phủ BHXH, rút ​​BHXH một lần, hội nhập quốc tế, tăng phạm vi bao phủ và mức độ đầy đủ của các phúc lợi an sinh xã hội khác nhau, đồng thời đưa chúng đến gần hơn với các tiêu chuẩn và thông lệ quốc tế hiệu quả nhất” – ông Yasser nhấn mạnh.

Theo ông Yasser, mặc dù Việt Nam có thành tích tăng trưởng ấn tượng trong những năm qua nhưng tỷ lệ lao động trong khu vực phi chính thức vẫn ở mức cao. Nhìn chung, khoảng 76% tổng số lao động vẫn làm việc trong khu vực phi chính thức và trong số đó, chỉ có 1,9 triệu lao động phi chính thức, chỉ chiếm 5% tổng lực lượng lao động, tham gia chương trình tự nguyện vào năm 2023.

Một số ý kiến phát biểu tham luận tại hội thảo

Cùng với đó, Việt Nam đang ở điểm bùng phát về nhân khẩu học, cùng với tốc độ già hóa dân số nhanh nhất từng thấy trên toàn cầu. Tỷ lệ người cao tuổi trong dân số (65 tuổi trở lên) sẽ tăng từ 7% lên 15% vào năm 2035. Điều này đặt ra những thách thức lớn cho hệ thống BHXH nếu phần lớn trong số họ không được nằm trong “lưới an sinh”.

“Chính vì vậy, hội nghị hôm nay nhấn mạnh hai xu hướng lớn và thảo luận về tiềm năng mở rộng hệ thống BHXH cho những người lao động thuộc khu vực phi chính thức. Chúng tôi sẽ lắng nghe đại diện của các quốc gia từng trải qua những thách thức này, qua đó đưa ra các sáng kiến ​​để hoàn thiện và mở rộng phạm vi bao phủ một cách an toàn, hiệu quả” – ông Yasser chia sẻ.

Ông Yasser El.Gammal kỳ vọng, thông qua các kinh nghiệm được chia sẻ tại Hội thảo, các đại biểu là đại diện các bộ, ngành, cơ quan BHXH sẽ có thể tận dụng cơ hội này để học hỏi, thảo luận và hình dung về một tương lai nơi có nhiều lao động phi chính thức được hưởng hệ thống bảo trợ xã hội của Việt Nam.

Toàn cảnh Hội thảo "Thực hiện chính sách BHXH: Kinh nghiệm quốc tế và hàm ý cho Việt Nam"

Tại Hội thảo, các đại biểu tham dự đã được các chuyên gia trong và ngoài nước chia sẻ về một số nội dung: Những cải cách cơ bản trong Luật BHXH (sửa đổi); Kết quả, thách thức trong triển khai BHXH tự nguyện, và kế hoạch mở rộng độ bao phủ tại Việt Nam; Già hoá dân số, tình trạng chính thức và vai trò của chương trình an sinh xã hội. Kinh nghiệm ở các quốc gia có độ bao phủ mở rộng như Hàn Quốc; Trung Quốc; BHXH cho NLĐ ở Malaysia; Thái Lan; Ấn Độ; Những tác động của việc hỗ trợ mức đóng đến việc mở rộng phạm vi người tham gia; Nâng cao hiệu quả triển khai chương trình BHXH tự nguyện…

Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Lê Hùng Sơn đánh giá, các tham luận, ý kiến góp ý của các tổ chức quốc tế, chuyên gia đều rất có giá trị thực tiễn với BHXH Việt Nam trong tổ chức thực hiện chính sách BHXH nói riêng và hệ thống an sinh xã hội nói chung. Từ những nghiên cứu, bài học kinh nghiệm trên thế giới, BHXH Việt Nam có thêm những giải pháp, kế hoạch để phát triển tốt hơn nữa hệ thống BHXH, đồng thời có những kịch bản cụ thể nhằm ứng phó với những khó khăn, thách thức trong thời gian tới./.

Thắng Trần