Tham dự Hội nghị có: Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu Đặng Minh Thông; đại diện Liên minh Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI); đại diện lãnh đạo các đơn vị trực thuộc BHXH Việt Nam và BHXH các tỉnh: Bà Rịa - Vũng Tàu, Đồng Nai, Bình Dương, TP.Hồ Chí Minh.

Về phía Nhật Bản có: Ông Sasaki Shohei - Bí thư thứ nhất, Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam, bà Ogawa Megumi, Trưởng Ban Kinh tế, Tổng Lãnh sự quán Nhật Bản tại TP.Hồ Chí Minh, ông Kohama Hikaru, Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp Nhật Bản tại TP.Hồ Chí Minh. Đặc biệt, Hội nghị thu hút sự tham gia của đại diện gần 100 DN Nhật Bản đang hoạt động tại địa bàn có nguồn vốn FDI cao so với bình quân chung của cả nước gồm: Bà Rịa - Vũng Tàu, Đồng Nai, Bình Dương và TP.Hồ Chí Minh.

Toàn cảnh Hội nghị

Nâng cao nhận thức, tạo sự đồng thuận, gắn kết

Hội nghị đối thoại giữa BHXH Việt Nam và các DN FDI Nhật Bản được tổ chức nhằm cung cấp các thông tin, trao đổi, giải đáp các vướng mắc, đồng thời nâng cao nhận thức, tạo sự đồng thuận, gắn kết của khối doanh nghiệp FDI trong việc tổ chức thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BHTN và thực hiện Nghị định số 143/2018/NĐ-CP ngày 15/10/2018 quy định chi tiết Luật BHXH và Luật an toàn, vệ sinh lao động về BHXH bắt buộc đối với người lao động (NLĐ) là công dân nước ngoài đang làm việc tại Việt Nam. Đây cũng là hoạt động nhằm thắt chặt hơn nữa mối quan hệ giữa Việt Nam - Nhật Bản trong lĩnh vực an sinh xã hội, hướng tới kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao 2 nước vào năm 2023. Bên cạnh đó, thông qua Hội nghị cũng góp phần tăng cường vị thế của ngành BHXH Việt Nam, là minh chứng rõ nét cho những nỗ lực của Ngành nhằm thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 10/01/2022 của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2022.

Hiện nay, Nhật Bản tiếp tục là đối tác kinh tế quan trọng hàng đầu của Việt Nam, là nước tài trợ ODA và tiếp nhận lao động Việt Nam lớn nhất, là nhà đầu tư lớn thứ hai và là đối tác thương mại lớn thứ tư của Việt Nam. Do đó, việc đảm bảo quyền lợi, chế độ an sinh xã hội tại khu vực DN FDI nói chung, DN Nhật Bản nói riêng có ý nghĩa rất quan trọng, không chỉ góp phần đảm bảo và nâng cao chất lượng cuộc sống cho NLĐ, mà còn góp phần tăng năng suất lao động, nâng cao tính cạnh tranh… góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội của đất nước phát triển, bền vững.

Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh phát biểu tại Hội nghị

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh nhấn mạnh, với vai trò là cơ quan tổ chức thực hiện chính sách BHXH, BHYT, thời gian qua, BHXH Việt Nam luôn nỗ lực cải cách, đổi mới, phát triển Ngành theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại nhằm đáp ứng ngày càng tốt hơn sự hài lòng của người dân và DN, trong đó có khối các doanh nghiệp FDI Nhật Bản tại Việt Nam.

Theo báo cáo, ước đến hết tháng 9/2022, cả nước có khoảng 87,5 triệu người dân Việt Nam tham gia BHYT (đạt 91% dân số) và 17,2 triệu người tham gia BHXH (đạt 33% lực lượng lao động) bao gồm NLĐ làm việc tại DN trong nước và DN có vốn đầu tư nước ngoài. Tính riêng khối DN Nhật Bản, có hơn 2.100 DN với gần 525 nghìn lao động tham gia BHXH, trong đó có khoảng 522,9 nghìn lao động là người Việt Nam và 2,1 nghìn lao động là người nước ngoài. Số thu BHXH của khối DN Nhật Bản chiếm 12,9% tổng thu của khối DN có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam.

Công tác giải quyết chế độ BHXH, BHYT, BHTN cho NLĐ nói chung và NLĐ làm việc trong DN FDI luôn được đảm bảo, kịp thời, đầy đủ, góp phần đảm bảo quyền lợi cho NLĐ, giúp NLĐ yên tâm sản xuất, duy trì và phát triển hoạt động của DN, nhất là trong bối cảnh khó khăn bị tác động bởi dịch Covid-19. Qua tổng hợp số liệu từ nguồn báo cáo của 63 tỉnh, thành phố cho thấy, tại các doanh nghiệp FDI trên toàn quốc, giai đoạn từ năm 2020 đến tháng 8/2022 đã giải quyết các chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức cho 13.627.153 lượt người (trong đó tại các doanh nhiệp FDI 100% vốn Nhật Bản là 1.712.341 lượt người, chiếm 13%) với tổng số tiền gần 25.640 tỷ đồng; 5.606 người hưởng chế độ tử tuất với số tiền hơn 491 tỷ đồng; 3.871 người hưởng chế độ hưu trí với số tiền 32,7 tỷ đồng. Đã chi trả trợ cấp thất nghiệp cho 633.450 NLĐ thuộc DN FDI với số tiền hơn 73.089 tỷ đồng; đối với DN FDI 100% vốn Nhật Bản, đã chi trả trợ cấp thất nghiệp cho 43.305 người (chiếm 7% trong tổng số người lao động được chi trả trợ cấp thất nghiệp trong khối DN FDI) với số tiền gần 5.780 tỷ đồng. Ngoài ra, trong 8 tháng đầu năm 2022, cả nước có khoảng 228.976 lượt NLĐ làm việc tại DN FDI đi KCB BHYT, với số tiền được quỹ BHYT chi trả 58,9 tỷ đồng.  Trong đó, có 37.025 lượt người đi KCB BHYT thuộc DN FDI Nhật Bản với số tiền được quỹ BHYT chi trả là 7,3 tỷ đồng.

Chia sẻ tại Hội nghị, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh cho biết, Luật BHXH năm 2014 và Nghị định số 143/2018/NĐ-CP của Chính phủ Việt Nam có quy định NLĐ là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, từ ngày 01/01/2022, ràng buộc trách nhiệm đóng góp của DN và NLĐ. Đây là mối quan tâm chung của nhiều DN có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam, trong đó có DN Nhật Bản. Để tránh việc đóng song trùng BHXH, tối ưu hóa quyền lợi cho NLĐ, hai nước đang tiến hành các thủ tục trao đổi, cập nhật thông tin, lộ trình chuẩn bị cho việc đàm phán Hiệp định song phương về BHXH giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Nhật Bản. Tổng Giám đốc mong muốn, Hội nghị sẽ nhận được nhiều ý kiến góp ý, trao đổi, đối thoại từ các DN FDI Nhật Bản để giúp BHXH Việt Nam cũng các Bộ, ngành Chính phủ tham vấn hoàn thiện cơ chế chính sách hỗ trợ và tạo thuận lợi hơn nữa cho NLĐ, đặc biệt trong việc đảm bảo quyền lợi BHXH, BHYT cho NLĐ, đồng thời tạo điều kiện để các DN Nhật Bản mở rộng hoạt động tại Việt Nam.

Phát biểu chào mừng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu Đăng Minh Thông cho biết, Trong quan hệ hợp tác đầu tư, hiện nay, Nhật Bản hiện có 39 dự án với tổng vốn đăng ký là 3,8 tỷ USD; tập trung nhiều nhất tại KCN Phú Mỹ 1 và KCN Phú Mỹ 3, đứng thứ 05 trong các quốc gia có vốn đầu tư lớn tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, tập trung vào các ngành nghề kinh doanh như: sản xuất thép, kính công nghiệp, hóa chất hiếm, khí công nghiệp, giấy bao bì, ren và gia công ống dầu khí, may mặc, cảng biển, … Trong 39 dự án có 30 dự án đang hoạt động kinh doanh ổn định, góp phần phát triển kinh tế xã hội của tỉnh. Thời gian qua, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã triển khai thực hiện đồng bộ các chính sách của Chính phủ, nhằm cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; tạo điều kiện trong tổ chức, thực hiện chính sách, chế độ BHXH, BHYT hợp lý, hài hòa lợi ích của người lao động, doanh nghiệp và xã hội để doanh nghiệp thích ứng và sử dụng lao động phù hợp.

Sasaki Shohei - Bí thư thứ nhất, Đại sứ quán Nhật Bản phát biểu tại Hội nghị

Phát biểu tại hội nghị, Sasaki Shohei - Bí thư thứ nhất, Đại sứ quán Nhật Bản đánh giá cao việc tổ chức hội nghị đối thoại của BHXH Việt Nam với các DN Nhật Bản; đồng thời mong muốn đây sẽ là hoạt động được thực hiện thường xuyên. Ông Sasaki Shohei chia sẻ, Nhật Bản luôn coi trọng sự đầu tư vào thị trường của Việt Nam trên cơ sở mối quan hệ ngoại giao của 2 nước ngày càng phát triển. Hiện nay, số DN Nhật Bản đầu tư vào Việt Nam ngày càng tăng. Chỉ tính riêng số lượng hội viên của Hiệp hội DN Nhật Bản tại Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh đã hơn 2.000 DN. Đây là con số rất ấn tượng về số lượng DN Nhật Bản đầu tư vào một quốc gia, cho thấy Việt Nam là một thị trường đầu tư hấp dẫn, thân thiện. Trong quá trình đầu tư tại Việt Nam, các DN Nhật Bản luôn quan tâm đến việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT cho người lao động. Khi Nghị định số 143/2018/NĐ-CP của Chính phủ Việt Nam có quy định người lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, các doanh nghiệp Nhật Bản càng ý thức rõ hơn về quyền và trách nhiệm của mình. Vì vậy, Hội nghị lần này là cơ hội để các DN Nhật Bản hiểu và thực hiện chính sách BHXH, BHYT cho người lao động theo quy định của Việt Nam ngày càng tốt hơn.

Tăng cường hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn

Tại Hội nghị, ông Dương Văn Hào - Trưởng Ban Quản lý Thu - Sổ, thẻ (BHXH Việt Nam) trình bày, giới thiệu về các chính sách BHXH, BHYT tại Việt Nam; tình hình thực hiện chính sách BHXH, BHYT của khối doanh nghiệp FDI nói chung và doanh nghiệp FDI Nhật Bản nói riêng; đặc biệt nhấn mạnh đến các quy định của Nghị định số 143/2018/NĐ-CP của Chính phủ Việt Nam về tham gia BHXH bắt buộc với người lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam.

Trưởng Ban Quản lý Thu - Sổ, thẻ cũng tổng hợp kết quả khảo sát, kiến nghị của doanh nghiệp Nhật Bản về việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BHTN tại Việt Nam; đồng thời chia sẻ về các giải pháp nâng cao chất lượng phục vụ của Ngành BHXH Việt Nam…

Lãnh đạo BHXH Việt Nam và các đại biểu tiếp nhận, trả lời các câu hỏi của doanh nghiệp FDI Nhật Bản

Phần hỏi - đáp, đại diện các doanh nghiệp Nhật Bản đã đặt nhiều câu hỏi, cũng như có những kiến nghị liên quan đến chính sách BHXH, BHYT, BHTN như: Xử lý việc đóng trùng BHXH giữa các nước; quyền lợi của người lao động Nhật Bản khi tham gia BHXH tại Việt Nam; chính sách thu hút đầu tư với doanh nghiệp FDI ở một số địa phương hiện nay ra sao?; các kênh liên hệ, hỗ trợ, tư vấn, truyền thông của BHXH Việt Nam hiện nay với người lao động nước ngoài; cập nhật số căn cước công dân mới cho người lao động trong tham gia BHXH; chế độ thai sản cho lao động nữ; mở rộng các cơ sở khám chữa bệnh BHYT cho người nước ngoài hỗ trợ về ngôn ngữ; chế độ ốm đau cho người lao động nước ngoài; tham gia BHXH với người lao động nước ngoài có hợp đồng dưới 2 tháng; nhận lương hưu khi người lao động nước ngoài đã về nước và việc chuyển tiền ra nước ngoài ra sao; về dữ liệu trên ứng dụng VssID-BHXH số của người lao động…

Đại diện doanh nghiệp FDI Nhật Bản đặt câu hỏi tại Hội nghị

Các câu hỏi của các doanh nghiệp đã được Lãnh đạo BHXH Việt Nam, lãnh đạo các đơn vị trực thuộc BHXH Việt Nam và đại biểu tiếp nhận, trả lời, tháo gỡ. BHXH Việt Nam cũng tiếp thu các kiến nghị, góp ý của các doanh nghiệp Nhật Bản để nghiên cứu, sửa đổi hoặc kiến nghị các cấp có thẩm quyền nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BHTN với các doanh nghiệp Nhật Bản.

Tại Hội nghị, nhằm khích lệ và ghi nhận các DN FDI Nhật Bản tiêu biểu có thành tích xuất sắc trong công tác thực hiện pháp luật về BHXH, BHYT năm 2022, tại Hội nghị, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh đã trao tặng Bằng khen cho 12 tập thể DN FDI Nhật Bản, cụ thể: tại TP.Hồ Chí Minh có các Công ty TNHH: Thiết kế Renesa Việt Nam, NISSEY (Việt Nam), Kim may ORGAN Việt Nam. Tại tỉnh Đồng Nai, có các Công ty: FICT Việt Nai; MITSUBA Việt Nam; Muto - Việt Nam. Tại tỉnh Bình Dương có các Công ty: Omron Healthcare Manufacturing Việt Nam; Wonderful Sài Gòn Electrics; YAZAKI EDS Việt Nam. Tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có các Công ty: Thép VINA KYOEI; Liên doanh Ống thép SENDO; DN chế xuất Nitori, Việt Nam - chi nhánh Bà Rịa - Vũng Tàu.

Trao tặng Bằng khen của BHXH Việt Nam cho các doanh nghiệp FDI Nhật Bản

Phát biểu bế mạc Hội nghị, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh một lần nữa nhấn mạnh tầm quan trọng của mối quan hệ hợp tác giữa hai quốc gia Nhật Bản -Việt Nam, trong đó có lĩnh vực an sinh xã hội gắn liền với vấn đề đầu tư, hoạt động sản xuất của các doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam; đồng thời đánh giá, Hội nghị là một sự kiện quan trọng của BHXH Việt Nam với cộng đồng các doanh nghiệp Nhật Bản nói chung và doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp Nhật Bản.

Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh cho biết, Hội nghị đã tiếp nhận hơn 20 ý kiến, câu hỏi, đóng góp từ đại diện các doanh nghiệp Nhật Bản liên quan đến việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BHTN. Các nội dung trao đổi khá rộng cơ bản phản ánh đúng những bất cập trong thực tiễn hiện nay. Một số vấn đề trao đổi thuộc sự quản lý, phụ trách  của nhiều Bộ, Ngành và các cơ quan Quản lý tại địa phương khác nhau. BHXH Việt Nam đã ghi nhận các nội dung  một cách rất nghiêm túc, đầy đủ và sẽ chuyển đến các cơ quan hữu quan của Chính phủ Việt Nam cũng như sẽ tiếp thu các ý kiến để sửa đổi và hoàn chỉnh các quy trình thủ tục nội bộ nhằm tạo điều kiện tốt nhất cho các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài nói chung và các doanh nghiệp Nhật bản nói riêng hoạt động đúng pháp luật của Nhà nước Việt Nam, có hiệu quả và đặc biệt đảm bảo ngày càng tốt hơn chế độ an sinh xã hội cho người lao động phù hợp với luật pháp và quy định của hai nước. Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh cũng gửi lời cảm ơn đến các doanh Nhật Bản đã tham dự hội nghị cũng như đại diện các tổ chức, địa phương và các bộ, ban ngành đã cùng tham gia, giúp Hội nghị diễn ra thành công./.