Chuyển đổi số ngành BHXH Việt Nam vì sự phát triển bền vững an sinh xã hội quốc gia

15/02/2024 10:21 AM


Năm 2023, công tác Chuyển đổi số của ngành BHXH Việt Nam tiếp tục có những bước tiến vững chắc, đặc biệt là trong việc triển khai Đề án 06 của Chính phủ đã và đang mang lại những thay đổi mang tính “bước ngoặt” trong mọi hoạt động, tạo nền tảng quan trọng cho sự phát triển của Ngành theo hướng ngày càng chuyên nghiệp, hiện đại, vì sự hài lòng của người tham gia, thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT.

Nền tảng dữ liệu tốt tạo nên giá trị nổi bật

Xác định rõ trong công tác chuyển đổi số thì dữ liệu số là nền tảng cơ bản và quan trọng nhất; đặc biệt, là cơ quan được Chính phủ giao chủ quản Cơ sở dữ liệu (CSDL) quốc gia về bảo hiểm theo Nghị định số 43/2021/NĐ-CP, BHXH Việt Nam càng nhận thức rõ hơn về vấn đề này. Do đó, từ nền tảng CNTT đã có, thời gian qua, BHXH Việt Nam tiếp tục ưu tiên tập trung, làm giàu CSDL của Ngành, CSDL quốc gia về bảo hiểm, tạo tiền đề quan trọng cho việc thúc đẩy các hoạt động nghiệp vụ trên môi trường số của Ngành nói riêng và thúc đẩy chuyển đổi số Quốc gia nói chung.

BHXH Việt Nam tiếp tục ưu tiên tập trung, làm giàu CSDL của Ngành, CSDL quốc gia về bảo hiểm, tạo tiền đề quan trọng cho việc thúc đẩy các hoạt động nghiệp vụ trên môi trường số

BHXH Việt Nam đã chủ động, phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương trong xây dựng, hoàn thiện CSDL về bảo hiểm; đồng thời kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa CSDL quốc gia về bảo hiểm với các CSDL quốc gia, CSDL chuyên ngành khác phục vụ quản lý nhà nước và cung cấp dịch vụ công trực tuyến.

Thực hiện hiệu quả Quyết định số 06/QĐ-TTg ngày 06/01/2022 của Thủ tướng Chính phủ (Đề án 06), BHXH Việt Nam là đơn vị đầu tiên kết nối thành công với CSDL quốc gia về dân cư ngay từ khi CSDL quốc gia về dân cư được đưa vào vận hành chính thức. Đến tháng 12/2023, ngành BHXH Việt Nam đã xác thực hơn 95 triệu thông tin nhân khẩu trong CSDL do BHXH Việt Nam quản lý với CSDL quốc gia về dân cư, trong đó có khoảng 86,6 triệu người đang tham gia, thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT, BHTN, chiếm 97% tổng số người tham gia (không bao gồm lực lượng vũ trang, thân nhân quân đội).

Từ nền tảng dữ liệu đó, BHXH Việt Nam đã phối hợp với ngành Công an, ngành Y tế triển khai: sử dụng thẻ Căn cước công dân (CCCD) gắn chíp và ứng dụng định danh điện tử quốc gia (VneID) phục vụ người dân đi khám chữa bệnh BHYT; liên thông dữ liệu khám sức khỏe lái xe, giấy chứng sinh, giấy báo tử từ cơ sở khám chữa bệnh, Sổ Sức khỏe điện tử; ứng dụng công nghệ sinh trắc tại cơ sở khám chữa bệnh và cơ quan BHXH các cấp; kết nối, tích hợp tài khoản định danh điện tử VneID trên ứng dụng VssID cho phép người dân có tài khoản VneID có thể truy cập, sử dụng ứng dụng VssID… Đến nay, 100% cơ sở khám chữa bệnh BHYT (tương ứng với 12.851 cơ sở) trên toàn quốc đã triển khai khám chữa bệnh BHYT bằng CCCD gắn chíp, với hơn 55 triệu lượt người sử dụng CCCD thay thẻ BHYT để làm thủ tục khám chữa bệnh BHYT. Việc áp dụng khám chữa bệnh bằng thẻ CCCD gắn chíp mang lại rất nhiều lợi ích không chỉ tạo thuận lợi tối đa cho người có thẻ BHYT trong việc rút ngắn thời gian, thủ tục khám chữa bệnh mà còn cả với cơ sở khám chữa bệnh, cơ quan BHXH trong việc nâng cao chất lượng phục vụ người dân, quản lý, sử dụng hiệu quả quỹ BHYT.

BHXH Việt Nam cũng đã tích cực, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan triển khai: 2 nhóm TTHC liên thông “Đăng ký khai sinh - đăng ký thường trú - cấp thẻ BHYT cho trẻ dưới 6 tuổi” và “Đăng ký khai tử - Xóa đăng ký thường trú - Hỗ trợ chi phí mai táng, Trợ cấp mai táng”; các dịch vụ công trực tuyến Giải quyết hưởng trợ cấp thất nghiệp. Ngoài ra, Ngành cũng chủ động cung cấp dịch vụ công lên Cổng Dịch vụ công quốc gia, gồm: Đăng ký tham gia đóng BHXH tự nguyện; Đăng ký đóng, cấp thẻ BHYT đối với người chỉ tham gia BHYT; Giải quyết hưởng BHXH một lần. Thông qua các nhóm TTHC liên thông, tính đến ngày 11/12/2023, BHXH Việt Nam đã tiếp nhận và xử lý: 415.024 hồ sơ đề nghị cấp thẻ BHYT cho trẻ em dưới 6 tuổi (rút ngắn thời gian chờ cấp thẻ BHYT từ 5 ngày xuống còn 2 ngày); 5.526 hồ sơ đề nghị giải quyết hưởng mai táng phí (rút ngắn thời gian giải quyết từ 10 ngày xuống còn 7 ngày);…

Ứng dụng VssID - BHXH số là một bước đột phá mạnh mẽ trong công tác chuyển đổi số của ngành BHXH Việt Nam. Sau hơn 3 năm triển khai, người dùng ngày càng hiểu được lợi ích, ý nghĩa, vai trò của ứng dụng VssID không chỉ trong việc cung cấp thông tin, tra cứu, thực hiện các dịch vụ công trực tuyến về BHXH, BHYT, BHTN mà còn giám sát nghĩa vụ đóng BHXH, BHYT, BHTN của chủ SDLĐ cho người lao động, góp phần ngăn chặn lạm dụng, trục lợi quỹ BHXH, BHYT. Với các tính năng thiết thực, đến nay ứng dụng VssID đã thu hút khoảng 35 triệu người sử dụng và nhận được nhiều phản hồi tích cực, đánh giá cao từ phía người dân. Theo bảng xếp hạng hiện nay về "Ứng dụng được tải nhiều nhất tại Việt Nam" trên App Store, ứng dụng VssID đứng thứ Nhất trong nhóm ứng dụng về Kinh doanh và đứng thứ 25 trong nhóm các ứng dụng cung cấp miễn phí. Đây cũng là một trong 3 ứng dụng của cơ quan nhà nước được Bộ Thông tin và Truyền thông đánh giá là có lượng người dùng lớn tại Việt Nam.

Chuyển đổi số vì sự phát triển bền vững an sinh xã hội quốc gia

Từ nền tảng đạt được trong ứng dụng CNTT, chuyển đổi số, thời gian tới, BHXH Việt Nam sẽ tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ khác trong công tác chuyển đổi số theo hướng toàn diện, ưu tiên triển khai các dịch vụ công trực tuyến để người dân, người lao động, doanh nghiệp có thể thực hiện các thủ tục tham gia, thụ hưởng chế độ, chính sách BHXH, BHYT, BHTN ở bất kỳ thời gian và địa điểm nào.

Đặc biệt, ngày 22/12/2023, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh đã ký ban hành Kế hoạch phát động phong trào thi đua với chủ đề: “Chuyển đổi số ngành BHXH Việt Nam vì sự phát triển bền vững an sinh xã hội quốc gia” giai đoạn 2023-2030 để triển khai trong toàn Ngành.

BHXH Việt Nam sẽ tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ khác trong công tác chuyển đổi số theo hướng toàn diện, ưu tiên triển khai các dịch vụ công trực tuyến

Theo đó, từ nay đến năm 2030, toàn Ngành sẽ tập trung triển khai các giải pháp để không ngừng cải tiến, nâng cấp, hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật, hệ thống thông tin “một cửa” điện tử, đáp ứng yêu cầu số hóa và sử dụng kết quả số hóa hồ sơ, giấy tờ, kết quả giải quyết TTHC cũng như việc kết nối, chia sẻ dữ liệu với các Hệ thống thông tin, CSDL quốc gia, CSDL chuyên ngành.

Toàn Ngành phấn đấu, giai đoạn 2024-2025: 100% bộ phận "Một cửa" của BHXH các cấp triển khai ứng dụng xác thực sinh trắc dựa trên thẻ CCCD gắn chíp, ứng dụng VNelD và CSDL quốc gia về dân cư trong tiếp nhận hồ sơ, trả kết quả giải quyết TTHC. 100% TTHC của Ngành đủ điều kiện cung cấp DVC trực tuyến toàn trình được tích hợp, cung cấp trên Cổng DVC quốc gia. 100% TTHC được chuẩn hóa, cắt giảm, đơn giản hóa trên cơ sở sử dụng xác thực, chia sẻ dữ liệu của CSDL quốc gia về dân cư hoặc sử dụng định danh và xác thực điện tử do Bộ Công an cung cấp. 90% các hệ thống thông tin của BHXH Việt Nam có liên quan đến người dân, doanh nghiệp đã đưa vào vận hành, khai thác được kết nối, liên thông qua Trục liên thông văn bản quốc gia và nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu; thông tin của người dân, doanh nghiệp đã được số hóa và lưu trữ tại các CSDL quốc gia, CSDL chuyên ngành, không phải cung cấp lại. Tiếp tục triển khai xây dựng CSDL quốc gia về bảo hiểm, cung cấp, chia sẻ thông tin, dữ liệu người tham gia, thụ hưởng BHXH, BHYT, BHTN với các CSDL quốc gia, CSDL chuyên ngành phục vụ quản lý nhà nước, cung cấp DVC trực tuyến. Tiếp tục nghiên cứu sử dụng công nghệ BigData, trí tuệ nhân tạo (AI) để quản lý, phân tích, cung cấp thông tin hỗ trợ ra quyết định cho các cấp lãnh đạo.

Giai đoạn 2026-2030, toàn Ngành tiếp tục duy trì các mục tiêu đã đạt được trong giai đoạn 2024-2025 và hướng đến đạt được các mục tiêu sau: Hoàn thiện các quy định, hướng dẫn của Ngành, phối hợp với các cơ quan có thẩm quyền hoàn thiện thể chế, chính sách để tạo điều kiện phát triển, cung cấp ứng dụng, dịch vụ số. Duy trì, mở rộng hạ tầng thông tin, các phần mềm, ứng dụng, dữ liệu liên quan đến người tham gia BHXH, BHYT, BHTN. Hoàn thành việc xây dựng CSDL quốc gia về bảo hiểm, kết nối, chia sẻ thông tin, dữ liệu người tham gia, thụ hưởng BHXH, BHYT, BHTN với các CSDL quốc gia, CSDL chuyên ngành phục vụ quản lý nhà nước, cung cấp DVC trực tuyến. Hoàn thiện, mở rộng các công cụ phân tích dữ liệu đa chiều, trực quan hóa, tổng hợp, thống kê, báo cáo phục vụ chỉ đạo, điều hành, hỗ trợ ra quyết định hoặc đề xuất thay đổi chính sách liên quan đến BHXH, BHYT, BHTN. Tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng dữ liệu về dân cư, dữ liệu về BHXH trong quản lý, cung cấp DVC cho tổ chức, cá nhân. 100% các hệ thống thông tin của BHXH Việt Nam có liên quan đến người dân, doanh nghiệp được đưa vào vận hành, khai thác được kết nối, liên thông qua Trục liên thông văn bản quốc gia và nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu; thông tin của người dân, doanh nghiệp đã được số hóa và lưu trữ tại các CSDL quốc gia, CSDL chuyên ngành, không phải cung cấp lại. Tiếp tục tổ chức triển khai công tác đào tạo, tập huấn, phát triển nguồn nhân lực số; tập trung đào tạo lực lượng chuyên gia chuyên sâu về phân tích, khai phá dữ liệu sử dụng các công nghệ mới như BigData, AI.

Có thể thấy, từ nay đến năm 2030, các mục tiêu trong chuyển đổi số của ngành BHXH Việt Nam là rất cụ thể, rõ ràng, tất cả đều nhằm mang tới những lợi ích tối ưu, tốt hơn cho người tham gia, thụ hưởng các chính sách với quan điểm "Lấy người dân, doanh nghiệp làm chủ thể, trung tâm phục vụ". Khi các hoạt động của Ngành, cũng như các giao dịch của người tham gia, người dân, đơn vị, doanh nghiệp với cơ quan BHXH được thực hiện trên môi trường số sẽ giúp giảm tải tối đa thời gian đi lại, tiết kiệm chi phí cho đơn vị sử dụng lao động, người lao động thay vì phải đến nộp hồ sơ trực tiếp tại cơ quan BHXH; giúp doanh nghiệp, người lao động dễ dàng theo dõi tiến độ xử lý hồ sơ, kiểm tra đối chiếu dữ liệu tham gia, thụ hưởng chính sách, nâng cao tính minh bạch của thông tin; nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát quản lý, sử dụng, phòng chống gian lận, trục lợi quỹ BHXH, BHYT, BHTN;...

PV