Toàn cảnh hội nghị

Cả nước hơn 210.000 người nghiện

Báo cáo của Bộ Công an tại hội nghị cho biết, tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp, khó lường. Trên tuyến biên giới Tây Bắc và Bắc miền Trung, các lực lượng chức năng thường xuyên phát hiện các đường dây vận chuyển ma túy vào nội địa với số lượng lớn. Đáng chú ý là tình trạng vận chuyển ma túy tổng hợp từ Lào về Việt Nam đang gia tăng nhanh chóng, gấp 4,6 lần so với cùng kỳ năm 2015.

Tình hình mua bán, vận chuyển ma túy tổng hợp dạng “đá” tiếp tục tăng. Tại Hà Nội, số vụ ma túy tổng hợp bị bắt giữ chiếm 55,8% tổng số vụ. Tình trạng mua bán một số chất hướng thần có mức độ nguy hại cao với các tên gọi như “Cỏ Mỹ”, “Nước vui”, “Tem giấy”, “Bùa lưỡi”… gia tăng ở nhiều địa phương. Ngày 22/12/2016, tại phường Tây Mỗ, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội, đã bắt đối tượng Thạch Văn Hào, 60 tuổi, thu trên 10 kg ma túy đá cùng nhiều tang vật, phương tiện để sản xuất ma túy.

Về công tác cai nghiện, theo Thứ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Nguyễn Trọng Đàm, cả nước có 210.751 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý, tăng 10.617 người so với năm 2015. Trong 3 năm 2014-2016, cả nước tổ chức cai nghiện cho 66.552 lượt học viên.

Thứ trưởng Nguyễn Trọng Đàm nêu thực tế, hiện nay tại một số cơ sở cai nghiện quá tải, có những phòng chứa đến 40-50 người chứ không phải chỉ 7-8 người, đây là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng người cai nghiện phá trại ở Đồng Nai vừa qua. Hiện nay 50% người nghiện (có hồ sơ quản lý) đang được cai nghiện qua các hình thức, bao gồm cả bắt buộc và tự nguyện. Khó khăn lớn nhất là kinh phí đầu tư cho công tác này rất thấp. Các tỉnh miền Trung và Tây Nam bộ tỷ lệ người nghiện đang tăng nhanh do công tác cai nghiện chưa được quan tâm đúng mức. 

Phát biểu tại hội nghị, một số đại biểu cho rằng, công tác cai nghiện thời gian qua chưa được quan tâm đúng mức, chưa quán triệt tinh thần coi nghiện ma túy là một loại bệnh, từ đó cung cấp dịch vụ chữa bệnh. Do đó, nhiều cơ sở cai nghiện có cơ sở vật chất xuống cấp, quá tải.

Để xác định tình trạng nghiện thì người nghiện ma túy phải lưu lại cơ sở y tế để theo dõi hội chứng cai nghiện trong 3 ngày đối với nghiện ma túy nhóm Opiat và 5 ngày đối với người nghiện ma túy tổng hợp nhưng hiện nay chưa có cơ sở pháp lý để giữ người quá 24 giờ để theo dõi, chẩn đoán.

Việc quản lý người nghiện, người sử dụng ma túy tổng hợp, đặc biệt đối tượng sử dụng ma túy tổng hợp có biểu hiện “ngáo đá” (hành vi loạn thần, hoang tưởng) chưa có giải pháp hiệu quả.

Lơ là thì sẽ lan thành điểm nóng
 

 
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại Hội nghị

Đánh giá cao kết quả của công tác phòng chống ma túy, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, nếu không có sự vào cuộc quyết liệt của hệ thống chính trị, nhất là nhiều cán bộ, chiến sĩ đã hy sinh, dầm mưa dãi nắng để phát hiện, xử lý các vụ án ma túy, không có sự chỉ đạo liên tục thì tình hình ma túy sẽ xấu hơn rất nhiều khi mà Việt Nam nằm gần “Tam giác vàng”, nhiều băng nhóm ma túy muốn biến Việt Nam thành nơi trung chuyển ma túy.

Tuy nhiên, nêu lý do chính của việc triệu tập hội nghị hôm nay, Thủ tướng cho biết, “chúng ta thấy tình hình gần đây rất phức tạp, nhất là việc một số dạng ma túy mới xuất hiện ở Việt Nam, gây hậu quả khôn lường”. Bên cạnh đó, có tình trạng một số địa phương sao nhãng với công tác quan trọng này mà theo Thủ tướng, nếu không chỉ đạo quyết liệt, đồng bộ, liên tục thì sẽ lan ra rất nhanh, theo đó, ma túy sẽ được bán tràn lan, số người nghiện, người mắc HIV/AIDS tăng cao.

Thủ tướng nhấn mạnh, tội phạm ma túy và tệ nạn ma túy là một vấn đề bức xúc của xã hội, gây hậu quả nghiêm trọng, vì vậy, cả hệ thống chính trị, gia đình, cộng đồng và toàn xã hội phải kiên quyết đấu tranh, phòng chống và đẩy lùi, góp phần bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội, để đem lại hạnh phúc, chất lượng giống nòi.

Về nhận thức, Thủ tướng quán triệt, cần xác định rõ công tác phòng chống ma túy và cai nghiện ma túy là nhiệm vụ trọng tâm, vừa cấp bách, vừa thường xuyên liên tục, vừa lâu dài và phải đặt dưới sự chỉ đạo trực tiếp của các cấp ủy, chính quyền, sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan, ban, ngành và tham gia của đông đảo nhân dân. Công tác tuyên truyền phải đẩy mạnh theo hướng để nhân dân đấu tranh với tội phạm ma túy đồng thời phòng tránh tác hại của ma túy.

Về thể chế, tập trung hoàn thiện theo hướng công tác phòng, chống ma túy và cai nghiện ma túy phải đổi mới, hướng mạnh về cơ sở, cộng đồng để huy động nguồn lực xã hội, phục vụ xã hội. Coi công tác phòng chống ma túy là của toàn dân, coi nghiện ma túy là bệnh cần được chữa trị.

Về nguồn lực, từng địa phương cần có dự toán ngân sách cũng như tìm các nguồn lực hợp pháp khác phục vụ công tác này. Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính phải tiếp tục tìm nguồn, bố trí bổ sung có trọng tâm, trọng điểm, hiệu quả cho công tác phòng, chống ma túy.

Yêu cầu đề cao trách nhiệm người đứng đầu, Thủ tướng nhấn mạnh phải thực hiện được mục tiêu “3 giảm”: Giảm cung, giảm cầu, giảm tác hại.

UBND các tỉnh, thành phố phải hoàn thành việc chuyển đổi các Trung tâm chữa bệnh – Giáo dục lao động xã hội thành các cơ sở điều trị nghiện, chậm nhất là quý I/2017.

Không để “ngáo đá” gây nguy hiểm cho người dân

 Theo chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Y tế kiểm soát các chất ma túy và tiền chất ma túy, đẩy nhanh việc nghiên cứu, triển khai ứng dụng các phương pháp điều trị những rối loạn do sử dụng, nghiện ma túy tổng hợp để kiểm soát ngáo đá, gây hậu quả xấu cho xã hội.

Bộ Y tế, Bộ Công an tăng cường điều trị Methadone trong cộng đồng, trong trại giam.

Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội mở rộng cai nghiện tại cộng đồng bằng các loại thuốc của Việt Nam đã sản xuất được và đã được cấp phép như thuốc Cedemex.

Trước việc xảy ra một số vụ án giết người đau thương do "ngáo đá" thời gian qua, Thủ tướng yêu cầu các địa phương phải nắm danh sách đối tượng "ngáo đá", không để nguy hiểm cho bà con.

Thủ tướng đề nghị Tòa án Nhân dân các cấp xét xử nghiêm minh theo quy định của pháp luật để răn de tội phạm ma túy.

Các cơ quan truyền thông báo chí cần có các bài viết, chuyên mục, chuyên trang, video clip để tuyên truyền, nâng cao nhận thức của nhân dân về vấn đề này.

 Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, sau hội nghị này sẽ ban hành chỉ thị về tăng cường công tác phòng chống ma túy và cai nghiện ma túy.

“Một gia đình có một người nghiện thì cả nhà đó sẽ nghèo, khổ cực lắm. Chúng ta cần nhận thức rõ điều này để có quyết tâm mạnh mẽ, chứ không phải vì “công to, việc lớn” mà bỏ qua những việc rất cụ thể này”, Thủ tướng lưu ý.