Rõ ràng, dễ hiểu - nền tảng của hiệu quả tuyên truyền

Nguyên tắc đầu tiên và quan trọng nhất trong công tác tuyên truyền chính là sự rõ ràng, dễ hiểu. Chính sách BHXH, BHYT vốn chứa nhiều quy định, thuật ngữ pháp lý, nếu truyền đạt một cách khô khan, cứng nhắc sẽ khiến người dân khó tiếp cận. Vì vậy, cán bộ cần chuyển tải thông tin bằng ngôn ngữ đời thường, gần gũi với từng nhóm đối tượng.

Thay vì đọc nguyên văn các điều khoản như “đóng BHXH tự nguyện để hưởng lương hưu dựa trên chuẩn nghèo đa chiều”, người cán bộ có thể giải thích đơn giản: “Khi tham gia BHXH tự nguyện, sau này bác sẽ có lương hưu hằng tháng; Nhà nước còn hỗ trợ một phần tiền đóng cho hộ nghèo và cận nghèo”. Cách nói cụ thể, mộc mạc giúp người nghe dễ hình dung hơn là những khái niệm chuyên ngành. Thậm chí, việc kể lại câu chuyện thật, như trường hợp “bác A tham gia BHXH tự nguyện 15 năm, nay đã có lương hưu 3 triệu đồng/tháng và được cấp thẻ BHYT miễn phí suốt đời”, sẽ tạo sức lan tỏa mạnh mẽ, khơi gợi niềm tin và động lực tham gia.

Hoạt động tuyên truyền cần triển khai bằng nhiều hình thức và kỹ năng khác nhau, đồng thời phải tuân thủ những nguyên tắc chung (Ảnh minh họa)

Phù hợp với từng nhóm đối tượng - nói đúng, nói trúng để thuyết phục

Không có một công thức chung cho mọi đối tượng tuyên truyền. Người cán bộ cần linh hoạt điều chỉnh cách truyền đạt, ví dụ minh họa và cách tiếp cận phù hợp với đặc điểm, nhu cầu của từng nhóm người dân.

Với học sinh, sinh viên, nên ví BHYT như “tấm thẻ bảo vệ sức khỏe” hoặc “chiếc chìa khóa mở cửa bệnh viện mà không lo tốn nhiều tiền”, giúp các em dễ liên tưởng. Đối với lao động tự do, cần nhấn mạnh sự linh hoạt của BHXH tự nguyện - có thể đóng theo tháng, quý hoặc năm tùy theo thu nhập. Còn với nông dân vùng sâu, vùng xa, những ví dụ quen thuộc như “tham gia BHXH tự nguyện giống như để dành thóc lúa trong kho cho ngày giáp hạt” sẽ khiến họ dễ tiếp nhận hơn.

Một buổi tuyên truyền ở vùng nông thôn Bắc Ninh từng thành công nhờ cách ví von “lương hưu giống như có thêm người con nuôi hằng tháng đưa tiền cho mình”. Cách nói này giản dị, gần gũi nhưng lại giúp người dân hiểu ngay giá trị lâu dài của chính sách, từ đó tự nguyện tham gia.

Nhất quán, chính thống - bảo đảm niềm tin và uy tín của chính sách

Trong tuyên truyền, sự thống nhất và chính xác của thông tin là yếu tố rất quan trọng. Nếu mỗi nơi, mỗi cán bộ nói một cách khác nhau, người dân sẽ hoang mang và mất niềm tin. Chẳng hạn, có nơi giải thích rằng “phải đóng đủ 20 năm BHXH tự nguyện mới được hưởng lương hưu”, trong khi nơi khác lại nói “15 năm là đủ” - những khác biệt này dễ gây hiểu nhầm và bức xúc.

Do đó, cán bộ tuyên truyền phải luôn cập nhật đầy đủ quy định mới, bám sát các văn bản chính thống, đồng thời sử dụng thống nhất tài liệu, kịch bản tuyên truyền. Việc chuẩn bị sẵn “bộ câu trả lời chuẩn” cho các câu hỏi thường gặp không chỉ giúp đảm bảo tính nhất quán mà còn nâng cao tính chuyên nghiệp trong xử lý tình huống thực tế.

Tương tác hai chiều - lắng nghe để hiểu dân, nói để dân hiểu

Tuyên truyền không chỉ là truyền đạt một chiều, mà phải là quá trình đối thoại cởi mở, hai chiều giữa cán bộ và người dân. Việc đặt câu hỏi gợi mở như “Nếu không có BHYT, anh/chị nghĩ chi phí điều trị bệnh hiểm nghèo sẽ như thế nào?” giúp người nghe suy nghĩ và chủ động trao đổi.

Tại một buổi đối thoại ở miền núi Nghệ An, cán bộ BHXH không chỉ thuyết trình mà còn dành thời gian giải đáp thắc mắc. Khi bà con lo lắng về thủ tục khám chữa bệnh (KCB) trái tuyến, cán bộ đã trực tiếp giải thích quy định mới về thông tuyến tỉnh. Nhờ đó, nhiều người dân hiểu rõ hơn quyền lợi của mình và yên tâm tham gia BHYT.

Tôn trọng, gần gũi - yếu tố tạo dựng niềm tin

Thái độ ứng xử của cán bộ là yếu tố then chốt quyết định hiệu quả tuyên truyền. Người dân chỉ thực sự lắng nghe khi cảm thấy được tôn trọng và chia sẻ. Trong thực tế, có người dân hoài nghi: “Tôi không tin vào BHXH, nhà hàng xóm tôi đóng mà chưa kịp hưởng đã mất”. Trước tình huống này, thay vì phản ứng gay gắt, cán bộ cần bình tĩnh, nhẹ nhàng giải thích: “Chính sách BHXH không chỉ có chế độ hưu trí mà còn có tử tuất để bảo vệ quyền lợi gia đình. Nếu người tham gia qua đời, thân nhân sẽ được nhận trợ cấp mai táng và trợ cấp tuất”.

Một nụ cười thân thiện, cái bắt tay chân tình hay việc gọi đúng tên người dân cũng đủ để tạo cảm giác gần gũi. Đặc biệt ở nông thôn, sự chân thành và thái độ cởi mở thường có sức thuyết phục hơn mọi lời lẽ hoa mỹ.

Những nguyên tắc trên không chỉ định hướng cách thức truyền đạt, mà còn góp phần hình thành phong cách và thái độ chuyên nghiệp của cán bộ khi tiếp xúc với nhân dân./.