Ngày 01/3/2024, thực hiện Nghị định số 03/NĐ-CP ngày 11/01/2024 của Chính phủ quy định về cơ quan thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành và hoạt động của cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh chuyên ngành. Theo đó, Ngành BHXH Việt Nam được thành lập cơ quan thanh tra, việc thành lập Thanh tra BHXH Việt Nam là sự ghi nhận của Quốc hội, Chính phủ đối với sự đóng góp của Ngành BHXH cho sự nghiệp an sinh xã hội trong suốt 29 năm qua.

Công tác thanh tra kiểm tra ngành BHXH Việt Nam: Đảm bảo tốt quyền lợi người tham gia, thụ hưởng chính sách (Ảnh minh họa)

Năm 2024, BHXH Việt Nam luôn chủ động phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành trong hoạt động TTKT; tham gia các đoàn thanh tra liên ngành về việc chấp hành pháp luật BHXH, BHTN, BHYT; ban hành, triển khai trong toàn Ngành kế hoạch TTCN, kiểm tra và TTKT liên ngành, chú trọng thanh tra chuyên ngành (TTCN) đóng đối với các đơn vị có dấu hiệu vi phạm, đơn vị chậm đóng BHXH, BHYT; kiểm tra chuyên đề, đột xuất các cơ sở KCB có tỷ lệ chi KCB BHYT cao so với dự toán, gia tăng chi phí bất hợp lý; chủ động rà soát, phân tích dữ liệu trên các phần mềm nghiệp vụ, dữ liệu cơ quan Thuế cung cấp để nâng cao hiệu quả, chất lượng công tác TTKT; kiên quyết xử phạt vi phạm hành chính (VPHC) đối với các hành vi vi phạm pháp luật về đóng BHXH, BHTN, BHYT; trường hợp cố tình vi phạm thì lập hồ sơ khởi tố theo quy định. Qua đó, mang lại hiệu quả tích cực trong công tác phát triển người tham gia, tăng thu và quản lý thu hồi tiền chậm đóng; đồng thời, có tác dụng răn đe, phòng ngừa hành vi vi phạm của các chủ sử dụng lao động, góp phần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động.

Tiếp tục triển khai thực hiện TTKT theo phương pháp truyền thống kết hợp với “xử lý dữ liệu điện tử” bằng việc ứng dụng công nghệ thông tin, rà soát, phân tích dữ liệu từ các phần mềm nghiệp vụ của Ngành và các cơ sở dữ liệu từ các cơ quan hữu quan. Việc sàng lọc cơ sở dữ liệu, cảnh báo các đơn vị có dấu hiệu vi phạm về BHXH, BHTN, BHYT, giúp cơ quan BHXH xác định, khoanh vùng ngay từ trước khi TTKT trực tiếp, yêu cầu đơn vị được TTKT chuẩn bị hồ sơ, tài liệu có trọng tâm, trọng điểm qua đó rút ngắn thời gian TTKT nhưng vẫn đạt hiệu quả cao .

Tính đến hết năm 2024, toàn ngành BHXH Việt Nam đã thực hiện TTKT tại 20.432 đơn vị, cụ thể: TTKT theo kế hoạch tại 16.944 đơn vị (vượt 7,72% kế hoạch giao); TTKT đột xuất tại 3.488 đơn vị.

Kết quả, qua công tác TTCN, kiểm tra về đóng BHXH, BHTN, BHYT đã yêu cầu truy thu tiền đóng của 8.928 lao động thuộc đối tượng phải tham gia BHXH, BHTN, BHYT nhưng chưa tham gia với số tiền là 48,96 tỷ đồng (tăng 6,87% so với năm 2023); 7.561 lao động đóng thiếu thời gian với số tiền phải truy đóng là 72,36 tỷ đồng (tăng 26,3% so với năm 2023); 37.547 lao động đóng thiếu mức đóng quy định với số tiền phải truy đóng là 106,11 tỷ đồng (tăng 18,7% so với năm 2023).

Tổng số tiền các đơn vị được TTKT chậm đóng trước khi có Quyết định TTKT là 2.084,96 tỷ đồng; số tiền chậm đóng các đơn vị được TTKT đã khắc phục đến nay là 1.660,3 tỷ đồng (đạt tỷ lệ 79% số tiền chậm đóng các đơn vị phải nộp).

Về kết quả xử lý VPHC, BHXH Việt Nam đã ban hành hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành 1.915 Quyết định xử phạt VPHC về đóng BHXH, BHTN, BHYT (tăng 6,57% so với năm 2023) với tổng số tiền xử phạt là 60,52 tỷ đồng; số tiền xử phạt VPHC đã nộp Ngân sách Nhà nước là 23,567 tỷ đồng (đạt 38% số tiền xử phạt phải nộp Ngân sách Nhà nước).

Kiểm tra công tác chi trả các chế độ BHXH, BHTN: Yêu cầu thu hồi về quỹ BHXH số tiền 10,7 tỷ đồng do hưởng chế độ BHXH không đúng quy định (giảm 22,9% so với năm 2023); yêu cầu thu hồi về quỹ BHTN số tiền 981,03 triệu đồng do hưởng trợ cấp thất nghiệp không đúng quy định.

Kiểm tra công tác quản lý, thanh quyết toán chi phí khám, chữa bệnh (KCB) BHYT: Yêu cầu thu hồi về quỹ BHYT số tiền 169,82 tỷ đồng chi phí KCB BHYT không đúng quy định (tăng 54,5% so với năm 2023)./.