Thông tin này vừa được Thứ trưởng thường trực Bộ Y tế Vũ Mạnh Hà chia sẻ tại Hội thảo “Định hướng xây dựng chính sách BHYT” tổ chức ngày 18/12. Theo Thứ trưởng, chi tiêu y tế trực tiếp từ tiền túi của người dân hiện ước tính chiếm trên 40% tổng chi phí khám, chữa bệnh, mức cao so với khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới. Thực trạng này cho thấy nguy cơ nghèo hóa do bệnh tật vẫn hiện hữu, nhất là đối với người nghèo, nhóm yếu thế, người mắc bệnh mạn tính hoặc phải điều trị dài ngày.

Ảnh minh họa. (Nguồn: Internet)

Lãnh đạo Bộ Y tế nhìn nhận, gói quyền lợi BHYT hiện hành về cơ bản khá toàn diện so với mức đóng, góp phần quan trọng trong bảo đảm an sinh xã hội cho người tham gia BHYT. Tuy nhiên, trong bối cảnh nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng đa dạng, gói BHYT bắt buộc chưa thực sự đáp ứng mong muốn của nhóm người có thu nhập khá và cao. Việc nghiên cứu hình thành gói BHYT bổ sung được kỳ vọng sẽ trở thành công cụ tài chính hữu hiệu, hỗ trợ hệ thống an sinh y tế phát triển bền vững, công bằng và linh hoạt hơn.

Tại Hội thảo, bà Vũ Nữ Anh, Phó Vụ trưởng Vụ BHYT (Bộ Y tế) cho biết, tỷ lệ bao phủ BHYT tại Việt Nam đã đạt trên 94% dân số. Tuy vậy, gói quyền lợi BHYT bắt buộc hiện nay chưa thể đáp ứng đầy đủ nhu cầu khám, chữa bệnh ngày càng đa dạng của người dân. Nhiều dịch vụ kỹ thuật cao, dịch vụ theo yêu cầu, chăm sóc dự phòng, quản lý bệnh mạn tính hoặc điều trị các bệnh có chi phí lớn vẫn nằm ngoài phạm vi chi trả hoặc chỉ được thanh toán một phần.

Theo bà Vũ Nữ Anh, nguyên nhân do mức phí BHYT tại Việt Nam hiện thuộc nhóm thấp nhất trong khu vực, trong khi chi phí y tế ngày càng gia tăng. “Việc hình thành các gói BHYT bổ sung trên cơ sở tự nguyện sẽ giúp tăng tỷ lệ thanh toán, nâng cao mức chi trả tài chính cho người bệnh, qua đó giảm gánh nặng chi phí y tế từ tiền túi”, bà nhấn mạnh.

Trên cơ sở đó, Bộ Y tế đang nghiên cứu, thiết kế các gói BHYT bổ sung để người dân có thêm lựa chọn bên cạnh gói BHYT bắt buộc. Theo định hướng, BHYT bổ sung không thay thế mà hoạt động trên nền tảng BHYT xã hội, chỉ áp dụng đối với những người đã tham gia BHYT bắt buộc.

Dự thảo ban đầu đề xuất bốn nhóm quyền lợi chính, gồm: Gói hỗ trợ phần đồng chi trả của BHYT bắt buộc; Gói thanh toán các dịch vụ ngoài phạm vi chi trả hoặc dịch vụ theo yêu cầu; Gói dành cho các bệnh hiểm nghèo, chi phí lớn; Gói thỏa thuận riêng giữa người tham gia với đơn vị cung cấp dịch vụ.

Tham chiếu kinh nghiệm quốc tế, TS. Nguyễn Khánh Phương, Viện Chiến lược và Chính sách Y tế (Bộ Y tế) cho biết, nhiều quốc gia như Đức, Hà Lan, Thụy Sĩ, Nhật Bản đã triển khai mô hình BHYT bổ sung. Tại các nước này, bảo hiểm bổ sung thường do khu vực tư nhân cung cấp, chi trả cho những dịch vụ ngoài gói cơ bản như nha khoa, nhãn khoa hoặc phòng điều trị riêng. Ở Philippines, người bệnh phải sử dụng hết quyền lợi BHYT xã hội trước khi được thanh toán từ BHYT bổ sung. Đáng chú ý, tại Pháp, BHYT bổ sung bao phủ tới 96% dân số, trong đó Nhà nước hỗ trợ phí cho người thu nhập thấp, giúp giảm đáng kể gánh nặng chi phí y tế cho người dân.

Từ thực tiễn quốc tế, TS. Nguyễn Khánh Phương cho rằng, Việt Nam cần sớm xây dựng hành lang pháp lý rõ ràng cho mối liên kết giữa BHYT xã hội và BHYT thương mại, xác định đúng vai trò “bổ sung”, bảo đảm không trùng lặp quyền lợi, không làm gia tăng bất bình đẳng trong tiếp cận dịch vụ y tế, đồng thời phát huy hiệu quả của hệ thống BHYT trong chăm sóc và bảo vệ sức khỏe Nhân dân./.