Chính sách an sinh xã hội ngày càng vững chắc

Những năm gần đây, Đảng và Nhà nước đã có nhiều bước tiến mạnh mẽ trong việc hoàn thiện hệ thống pháp luật và nâng cao nhận thức pháp luật trong thực hiện chính sách BHXH, giúp mọi người dân được bảo vệ tốt hơn.

Ngày 01/7/2025, Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 chính thức có hiệu lực. Đây là văn bản pháp lý quan trọng được xây dựng nhằm thể chế hóa Nghị quyết số 28-NQ/TW về cải cách chính sách BHXH, hướng đến mục tiêu “mọi người lao động đều có lưới an sinh khi gặp rủi ro hoặc về già”.

Hệ thống an sinh xã hội không chỉ dựa vào Luật BHXH mà còn liên kết chặt chẽ với Bộ luật Lao động 2019, Luật Việc làm 2025 và Luật An toàn, vệ sinh lao động và các Thông tư, Nghị định hướng dẫn liên quan. Các văn bản này tạo thành “mạng lưới pháp lý” bảo vệ người lao động từ khi làm việc cho đến khi nghỉ hưu.

Luật BHXH năm 2024 quy định rõ hơn việc tính lương hưu, giảm thời gian đóng tối thiểu xuống 15 năm, giúp hàng triệu lao động tự do có cơ hội hưởng lương hưu. Luật Việc làm 2025 mở rộng nhóm tham gia Bảo hiểm thất nghiệp, trong khi Luật An toàn, vệ sinh lao động đảm bảo người lao động có môi trường làm việc an toàn và hỗ trợ khi gặp rủi ro nghề nghiệp.

Cùng với việc tăng cường minh bạch, công khai trong quản lý Quỹ BHXH, mỗi đồng người dân đóng góp đều được pháp luật bảo vệ, để quyền lợi an sinh trở thành hiện thực trong đời sống.

Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về BHXH tới người dân là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của hệ thống BHXH.

Nâng cao nhận thức pháp luật người dân sẽ được bảo vệ tốt hơn

Luật dù được xây dựng đầy đủ, chặt chẽ đến đâu cũng sẽ khó đi vào đời sống nếu người dân chưa hiểu, chưa quan tâm hoặc chưa tin tưởng. Bởi vậy, cùng với việc hoàn thiện chính sách, công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về BHXH đang được hệ thống BHXH Việt Nam xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên và lâu dài.

Những năm qua, hệ thống BHXH đã đổi mới mạnh mẽ cách thức truyền thông: không chỉ “nói cho dân nghe”, mà còn “để dân hiểu, dân tin và dân làm theo”. BHXH các địa phương đã phối hợp với các hội đoàn thể để tổ chức hàng nghìn buổi tuyên truyền tại khu công nghiệp, chợ dân sinh, vùng nông thôn, miền núi, hải đảo. Mỗi buổi đối thoại, tư vấn đều giúp người dân hiểu rõ hơn về quyền lợi và nghĩa vụ khi tham gia BHXH, BHYT, BHTN từ những câu chuyện thực tế, gần gũi trong đời sống lao động hằng ngày.

Không dừng lại ở hình thức trực tiếp, hệ thống BHXH còn đẩy mạnh truyền thông trên nền tảng số: fanpage “BHXH Việt Nam”, các kênh YouTube, Zalo OA,… với các video ngắn, infographics, sản phẩm truyền thông hiện đại, câu chuyện thật của người thật. Sự thay đổi này giúp pháp luật không còn khô khan, mà trở thành những thông tin dễ nhớ, dễ hiểu, dễ chia sẻ.

Đặc biệt, ứng dụng VssID - Bảo hiểm xã hội số được xem là cầu nối số giữa pháp luật và người dân. Chỉ cần một chiếc điện thoại, người dân có thể tra cứu quá trình đóng - hưởng, kiểm tra thông tin thẻ BHYT, hoặc biết mình đủ điều kiện hưởng chế độ gì, biết chủ sử dụng lao động có nợ tiền BHXH của mình không,... Việc số hóa thông tin và dịch vụ công không chỉ giúp giảm thủ tục, mà còn giúp pháp luật thực sự đến tay từng người dân, từng hộ gia đình.

Pháp luật không phải là những điều xa vời, mà chính là “tấm bản đồ” giúp mỗi người đi đúng hướng trong việc bảo vệ quyền lợi của mình. Khi hiểu luật, người lao động sẽ biết rõ rằng: họ có quyền nghỉ dưỡng sức sau ốm đau, có chế độ thai sản, được hỗ trợ khi tai nạn lao động, và có lương hưu khi về già. Khi đó, họ không chỉ là người thụ hưởng mà còn trở thành người giám sát, biết tự bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.

Với người sử dụng lao động, hiểu luật cũng chính là cách bảo vệ doanh nghiệp. Khi tuân thủ đúng quy định về đóng BHXH, BHYT cho người lao động, doanh nghiệp không chỉ tránh được rủi ro pháp lý, mà còn xây dựng được uy tín, thương hiệu và sự gắn bó của đội ngũ nhân viên.

Thực tế tại nhiều địa phương cho thấy, nơi nào đẩy mạnh truyền thông, nâng cao nhận thức pháp luật, nơi đó tỷ lệ người dân tham gia BHXH tự nguyện tăng nhanh, nợ đóng và vi phạm giảm mạnh.

Có thể thấy, khi người dân hiểu thì tự giác tham gia; cán bộ hiểu thì làm đúng; doanh nghiệp hiểu thì tuân thủ.

Điều đó chứng minh rằng, nâng cao nhận thức pháp luật không chỉ là nhiệm vụ của hệ thống BHXH, mà là trách nhiệm chung của cả hệ thống chính trị, của mỗi người dân. Khi ai cũng hiểu luật và hành xử theo luật, chính sách an sinh xã hội sẽ không còn là khái niệm xa, mà trở thành một phần tự nhiên trong cuộc sống của mỗi gia đình, mỗi người lao động Việt Nam./.