Trong phiên trả lời chất vấn trước Quốc hội chiều 11/11, một trong những nhóm vấn đề được các ĐBQH quan tâm chất vấn liên quan đến thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan đưa ra một mẫu thuốc lá điện tử tại phiên trả lời chất vấn Quốc hội

Mong muốn có một Nghị quyết của Quốc hội cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng

ĐBQH Phạm Thị Kiều - Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông đặt câu hỏi: "Thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đang là mối nguy hiểm cho sức khỏe con người, nhất là đối với thanh thiếu niên. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết việc đánh giá về thực trạng và giải pháp kiểm soát tình hình này"?

Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, thời gian vừa qua, chúng ta tập trung triển khai Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá và đã triển khai được hơn 10 năm. Khi xây dựng Luật này chưa có loại thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, thuốc lá mới.

Gần đây có nhiều ý kiến và quan điểm của Bộ Y tế giải trình trước Uỷ ban xã hội liên quan tới nội dung quản lý thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.

Trên tình hình thực tế cũng như các thông tin của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), các tổ chức liên quan đến việc quản lý thuốc lá, thuốc lá nung nóng, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho hay: Tỷ lệ hút thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng hiện nay đang tăng nhanh, nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng.

Qua điều tra tại 34 tỉnh, thành phố vào năm 2020 cho thấy, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử ở người trưởng thành từ 15 tuổi trở lên tăng 18 lần từ 0,2% năm 2015 lên 3,6% năm 2020, trong đó tập trung cao nhất ở nhóm tuổi từ 15 đến 24 tuổi. Kết quả điều tra liên quan đến sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng theo các nhóm tuổi thấy rằng, nhu cầu và việc sử dụng trong giới trẻ, đặc biệt là đối với phụ nữ và trẻ em gái cũng tăng lên.

Trên cơ sở liên quan đến tác hại thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đã có rất nhiều báo cáo khoa học, ảnh hưởng tới tim, gan, loạn thần. Trong năm 2023 có 1.234 người điều trị liên quan tới thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Và trong mỗi năm có khoảng 40.000 người/năm mắc bệnh và ảnh hưởng tới sức khỏe do thuốc lá.

Theo Bộ trưởng Đào Hồng Lan, dù chưa có quy định cho phép bán, nhưng do lợi nhuận, các hình thức tiếp thị, nhập lậu… các loại thuốc lá này vẫn tồn tại trên thị trường.

"Chúng tôi đã có báo cáo chi tiết và thời gian tới mong muốn sẽ có một Nghị quyết của Quốc hội cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng" - Bộ trưởng Đào Hồng Lan nói.

Đồng thời, Bộ trưởng Đào Hồng Lan thông tin, tại Phiên họp Quốc hội giả định trẻ em 100% ĐBQH trẻ em đồng thuận đề xuất với Quốc hội cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.

"Nếu Nghị quyết của Quốc hội đưa ra được việc cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng thì đây là giải pháp thiết thực để bảo vệ sức khỏe nhân dân" - Bộ trưởng khẳng định.

Tình trạng trộn lẫn ma túy vào thuốc lá điện tử đang ngày càng trở nên phức tạp

Còn ĐBQH Nguyễn Thị Mai Thoa – Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương cho biết, sau Phiên họp giả định "Quốc hội trẻ em" lần thứ 2, Bộ trưởng đã rất nhanh chóng chỉ đạo thực hiện kiến nghị của các ĐBQH trẻ em, đó là đã chính thức công bố tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và kiến nghị cấm đối với mặt hàng.

Toàn cảnh phiên chất vấn

Đại biểu đề nghị Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết, liệu có thể thực hiện được việc xây dựng và nhân rộng mô hình hỗ trợ cai nghiện thuốc lá và chất kích thích cho trẻ em ở các địa phương hay không?

Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, triển khai Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá, Chính phủ đã thành lập Quỹ phòng, chống tác hại thuốc lá với 9 nhóm nhiệm vụ được thực hiện trong thời gian vừa qua. Trong các nhóm nhiệm vụ của Quỹ, có nhóm nhiệm vụ về thành lập, tổ chức mạng lưới cai nghiện thuốc lá để thiết lập việc hỗ trợ người dân thực hiện cai nghiện thuốc lá.

Về phía Bộ Y tế, Bộ đã tổ chức được 24 điểm tham gia vào mạng lưới cai nghiện thuốc lá. Đó là các bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế. Trong đó có rất nhiều bệnh viện chuyên khoa có số lượng bệnh nhân lớn như Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Phổi Trung ương, Bệnh viện Trung ương Huế… Riêng Bệnh viện Bạch Mai đã tổ chức 1 trung tâm cai nghiện thuộc bệnh viện và thực hiện nhiệm vụ chỉ đạo tuyến, hỗ trợ các bệnh viện trong cả nước về vấn đề này.

Trả lời ĐBQH Lê Thị Song An - Đoàn ĐBQH Long An về việc ban hành quy định cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, Bộ trưởng Y tế cho biết Bộ Y tế sẽ tiếp tục nghiên cứu, đánh giá tác động của thuốc lá điện tử và đề xuất những giải pháp toàn diện, trình Chính phủ xem xét, quyết định.

Bộ trưởng Đào Hồng Lan một lần nữa nhấn mạnh: "Với thiết kế bắt mắt và xu hướng thịnh hành, thuốc lá điện tử đã trở thành một thách thức lớn trong công tác phòng chống. Việc thay đổi hành vi của giới trẻ cần có thời gian và đòi hỏi những giải pháp lâu dài".

Tình trạng trộn lẫn ma túy vào thuốc lá điện tử đang ngày càng trở nên phức tạp, gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng cho xã hội. Theo thống kê của Bộ Công an, trong năm 2023, có 86 vụ với 155 người bị xử lý do đưa ma túy vào thuốc lá điện tử. Riêng 3 tháng đầu năm, 73 người bị xử lý về hành vi này.