Ngày 6/10, Đoàn công tác của Bộ Công an và BHXH Việt Nam đã kiểm tra việc thực hiện Quy chế phối hợp số 01/QCPH-BCA-BHXHVN trên địa bàn tỉnh Quảng Nam. Chủ trì cuộc kiểm tra có Thiếu tướng Nguyễn Bạch Đằng- Phó Cục trưởng Cục Chính trị an ninh nội bộ (Bộ Công an); ông Lò Quân Hiệp- Vụ trưởng Vụ Thanh tra-Kiểm tra (BHXH Việt Nam). Tham dự cuộc kiểm tra còn có đại diện Công an tỉnh và BHXH tỉnh Quảng Nam; cùng đại diện các sở, ngành liên quan.

Báo cáo với Đoàn công tác, ông Nguyễn Thanh Danh- Giám đốc BHXH tỉnh Quảng Nam cho biết: Ngày 29/9/2022, Công an tỉnh và BHXH tỉnh Quảng Nam đã tổ chức Hội nghị tổng kết, đánh giá kết quả thực hiện Quy chế phối hợp số 03/QCPH-CA-BHXH giữa Công an tỉnh và BHXH tỉnh Quảng Nam trong công tác phòng chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật BHXH, BHYT; đồng thời ký kết Kế hoạch phối hợp triển khai thực hiện Quy chế phối hợp số 01/QCPH-BCA-BHXHVN ngày 21/1/2022 của Bộ Công an và BHXH Việt Nam, nhằm bảo đảm sự chỉ đạo thống nhất giữa hai ngành trong công tác phối hợp; cũng như tăng cường trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị trong phối hợp thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao.

Thiếu tướng Nguyễn Bạch Đằng phát biểu tại cuộc kiểm tra

Theo đó, trong thời gian qua, Công an tỉnh thường xuyên cung cấp thông tin, tình hình về âm mưu, phương thức, thủ đoạn hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động; tình hình an ninh chính trị nội bộ, an ninh kinh tế, an ninh mạng; những sơ hở, thiếu sót trong thực hiện chế độ, chính sách BHXH, BHYT mà các đối tượng lợi dụng để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật. Qua đó, giúp cơ quan BHXH biết để chủ động phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn.

Còn BHXH tỉnh cũng thường xuyên trao đổi, cung cấp thông tin cho Công an tỉnh về tình hình liên quan đến nội bộ tổ chức Đảng, đơn vị, đoàn thể; việc chấp hành pháp luật của cán bộ, đảng viên; tình hình, kết quả thực hiện công tác chuyên môn để phục vụ công tác bảo vệ an ninh chính trị nội bộ, an ninh kinh tế. Đáng chú ý, BHXH tỉnh chỉ đạo các phòng nghiệp vụ cung cấp cho Công an tỉnh đầy đủ thông tin, tài liệu liên quan về các vụ việc, hành vi vi phạm pháp luật (trốn đóng, gian lận, trục lợi…) trong lĩnh vực BHXH, BHYT của các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân có liên quan để phục vụ công tác xác minh, điều tra, xử lý.

Cụ thể, đã phối hợp bảo vệ an ninh, an toàn Hội nghị tổng kết, đánh giá các hoạt động hợp tác song phương giữa BHXH Việt Nam và Bộ Lao động và Phúc lợi xã hội (Cộng hòa DCND Lào) giai đoạn 2016-2020 và định hướng hợp tác giai đoạn 2022-2025 vừa được tổ chức tại TP.Hội An; tham gia các đoàn công tác xử lý đình công, lãn công tại các DN trên địa bàn tỉnh như: Vụ việc tại Công ty Dacotex Hải Âu Xanh, Công ty Minh Hoàng 2, Công ty TNHH May mặc ONEWOO… góp phần đảm bảo quyền lợi cho NLĐ, ổn định tình hình an ninh trật tự tại các DN, không để các vụ việc kéo dài, phức tạp, hình thành “điểm nóng” về an ninh trật tự.

Đại tá Nguyễn Thành Long kết quả thực hiện Quy chế phối hợp của Công an tỉnh

Theo Đại tá Nguyễn Thành Long- Phó Giám đốc Công an tỉnh Quảng Nam, Công an tỉnh đã chỉ đạo Phòng CSĐT Tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (PC03) và Đội CSĐT Tội phạm về quản lý kinh tế, chức vụ thuộc Công an các huyện, thị xã, thành phố hỗ trợ các phòng nghiệp vụ thuộc BHXH tỉnh và BHXH cấp huyện trong việc thanh tra, kiểm tra các đơn vị SDLĐ, nhằm giúp thu hồi nợ đọng và phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT. Đồng thời, kiến nghị các cấp có thẩm quyền xử lý nghiêm những hành vi cố tình vi phạm Luật BHXH, Luật BHYT; phối hợp với BHXH tỉnh trong việc chống lạm dụng, trục lợi quỹ BHXH, quỹ BHYT từ phía các cơ quan, đơn vị, DN và NLĐ nhằm đảm bảo nguồn quỹ được sử dụng hiệu quả, đúng mục đích và đúng quy định của pháp luật.

Đại tá Nguyễn Thành Long cũng cho biết thêm, trong năm 2022, Công an tỉnh Quảng Nam không thụ lý kiến nghị khởi tố, cũng như không khởi tố vụ án nào liên quan đến lĩnh vực BHXH, BHYT. "Hiện nay, Phòng PC03- Công an tỉnh đang thụ lý xác minh 1 tin báo tố giác về hành vi có dấu hiệu phạm tội trốn đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp cho NLĐ đối với Công ty TNHH MTV May Minh Phương"- Đại tá Long thông tin.

Sẽ phối hợp giải quyết những vấn đề “nóng”

Nhấn mạnh công tác phối hợp giữa hai đơn vị rất chặt chẽ, nhưng ông Nguyễn Thanh Danh cũng cho rằng, hoạt động phối hợp hiện vẫn còn gặp nhiếu khó khăn, nhất là trong việc xử lý vi phạm của các đơn vị, DN. Đơn cử: Một số DN lợi dụng cơ chế, chính sách BHXH còn có kẽ hở, chế tài xử lý vi phạm chưa nghiêm, mức xử phạt hành vi chậm đóng, trốn đóng BHXH còn thấp. Đáng chú ý, một số DN cố tình chậm nộp, nợ BHXH, BHYT kéo dài; một số DN giải thể, phá sản, có chủ bỏ trốn, dẫn đến nhiều NLĐ không chốt được sổ BHXH và chưa được giải quyết chế độ quyền lợi.

Ông Nguyễn Thanh Danh báo cáo với Đoàn công tác

Bên cạnh đó, ý thức của một số chủ SDLĐ đối với NLĐ chưa cao; tình trạng trốn đóng, đóng không đủ cho số lao động đang làm việc vẫn còn xảy ra ở một số địa phương, làm ảnh hưởng đến quyền lợi của NLĐ. Một số DN chiếm dụng khoản tiền đóng BHXH, BHYT của NLĐ (10,5%), đến khi gặp rủi ro trong kinh doanh, mất khả năng thanh toán, nên đã đẩy NLĐ vào hoàn cảnh khó khăn, mất việc làm… Trong khi đó, nhiều NLĐ không dám đấu tranh với chủ SDLĐ để đòi quyền lợi...

Chia sẻ thêm về tình trạng trên, đại diện PC03 (Công an tỉnh Quảng Nam) cho biết, thời gian qua, hai đơn vị thường xuyên trao đổi thông tin về nợ BHXH và trục lợi chế độ BHYT; qua đó đã truy thu nợ BHXH, BHYT tại 58 DN với số tiền trên 9 tỷ đồng. Tuy nhiên, theo đại diện PC03, tình trạng vi phạm vẫn tiếp diễn, do việc chứng minh yếu tố gian dối, gian lận trong nợ BHXH, BHYT rất khó. "Hiện, Công an tỉnh Quảng Nam đã thành lập Tổ xử lý đình công, lãn công; xây dựng Đề án an ninh công nhân với sự tham gia của cơ quan BHXH. Vì vậy, thời gian tới chắc chắn sự phối hợp sẽ hiệu quả hơn"- đại diện Công an tỉnh Quảng Nam thông tin.

Trước tình trạng này, đại diện C03 (Bộ Công an) đề nghị Phòng PC03 (Công an tỉnh Quảng Nam) phối hợp chặt chẽ hơn với BHXH tỉnh Quảng Nam để giải quyết những vấn đề “nóng” như: Nợ đọng, lạm dụng, trục lợi BHXH, BHYT…

Đại diện Sở LĐ-TB&XH Quảng Nam đánh giá cao công tác phối hợp giữa 2 đơn vị

Trao đổi tại cuộc kiểm tra, ông Nguyện Quí Quý- Phó Giám đốc Sở LĐ-TB&XH Quảng Nam nhấn mạnh, việc thực hiện Quy chế phối hợp giữa Công an tỉnh và BHXH tỉnh Quảng Nam là một giải pháp phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT rất tốt. Ông Quý cũng cho biết, mặc dù hành vi vi phạm BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh Quảng Nam không quá phức tạp, nhưng số nợ BHXH vẫn còn khá cao (213 DN nợ với số tiền hơn 230 tỷ đồng), trong khi mức xử phạt quá thấp. Vì vậy, ông Quý kiến nghị việc chậm đóng BHXH, BHYT cần phải được xem là hành vi vi phạm nghiêm trọng.

Trong khi đó, ông Đỗ Ngọc Thọ- Trưởng ban Thực hiện chính sách BHXH (BHXH Việt Nam) bày tỏ quan ngại về các hành vi vi phạm pháp luật BHXH, BHYT ngày càng tinh vi như: Mua bán sổ BHXH, cấp khống giấy chứng nhận nghỉ ốm hưởng BHXH, mượn hồ sơ đi làm, làm giả giấy tờ để chiếm đoạt BHXH...

Ông Đỗ Ngọc Thọ lưu ý một số hành vi vi phạm pháp luật BHXH, BHYT

Theo ông Thọ, có phòng khám cấp giấy chứng nhận nghỉ ốm với số tiền đề nghị thanh toán lên tới cả tỷ đồng, không chỉ ảnh đến hưởng quỹ BHXH, mà còn ảnh hưởng đến kế hoạch sản xuất kinh doanh của DN. Hay như tại tỉnh Quảng Nam đã phát hiện một trường hợp sử dụng một số điện thoại nhưng 2 lần đi nhận BHXH một lần. "Đây là dấu hiệu trục lợi quỹ BHXH, BHXH tỉnh Quảng Nam cần lưu ý cho xác minh, kiểm tra ngay…"- ông Thọ lưu ý.

Kết luận cuộc kiểm tra, Thiếu tướng Nguyễn Bạch Đằng cho biết, thời gian qua, hành vi vi phạm pháp luật BHXH, BHYT ngày càng diễn biến phức tạp, tuy nhiên chế tài chưa đủ sức răn đe, nếu không muốn nói là yếu (nhiều trường hợp còn xin được xử phạt để lần sau tiếp tục vi phạm). "Trên địa bàn tỉnh Quảng Nam dù không diễn biến phức tạp, nhưng lại vướng mắc ngay trong công tác phối hợp, làm hạn chế sự phối hợp"- Thiếu tướng Nguyễn Bạch Đằng nhấn mạnh.

Trước tình trạng trên, Thiếu tướng Nguyễn Bạch Đằng yêu cầu 2 đơn vị cần chú ý thực hiện tốt công tác thông tin, tuyên truyền, trọng tâm là thông tin về thực hiện các chế độ, chính sách cho NLĐ và các đơn vị nợ đọng từ 3 tháng trở lên, để có giải pháp thu hồi nợ và đảm bảo quyền lợi cho NLĐ. Cùng với đó, cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT tại các đơn vị SDLĐ, cơ sở KCB BHYT; kịp thời chấn chỉnh và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật BHXH, BHYT nhằm khắc phục tình trạng chậm đóng, nợ đọng dây dưa, kéo dài và các hành vi trục lợi quỹ BHXH, quỹ BHYT.

Ngoài ra, Thiếu tướng Nguyễn Bạch Đằng còn yêu cầu 2 đơn vị đẩy mạnh công tác tuyên truyền tới toàn thể cán bộ, chiến sĩ, CCVC của đơn vị về ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác phối hợp; qua đó giúp nâng cao nhận thức, tinh thần trách nhiệm trong việc thực hiện nhiệm vụ được giao cũng như thực hiện tốt Quy chế phối hợp giữa hai ngành. Đặc biệt, hàng năm cần tổ chức sơ kết, đánh giá, kịp thời biểu dương và khen thưởng những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong việc thực hiện Quy chế phối hợp.

PV