Theo Kế hoạch số 358/KH-BHXH ngày 14/02/2023 về việc rà soát văn bản do BHXH Việt Nam ban hành, phạm vi, đối tượng rà soát là các văn bản hướng dẫn nghiệp vụ, các quy định, quy chế, quy trình nghiệp vụ có phạm vi điều chỉnh toàn Ngành do BHXH Việt Nam ban hành từ ngày 01/01/2022 đến ngày 31/12/2022 và các văn bản do Bảo hiểm xã hội Việt Nam ban hành trước ngày 01/01/2022 nhưng đã hết hiệu lực (một phần/toàn bộ) hoặc trong quá trình tổ chức thực hiện cần sửa đổi, bổ sung, thay thế trên tất cả các lĩnh vực chuyên môn nghiệp vụ. Tổng số văn bản thuộc đối tượng rà soát là 109 văn bản; trong quá trình rà soát, số lượng văn bản hết hiệu lực được cập nhật tới thời điểm hiện tại do có phát sinh đến hiệu lực một số văn bản liên quan đến văn bản được rà soát.

Kết quả rà soát

Quá trình thực hiện việc rà soát văn bản luôn đảm bảo tính khách quan, toàn diện, chính xác; nội dung, trình tự, thủ tục rà soát thực hiện đúng theo quy định trên cơ sở nghiên cứu, tiếp thu ý kiến đề xuất của BHXH các tỉnh cũng như ý kiến của các đơn vị nghiệp vụ. Trong tổng số 109 văn bản thuộc phạm vi rà soát theo thời điểm ban hành, tập trung chủ yếu ở các lĩnh vực: Chính sách BHXH; Chính sách BHYT; Tổ chức cán bộ; Tài chính - Kế toán; Thu – Sổ, thẻ; Công nghệ thông tin; Văn phòng;… Qua rà soát, đã thống kê và xây dựng 04 danh mục, gồm: 1) Danh mục văn bản đề nghị sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ (26 văn bản); 2) Danh mục văn bản đề nghị ban hành mới (13 văn bản); 3) Danh mục văn bản hết hiệu lực thi hành (17 văn bản hết hiệu lực 1 phần, 101 văn bản hết hiệu lực toàn bộ); 4) Danh mục văn bản còn hiệu lực thi hành (86 văn bản).

Đối với các văn bản đề nghị sửa đổi, bổ sung, thuộc các lĩnh vực Chính sách BHXH, Chính sách BHYT, Thu - Sổ, Thẻ, Văn phòng, Công nghệ thông tin. Các nội dung cần sửa đổi, bổ sung, thay thế chủ yếu do các văn bản quy phạm pháp luật là căn cứ pháp lý ban hành văn bản được thay thế hoặc mới ban hành; thay đổi liên quan cơ chế chính sách và yêu cầu của thực tiễn nên một số văn bản cần sửa đổi, bổ sung cho phù hợp.

Đối với danh mục các văn bản đề nghị ban hành mới, chủ yếu ở lĩnh vực Thanh tra – Kiểm tra, Công nghệ thông tin, Kế hoạch và Đầu tư. Các nội dung đề nghị ban hành văn bản mới nhằm kịp thời đáp ứng yêu cầu phát sinh trong thực tiễn tổ chức thực hiện của ngành do chưa có văn bản hướng dẫn hoặc văn bản hướng dẫn trước đã hết hiệu lực.

Một số hạn chế, tồn tại

Về phương tiện rà soát, hiện nay, công tác rà soát vẫn đang thực hiện một cách thủ công do chưa có cơ sở dữ liệu văn bản tập trung. Để thực hiện rà soát 1 văn bản phải sưu tầm, đối chiếu với nhiều văn bản quy phạm pháp luật và văn bản hướng dẫn được ban hành trước và sau.

Về thực hiện Kế hoạch rà soát, một số đơn vị chưa chú trọng công tác rà soát, gửi ý kiến còn chậm so với thời hạn, chưa thực hiện tham gia bao quát tổng thể gây khó khăn cho công tác tổng hợp và đảm bảo tiến độ của Kế hoạch; BHXH một số tỉnh gửi kết quả rà soát không đúng thời hạn nên đã ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện kế hoạch.

Về công tác ban hành văn bản của Ngành: Công tác ban hành văn bản của Ngành vẫn còn một số hạn chế như: văn bản ban hành sau có nội dung sửa đổi, bổ sung, thay thế một số quy định của văn bản trước nhưng không quy định cụ thể nội dung, điều khoản đã được sửa đổi, bổ sung, thay thế hoặc không xác định rõ thời điểm hết hiệu lực của văn bản trước; một số văn bản còn có nội dung chưa phù hợp với tình hình thực tiễn…

Nhìn chung, những văn bản hướng dẫn nghiệp vụ do BHXH Việt Nam ban hành đều đảm bảo nội dung cụ thể, rõ ràng, sát với thực tiễn và có tiếp thu ý kiến các cơ quan quản lý (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Y tế, Bộ Tài chính), BHXH các địa phương để đảm bảo tính hợp pháp và tính khả thi của văn bản.

Tại Quyết định số 295/QĐ-BHXH phê duyệt Phương án xử lý kết quả rà soát văn bản của Bảo hiểm xã hội Việt Nam năm 2023, BHXH Việt Nam đã giao Vụ Pháp chế giúp Tổng Giám đốc theo dõi, đôn đốc các đơn vị thực hiện Phương án xử lý kết quả rà soát đã được phê duyệt. Các đơn vị trực thuộc Bảo hiểm xã hội Việt Nam xây dựng dự thảo văn bản sửa đổi, bổ sung, thay thế, ban hành mới thuộc lĩnh vực phụ trách của đơn vị.