Tham dự tọa đàm có ông Đặng Ngọc Minh, Phó Cục trưởng Cục Thuế; ông Trần Đức Hùng, Phó Cục trưởng Cục Hải quan; ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng thư ký, Trưởng Ban Pháp chế Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI); bà Hương Vũ, Tổng Giám đốc Công ty tư vấn EY Việt Nam, Phó Chủ tịch Hiệp hội DN đầu tư nước ngoài (VAFIE); ông Nguyễn Việt Dũng, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Okini Food Việt Nam.

Cùng dự Tọa đàm còn có đại diện lãnh đạo một số đơn vị liên quan thuộc Bộ Tài chính; lãnh đạo một số phòng, ban nghiệp vụ, Chi cục thuộc Cục Thuế, Cục Hải quan; các chuyên gia về lĩnh vực thuế, hải quan; đông đảo Hiệp hội, DN trong nước và nước ngoài.

Phát biểu khai mạc Tọa đàm, ông Phạm Thu Phong, Tổng biên tập Tạp chí Kinh tế - Tài chính, trưởng ban Tổ chức Tọa đàm cho biết, các Nghị quyết chiến lược của Bộ Chính trị ban hành trong năm qua đã và đang được các cấp, các ngành quyết liệt triển khai thực hiện nhằm hiện thực hóa khát vọng xây dựng đất nước phồn vinh, hùng cường, thịnh vượng, trong đó có Nghị quyết số 66-NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong Kỷ nguyên phát triển mới.

Triển khai Nghị quyết 66-NQ/TW, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 140/NQ-CP về Chương trình hành động của Chính phủ nhằm đẩy mạnh hoàn thiện thể chế, cải cách thủ tục, nâng cao hiệu lực thi hành pháp luật.

Toàn cảnh buổi tọa đàm

Về phía Bộ Tài chính, Bộ xác định rõ vai trò, nhiệm vụ xây dựng và hoàn thiện thể chế tài chính - ngân sách, coi đây là nền tảng để phát huy mọi nguồn lực phát triển.

Bộ Tài chính đã ban hành nhiều kế hoạch, chương trình hành động cụ thể, kịp thời nhằm đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tăng cường ứng dụng công nghệ số trong các hoạt động nghiệp vụ, đồng hành chặt chẽ, hỗ trợ tích cực, hiệu quả cộng đồng doanh nghiệp trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều biến động. Đặc biệt, Bộ Tài chính đã tập trung xây dựng cơ sở dữ liệu tài chính - ngân sách quốc gia, kết nối với các bộ, ngành và địa phương, góp phần minh bạch hóa công tác quản lý, điều hành, tạo thuận lợi hơn cho doanh nghiệp và người dân trong việc tiếp cận chính sách, thực hiện nghĩa vụ tài chính, thúc đẩy cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh.

Theo ông Phạm Thu Phong, thuế và hải quan là hai lĩnh vực quan trọng, nhận được sự quan tâm của cộng đồng doanh nghiệp, người dân. “Tọa đàm là dịp quan trọng để cơ quan Thuế, cơ quan Hải quan trao đổi, chia sẻ những kết quả, kinh nghiệm hay và định hướng tiếp tục cải cách, hoàn thiện chính sách, hiện đại hóa công tác quản lý Nhà nước trong giai đoạn tới, thể hiện quyết tâm mạnh mẽ của Bộ Tài chính trong việc “Lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ”, hướng tới nền hành chính thuế - hải quan hiện đại, chuyên nghiệp và hiệu quả.”- Ông Phạm Thu Phong nhấn mạnh.

Tọa đàm cũng tạo cơ hội để các chuyên gia, nhà quản lý và doanh nghiệp tham gia ý kiến, đề xuất các giải pháp góp phần thúc đẩy quá trình cải cách thuế và hải quan trong thời gian tới, đóng góp hiệu quả vào cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, hỗ trợ doanh nghiệp phát triển nhanh, bền vững, phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Cơ quan thuế hỗ trợ, đồng hành cùng doanh nghiệp

Tại Tọa đàm, đại diện Lãnh đạo Cục Thuế, Cục Hải quan (Bộ Tài chính) đã trình bày tham luận liên quan đến lĩnh vực quản lý. Các tham luận đã làm rõ những kết quả được, khẳng định sự nỗ lực của Bộ Tài chính, Cục Thuế, Cục Hải quan trong việc tạo thuận lợi cho môi trường đầu tư, kinh doanh, xuất nhập khẩu; sự đồng hành của cơ quan thuế, hải quan đã góp phần giảm bớt khó khăn cho doanh nghiệp, hỗ trợ sản xuất kinh doanh, thúc đẩy xuất nhập khẩu và tạo động lực phát triển kinh tế xã hội.

Theo ông Đặng Ngọc Minh, Phó Cục trưởng Cục Thuế, trong bối cảnh kinh tế thế giới và trong nước đang phục hồi sau những biến động phức tạp của đại dịch, xung đột địa chính trị, biến đổi khí hậu và sự thay đổi nhanh chóng của công nghệ, Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách nhằm hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn và thúc đẩy phát triển bền vững cho cộng đồng doanh nghiệp, như Nghị quyết số 198/2025/QH15, Nghị quyết số 57-NQ/TW, Nghị quyết số 68-NQ/TW…. Và chính sách thuế là một trong những công cụ quan trọng, mang tính chiến lược, góp phần trực tiếp cải thiện môi trường kinh doanh, giảm chi phí và khuyến khích đổi mới sáng tạo.

Về chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN), theo quy định mới tại Luật Thuế TNDN số 67/2025/QH15, thuế suất phổ thông 20% được giữ ổn định để đảm bảo tính cạnh tranh và ổn định lâu dài. Tuy nhiên, Nhà nước đã áp dụng thuế suất linh hoạt hơn, giảm còn 15% đối với doanh nghiệp có doanh thu không quá 3 tỷ đồng/năm, và 17% đối với doanh nghiệp có doanh thu từ 3 - 50 tỷ đồng/năm. “Đây là chính sách thể hiện rõ sự quan tâm của Nhà nước trong việc chia sẻ khó khăn, khuyến khích các doanh nghiệp quy mô nhỏ - vốn nhằm tạo điều kiện tích lũy, mở rộng đầu tư và tái cơ cấu hoạt động theo tình thần của Nghị quyết số 68/2025/QH15 và Nghị quyết số 198/2025/QH15”, ông Đặng Ngọc Minh nhấn mạnh.

Để kịp thời hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp và người dân vượt qua khó khăn, phục hồi và phát triển sản xuất kinh doanh, ngành thuế đã thực hiện gia hạn thời hạn nộp thuế giá trị gia tăng, thuế TNDN, thuế thu nhập cá nhân và tiền thuê đất năm 2025; gia hạn thời hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô sản xuất hoặc lắp ráp trong nước. Tổng số tiền thuế được gia hạn, miễn giảm trong 6 tháng đầu năm 2025 ước tính khoảng 96.749 tỷ đồng.

Nhằm thực hiện Nghị quyết số 66/NQ-CP ngày 26/3/2025 của Chính phủ, Cục Thuế đã có kế hoạch cụ thể để cắt giảm, đơn giản hóa tối đa các khâu trung gian, quy trình, thủ tục hành chính rườm rà. Cắt giảm, đơn giản hóa ngay thủ tục hành chính (TTHC) thuộc phạm vi quản lý của Cục Thuế. Đồng thời, tiếp tục triển khai hiệu quả các gói hỗ trợ về miễn giảm, gia hạn tiền thuế, tiền thuê đất năm 2025.

Cùng với đó, trên cơ sở Chiến lược phát triển ngành Thuế đến năm 2030, Bộ Tài chính, Cục Thuế xác định một số giải pháp trọng tâm để đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý thuế, đồng thời tạo điều kiện tối đa cho doanh nghiệp hưởng lợi ích từ tiến trình này.

Thực hiện chủ trương lớn của Đảng và chỉ đạo của Chính phủ và thực hiện Nghị quyết số 198/2025/QH15, cơ quan thuế các cấp đã và đang đồng hành hỗ trợ hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán chuyển sang nộp thuế theo phương pháp kê khai kể từ ngày 1/1/2026. Đây là bước cải cách căn bản nhằm đảm bảo thực thi đúng nguyên tắc “người nộp thuế tự khai, tự nộp, tự chịu trách nhiệm” đã được đề xuất, quy định trong dự thảo Luật Quản lý thuế sửa đổi. Cùng với đó, cơ quan thuế đã và đang chuẩn bị đồng bộ các điều kiện từ thể chế, cơ sở dữ liệu, ứng dụng công nghệ thông tin đến giải pháp hỗ trợ hộ kinh doanh, đảm bảo lộ trình thực hiện từ ngày 01/01/2026 diễn ra thuận lợi, hiệu quả.

Tăng cường áp dụng quản lý hải quan hiện đại

Về lĩnh vực hải quan, ông Trần Đức Hùng, Phó Cục trưởng Cục Hải quan cho biết, trong những năm qua, Cục Hải quan đã được Chính phủ, các Bộ, ngành và cộng đồng doanh nghiệp đánh giá là một trong những cơ quan tiên phong trong cải cách, hiện đại hóa, liên tục đứng đầu trong khối các đơn vị thuộc Bộ Tài chính về Chỉ số cải cách hành chính.

Để phát huy tốt hơn nữa vai trò “gác cửa” nền kinh tế, vừa đảm bảo quản lý nhà nước về hải quan, vừa hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp, xuất khẩu và đầu tư phát triển bền vững, Cục Hải quan tiếp tục đẩy mạnh công tác cải cách TTHC với các giải pháp đồng bộ, cụ thể, xuyên suốt. Riêng trong tháng 5/2025, Cục Hải quan đã thực hiện rà soát tổng thể toàn bộ 214 TTHC do cơ quan Hải quan trực tiếp thực hiện và 29 điều kiện kinh doanh thuộc phạm vi quản lý của Cục Hải quan.

Cục Hải quan cũng đã tham mưu cho Bộ Tài chính ban hành Quyết định số 2421/QĐ-BTC ngày 9/7/2025 phê duyệt phương án cắt giảm, đơn giản hóa TTHC liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh thuộc phạm vi chức năng quản lý của Bộ Tài chính năm 2025 (trong đó có phương án cắt giảm, đơn giản hóa đối với 39 TTHC lĩnh vực Hải quan) và trình Chính phủ ban hành Quyết định số 1848/QĐ-TTg ngày 27/8/2025 phê duyệt phương án cắt giảm, đơn giản hóa TTHC lĩnh vực tài chính thuộc thẩm quyền phê duyệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ (trong đó có phương án cắt giảm, đơn giản hóa đối với 39 TTHC lĩnh vực Hải quan và bãi bỏ 15 điều kiện kinh doanh không cần thiết). Kết quả đề xuất của Cục Hải quan đã vượt chỉ tiêu theo yêu cầu đặt ra đối với ngành Hải quan.

Cơ quan hải quan cũng tăng cường áp dụng các phương pháp quản lý hải quan hiện đại. Cục Hải quan đã phê duyệt Đề án Giảm tỷ lệ kiểm tra trong thực hiện thủ tục hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu; trong đó đặt ra mục tiêu đến năm 2026, giảm tỷ lệ kiểm tra: “Tỷ lệ phân luồng xanh 70%, tỷ lệ phân luồng vàng 25%, tỷ lệ phân luồng đỏ không quá 5%” và chiến lược phát triển Hải quan đến năm 2030 đã đặt ra mục tiêu “Giảm tiền kiểm, tăng hậu kiểm”, “Giảm tỷ lệ kiểm tra trong quá trình làm thủ tục hải quan, đẩy mạnh kiểm tra trước và sau thông quan”.

Hiện nay, Cục Hải quan đang đẩy mạnh triển khai Hải quan số trong hầu hết các hoạt động nghiệp vụ hải quan. Với kế hoạch này, các yêu cầu kiểm tra được đề cập nêu trên phần lớn sẽ được xử lý qua hệ thống tự động kiểm tra, đối soát và áp dụng quản lý rủi ro để kiểm soát toàn diện các nguy cơ vi phạm pháp luật tại các khâu nghiệp vụ này.

Trong thời gian tới, Cục Hải quan tiếp tục đẩy mạnh triển khai công tác chuyển đổi số nhằm tạo thuận lợi thương mại; cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh; nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia; hướng tới một cơ quan hải quan chuyên nghiệp, minh bạch, hiệu quả.

Thay đổi tích cực mang tính hệ thống

Tại Tọa đàm, nhiều ý kiến đánh giá cao nỗ lực của cơ quan thuế, hải quan trong việc tạo động lực phát triển cho cộng đồng doanh nghiệp.

Theo ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng thư ký, Trưởng Ban Pháp chế, VCCI, thuế và hải quan là hai lĩnh vực có tác động sâu rộng đến mọi doanh nghiệp. Với những ngành khác, lĩnh vực khác, một cải cách có thể tác động đến một bộ phận, nhóm nhỏ nhưng cải cách thuế, hải quan chắc chắc sẽ chạm đến mọi doanh nghiệp và người dân. Do đó, việc cải cách trong 2 lĩnh vực này không hề dễ dàng.

Ông Đậu Anh Tuấn đánh giá, thành quả của những bước chuyển mạnh mẽ, ấn tượng của cơ quan thuế, hải quan hiện nay là kết quả của cả một quá trình dài, kiên trì và chủ động, được thực hiện từ nhiều năm trước và đã tạo ra những thay đổi tích cực mang tính hệ thống. Đơn cử, ông Tuấn chia sẻ, khi làm việc với nhiều tập đoàn nước ngoài, họ rất ấn tượng việc Việt Nam triển khai hóa đơn điện tử sâu rộng, đây là điều mà không nhiều quốc gia làm được.

Đại diện VCCI cũng đánh giá cao cơ quan thuế, hải quan trong việc lắng nghe, tham vấn ý kiến của các đối tượng liên quan, trong đó có doanh nghiệp trong quá trình xây dựng chính sách. Hội nghị đối thoại thường niên giữa doanh nghiệp với cơ quan thuế, hải quan được VCCI phối hợp với Bộ Tài chính tổ chức với tuổi đời gần 20 năm chính là minh chứng rõ nét cho “văn hóa lắng nghe, trao đổi, đối thoại” của ngành Tài chính.

Theo ông Nguyễn Việt Dũng, Chủ tịch Hội đồng quản trị công ty Okinifood, thuế và hải quan được xem là nền tảng của môi trường kinh doanh. Đây là hai lĩnh vực không chỉ đảm bảo nguồn thu chủ yếu cho ngân sách nhà nước mà còn trực tiếp tạo dựng môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng, thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp. Những năm gần đây, công tác chuyển đổi số trong lĩnh vực thuế, hải quan đã ngày càng được cải thiện, góp phần hỗ trợ tích cực cho doanh nghiệp. Nhờ thực hiện các quy trình, thủ tục mới của cơ quan thuế, hải quan (hóa đơn điện tử, khai thuế điện tử, thông quan điện tử…), công ty của ông đã tiết kiệm được nhiều chi phí và thời gian. Trong quá trình kinh doanh của mình, công ty ông có nhiều đối tác, bạn hàng trong đó có các hộ kinh doanh. Ông Dũng cũng bày tỏ mong muốn cơ quan thuế, hải quan tiếp tục quan tâm, hỗ trợ cho các hộ kinh doanh trong quá trình chuyển đổi lên doanh nghiệp tới đây, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi chung.

Cũng tại Tọa đàm, các diễn giả, chuyên gia, nhà quản lý, doanh nghiệp đã cùng thảo luận, trao đổi trực tiếp về nhiều vấn đề về thuế, hải quan như: thủ tục xuất nhập khẩu tại chỗ; mô hình hợp tác công - tư hiệu quả trong lĩnh vực cải cách thủ tục thuế, hải quan; giải pháp để mở rộng cơ hội tham gia chương trình doanh nghiệp ưu tiên cho doanh nghiệp nhỏ và vừa; việc áp dụng hóa đơn điện tử và quản lý thuế qua nền tảng số…, qua đó gợi mở những giải pháp và đề xuất, kiến nghị tháo gỡ vướng mắc cũng như hoàn thiện chính sách…