Theo Bộ LĐ-TB&XH, Luật BHXH (sửa đổi) bổ sung quy định về trợ cấp hưu trí. Đây là loại hình BHXH do ngân sách Nhà nước đảm bảo, được xây dựng trên cơ sở kế thừa và phát triển một phần từ quy định về trợ cấp xã hội hàng tháng đối với người cao tuổi.

Trong đó giảm độ tuổi được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội xuống 75 tuổi (hiện hành là 80 tuổi). Riêng đối với người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo thì từ đủ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.

Dự kiến có thêm khoảng 1,2 triệu người cao tuổi không có lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng sẽ được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội từ ngày 1/7/2025

Trợ cấp hưu trí xã hội hàng tháng là một trong những chế độ của trợ cấp hưu trí xã hội. Mức trợ cấp hưu trí xã hội phụ thuộc chính vào khả năng của ngân sách Nhà nước đảm bảo nhưng không thấp hơn mức chuẩn trợ cấp xã hội hàng tháng, thấp nhất bằng 500.000 đồng/tháng.

Luật Bảo hiểm xã hội 2024 có hiệu lực từ 1/7/2025 quy định Chính phủ thực hiện rà soát, xem xét việc điều chỉnh mức trợ cấp hưu trí xã hội cứ định kỳ 3 năm 1 lần.

Người dân khi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội được ngân sách Nhà nước đóng bảo hiểm y tế. Lúc qua đời, tổ chức, cá nhân lo mai táng được nhận hỗ trợ chi phí mai táng theo quy định của pháp luật về người cao tuổi.

Luật cũng giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định điều chỉnh giảm dần độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội trên cơ sở đề nghị của Chính phủ phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và khả năng của ngân sách Nhà nước từng thời kỳ.

Từ ngày 1/7/2025 theo Luật mới, có hai nhóm đối tượng được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.

Đó là, công dân Việt Nam được hưởng trợ cấp hưu trí khi có đủ 3 điều kiện: từ đủ 75 tuổi trở lên; không hưởng lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng, trừ trường hợp khác theo quy định của Chính phủ và có văn bản đề nghị hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.

Công dân Việt Nam từ đủ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo và đáp ứng đủ điều kiện quy định (không hưởng lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng; có văn bản đề nghị hưởng trợ cấp hưu trí xã hội) thì được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.

Về mức tiền trợ cấp hưu trí mà người từ 70 tuổi sẽ được hưởng, Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm xã hội (Bộ LĐ-TB&XH) Nguyễn Duy Cường cho biết, khi Bộ LĐ-TB&XH được Thủ tướng giao xây dựng Nghị định để trình Chính phủ thì phải tuân thủ các quy trình của luật ban hành, văn bản pháp luật.

“Mức trợ cấp hưu trí xã hội hàng tháng phụ thuộc chính vào khả năng của ngân sách Nhà nước đảm bảo nhưng chắc chắn không thấp hơn mức chuẩn trợ cấp xã hội hàng tháng, thấp nhất cũng phải bằng 500.000 đồng/tháng”, ông Nguyễn Duy Cường khẳng định.

Cũng theo ông Nguyễn Duy Cường, mức trợ cấp hàng tháng sẽ được điều chỉnh khi Chính phủ thực hiện điều chỉnh lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng. Bộ LĐ-TB&XH và các bên liên quan đang xây dựng cụ thể công thức tính về hưởng trợ cấp tháng.

Trong thời gian hưởng trợ cấp hằng tháng, người lao động được ngân sách Nhà nước đóng BHYT. Khi chết thân nhân được hưởng trợ cấp một lần cho những tháng chưa nhận và được hưởng trợ cấp mai táng nếu đủ điều kiện theo quy định.

Quy định này thể hiện rõ hơn sự kết nối giữa tầng trợ cấp hưu trí xã hội, BHXH cơ bản, bảo hiểm hưu trí bổ sung, hướng tới bảo đảm an sinh xã hội cho người lao động trong các giai đoạn của cuộc đời khi còn trẻ đến khi về già, hết tuổi lao động.

Bên cạnh đó, việc quy định về trợ cấp hưu trí xã hội và mối liên kết với BHXH bắt buộc hoặc BHXH tự nguyện cũng sẽ giúp cho người lao động thấy rõ hơn quyền được lựa chọn và lợi ích khi hưởng trợ cấp hằng tháng thay cho việc hưởng BHXH một lần.

Có thể thấy, Luật BHXH sửa đổi năm 2024 có những quy định mới sẽ tác động đến nhiều cao tuổi với quan điểm mở rộng lưới an sinh xã hội.

Đây là chính sách nhân văn được nhiều cử tri và nhân dân mong đợi, chính sách trợ cấp hưu trí xã hội đã thể chế hóa một bước chủ trương điều chỉnh giảm dần độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội của Nghị quyết số 28, nhằm phấn đấu đạt mục tiêu đến hết năm 2030 khoảng 60% số người sau độ tuổi nghỉ hưu được hưởng lương hưu, BHXH hàng tháng và trợ cấp hưu trí xã hội.