Ra mắt Ủy ban Quốc gia về Chính phủ điện tử. (Nguồn ảnh: Chinhphu.vn)

Mở đầu phiên họp, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng, Ủy viên thường trực kiêm Tổng thư ký Ủy ban đã công bố Quyết định thành lập Ủy ban Quốc gia về Chính phủ điện tử. 

Phát biểu khai mạc phiên họp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, chủ trương xây dựng Chính phủ điện tử ở Việt Nam đã có từ lâu nhưng việc triển khai còn nhiều tồn tại, bất cập, còn chậm.

Theo đánh giá của Liên Hợp Quốc, Việt Nam xếp hạng 88/193 quốc gia, vùng lãnh thổ về Chính phủ  điện tử và đứng thứ 6 trong khu vực ASEAN, sau Singapore, Malaysia, Brunei, Thái Lan và Philippines. Xếp hạng này còn thấp so với mong muốn và điều đó càng thúc đẩy quyết tâm mạnh mẽ hơn trong xây dựng Chính phủ điện tử tại Việt Nam. Thủ tướng bày tỏ, việc thành lập Ủy ban Quốc gia về Chính phủ điện tử, Thủ tướng làm Chủ tịch Ủy ban, Phó Thủ tướng làm Phó Chủ tịch và nhiều ủy viên là tư lệnh ngành, lĩnh vực, lãnh đạo tập đoàn viễn thông, công nghệ thông tin lớn đã thể hiện quyết tâm chính trị cao trong xây dựng Chính phủ điện tử. Chính phủ đã thấy được vấn đề để cải cách, đổi mới, phù hợp với tiến trình của đất nước, theo đường lối của Đảng, Nhà nước, để Chính phủ có thể phát triển kinh tế - xã hội phù hợp với xu hướng mới, nâng cao năng suất lao động, tính minh bạch, hiện đại, đồng thời giảm nhũng nhiễu, phiền hà, môi trường đầu tư kinh doanh được cải thiện tốt hơn.

Thủ tướng chứng kiến ký kết thỏa thuận hợp tác trong lĩnh vực Chính phủ điện tử giữa VPCP với Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam. (Nguồn ảnh: Chinhphu.vn)

Trong phiên họp đầu tiên này, Thủ tướng đề nghị Ủy ban cần đánh giá mặt được, chưa được, nguyên nhân, nhất là nhiệm vụ, giải pháp xây dựng Chính phủ điện tử từ nay đến 2025; bàn các giải pháp bảo đảm các nguồn lực; ưu tiên nguồn lực tài chính, thu hút nguồn lực cho phát triển Chính phủ điện tử; vấn đề cơ sở dữ liệu dùng chung; đề xuất các chỉ tiêu cần đạt được; các vấn đề về khung kiến trúc Chính phủ điện tử như thế nào, cần những yếu tố nền tảng nảo?

Theo báo cáo của Văn phòng Chính phủ, thực hiện Khung Kiến trúc Chính phủ điện tử (phiên bản 1.0) được Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành năm 2015, đến nay đã có trên 50 bộ, ngành, địa phương triển khai nghiên cứu và xây dựng Kiến trúc Chính phủ/Chính quyền điện tử. Theo đó, đến nay đã xây dựng và vận hành Cơ sở dữ liệu quốc gia về đăng ký doanh nghiệp, 100% các bộ, ngành, địa phương có trang/cổng Thông tin điện tử.

Về dịch vụ công trực tuyến: Số lượng dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 được các bộ, ngành cung cấp hiện nay là 1.551 dịch vụ; các địa phương cung cấp hiện nay là 45.374 dịch vụ. Các bộ, ngành, địa phương đã bước đầu thiết lập các trung tâm dữ liệu, tuy nhiên ở các quy mô rất khác nhau.

Về những mặt còn tồn tại, vấn đề nổi lên là hệ thống nền tảng kết nối, liên thông, tích hợp chia sẻ dữ liệu (NGSP) triển khai chậm, các nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu điện tử (LGSP) tại các bộ, ngành, địa phương chưa hoàn thành. Một số cơ sở dữ liệu quốc gia nền tảng xây dựng Chính phủ điện tử như dân cư, đất đai quốc gia, tài chính còn chậm triển khai dẫn đến việc chia sẻ, dùng chung các hệ thống thông tin chưa được thực hiện.

Bên cạnh đó, việc ứng dụng công nghệ thông tin trong nội bộ và giữa các cơ quan nhà nước còn hạn chế; hệ thống quản lý văn bản và điều hành của một số bộ, ngành, địa phương khác nhau, chưa thực hiện kết nối, liên thông, gửi nhận văn bản điện tử. Dịch vụ công trực tuyến được thiết kế riêng lẻ, rời rạc, chưa thân thiện, chưa lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm.

Mặc dù số lượng dịch vụ công mức 3, mức 4 triển khai tại các bộ, ngành, địa phương ngày càng tăng, tuy nhiên số lượng hồ sơ trực tuyến theo từng dịch vụ rất thấp, thậm chí nhiều dịch vụ không phát sinh hồ sơ trực tuyến. Quy trình giải quyết thủ tục hành chính vẫn từ giấy đến điện tử, điện tử đến giấy gây phiền hà thêm cho người dân, doanh nghiệp và cả công chức thực hiện...

Để Chính phủ điện tử có những chuyển biến tích cực trong thời gian tới, theo Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, phát triển Chính phủ điện tử cần tiếp cận theo hướng toàn diện, cả về dịch vụ công, nhân lực và hạ tầng; cần đẩy mạnh việc xây dựng dữ liệu quốc gia, hiện đang chậm trễ, nhất là dữ liệu dân cư. Đây được xem là một trong những vướng mắc trong xây dựng Chính phủ điện tử.

Quyền Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, đối với một dự án nền tảng cho Chính phủ điện tử thì không nên 'người người chỉ đạo, nhà nhà làm' như vừa qua mà nên một người chỉ đạo, một số ít các doanh nghiệp lớn làm thì mới nhanh, mới bảo đảm sự thống nhất, chuẩn hóa và chia sẻ thông tin. Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng nhấn mạnh, vấn đề quan trọng là thể chế, chính sách và đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông sớm tham mưu Chính phủ ban hành nghị định về chia sẻ dữ liệu; Bộ Nội vụ tham mưu để ban hành nghị định về lưu giữ hồ sơ điện tử.

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc kết luận phiên họp. (Nguồn ảnh: Chinhphu.vn)

Kết luận phiên họp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ghi nhận các ý kiến đóng góp và khẳng định, phải biết cách tổ chức, phân công công việc, đôn đốc triển khai một cách hợp lý và phải có "kỷ luật sắt" trong tổ chức thực hiện, không để kéo dài làm ảnh hưởng đến tiến độ, chất lượng trong xây dựng Chính phủ điện tử. Thủ tướng giao Văn phòng Chính phủ, Bộ Thông tin và Truyền thông tiếp thu tối đa các ý kiến, rà soát, bổ sung những vấn đề mới, xác đáng để tạo nên sức sống, tính thực tiễn cao trong tổ chức thực hiện các giải pháp về phát triển Chính phủ điện tử.

Thủ tướng yêu cầu, trong tháng 10/2018, Bộ Thông tin và Truyền thông chủ trì phối hợp với Văn phòng Chính phủ xây dựng khung kiến trúc Chính phủ điện tử Việt Nam phiên bản 2.0, phù hợp với xu hướng phát triển Chính phủ điện tử trên thế giới và bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0, trình Thủ tướng xem xét, ban hành. Bộ Thông tin và Truyền thông cũng chủ trì, đề xuất sửa đổi Nghị định 102 và Quyết định số 80 của Thủ tướng, hoàn thành trong tháng 11/2018, trường hợp cần thiết, tham mưu, đề xuất Thủ tướng trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho phép thí điểm cơ chế đầu tư ứng dụng công nghệ thông tin để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai.  Văn phòng Chính phủ xây dựng, phát triển trục liên thông văn bản quốc gia theo công nghệ tiên tiến của thế giới làm nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu giữa các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu được Chính phủ giao triển khai, trước hết là phục vụ gửi, nhận văn bản điện tử theo lộ trình quy định, hoàn thành thử nghiệm trong năm 2018. Đẩy mạnh triển khai giải pháp xác thực tập trung cho người dân, doanh nghiệp để tích hợp trên Cổng dịch vụ công quốc gia và Cổng dịch vụ công, hệ thống thông tin một cửa điện tử của các bộ, ngành, địa phương. Bộ chủ quản cơ sở dữ liệu quốc gia đẩy nhanh tiến độ xây dựng, hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, bảo hiểm, tài chính, đất đai quốc gia, đăng ký doanh nghiệp và công bố các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật để tích hợp, chia sẻ dữ liệu với các hệ thống thông tin cơ sở dữ liệu của các bộ, ngành, địa phương, tập trung ưu tiên hoàn thành cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Thủ tướng nhất trí việc tổ chức tổ công tác giúp việc Chủ tịch Ủy ban thành 4 nhóm công tác về: Thể chế và cải cách hành chính; nguồn lực và bảo đảm thực thi; giải pháp công nghệ và an ninh, an toàn thông tin; truyền thông. Thủ tướng cũng mong muốn các ngành, các cấp cùng "xắn tay áo" vào xây dựng thành công Chính phủ điện tử.

Cũng tại phiên họp đã diễn ra lễ ký kết các thỏa thuận hợp tác trong lĩnh vực Chính phủ điện tử giữa Văn phòng Chính phủ với Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia, Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam; Quy chế phối hợp giữa Văn phòng Chính phủ với Bộ Thông tin và Truyền thông và Ban Cơ yếu Chính phủ./.