Không ngơi nghỉ

Ở đất nước phát triển như Singapore, tỷ lệ người già vẫn lao động khá cao. Ngoài những trường hợp mưu sinh, nhiều người chọn giải pháp đi làm thêm sau khi nghỉ hưu, chủ yếu là dọn dẹp đường sá, để thành phố sạch đẹp hơn. Dù được hưởng phúc lợi xã hội, nhưng họ vẫn chọn cách đi làm để vận động chân tay và được giao tiếp. Khi được hỏi tại sao làm trợ lý bán hàng ở tuổi 69, ông Ong Hock Soon cho biết muốn tự mình làm việc cho đến khi không thể di chuyển được nữa. Tâm lý độc lập được hình thành trong những người lao động cao tuổi tại đây.

Tuy nhiên, có một điều đáng buồn khi tỷ lệ tự tử ở người già hai năm trở lại đây có dấu hiệu gia tăng. Năm 2016, Singapore ghi nhận 429 trường hợp, năm 2017 tăng lên 361. Theo bà Wang Jin, trợ lý Giám đốc Trung tâm tư vấn Hua Mei, với phần lớn người già, gia đình là chỗ dựa duy nhất. Tuy nhiên, ở Singapore, con cái đều khá bận rộn và không thể dành nhiều quan tâm cho cha mẹ. Sự thay đổi trong văn hóa gia đình và ứng xử giữa các thế hệ là một nguyên nhân đóng góp vào tỷ lệ tự sát cao đột biến ở người già.

Cần được ưu tiên

Là đất nước có khả năng đáp ứng những nhu cầu riêng biệt của từng cá nhân, chính phủ Singapore luôn cố gắng xây dựng những tiện ích xã hội cho từng nhóm đối tượng, trong đó chú trọng người cao tuổi. Để bảo đảm cuộc sống cho nhóm đối tượng này, vai trò của cộng đồng và các nhóm hoạt động xã hội trợ giúp người cao tuổi rất quan trọng.

Ở Singapore, người ta thành lập các kênh kết nối người cao tuổi và chuyên gia tâm lý để giải quyết vấn đề của họ. Với những người già cô đơn, dự án bếp ăn cộng đồng GoodLife! Makan được triển khai nhằm giúp họ có cuộc sống chất lượng hơn cả về tinh thần và vật chất. Với mô hình này, các cụ già có thể cùng nhau đi chợ, nấu ăn. Năm 2016, tổ chứcMontfort Care bắt đầu tài trợ dự án trên nhằm tiếp cận những người già cô đơn, giúp họ trang bị giao tiếp xã hội và phát triển cộng đồng.

Nhưng đặc biệt hơn, đáp ứng nhu cầu nhà ở cho người già cũng là một chính sách quan trọng trong chương trình nghị sự quốc gia. Cách đây hai thập kỷ, Cơ quan Phát triển nhà ở Singapore (HDB) đã đưa ra chương trình nhà ở cho người cao tuổi với những căn hộ được thiết kế, tổ chức không gian và trang thiết bị, đồ đạc… phù hợp với lứa tuổi trên 60. Cũng theo chương trình, những người trên 55 tuổi có thể đổi căn hộ hiện tại của mình sang căn hộ nhỏ hơn để tăng khoản tiết kiệm tuổi già. Mới đây nhất, Singapore thiết kế riêng một quần thể chung cư phức hợp dành cho đối tượng người cao tuổi. Khu quần thể này mang tên Kampung Admiralty. Đúng như tên gọi (Kampung có nghĩa là làng), chung cư này có khoảng 100 căn hộ nhỏ với diện tích tối đa 45m2, được trang bị đầy đủ vật dụng thân thiện và an toàn với người già, từ chuông báo sự cố, giá phơi đồ linh hoạt… đến sàn nhà chống trơn. Các tiện ích khác như: trung tâm chăm sóc sức khỏe, siêu thị, bến tàu, khu ẩm thực… đều được tích hợp tại quần thể đó.

Đáp ứng nhu cầu giao tiếp và nâng cao giá trị tinh thần, nhà cộng đồng cũng được xây dựng. Tại đây, người già có thể tham gia nhiều hoạt động: Tập luyện sức khỏe, tham gia diễn kịch, trò chơi tập thể… theo lịch trình trong tuần. Trong quần thể chung cư, người ta còn xây dựng trang trại cộng đồng, nơi mà các thành viên có thể tự tay trồng, chăm sóc những loại cây mình thích. Trang trại đã tạo nên một không gian xanh đặc biệt, mang đến sự thảnh thơi, đồng thời cung cấp các loại rau cho bếp ăn.

Kampung Admiralty là dự án đầu tiên của chính quyền ông Lý Hiển Long tích hợp nhiều tiện ích nhà ở xã hội, y tế, thương mại và cộng đồng nhằm phục vụ người cao tuổi. Những mô hình như thế không chỉ tạo ra môi trường sống tiện nghi mà còn giúp người già thực sự thoải mái về thể chất và tinh thần.