Tăng trưởng vượt bậc

Theo báo cáo của Chính phủ, năm 2020, toàn quốc có số người tham gia BHXH tự nguyện là 1.125.236 người, tăng hơn 2 lần so với năm 2019.

Trình bày Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thuý Anh đánh giá, người tham gia BHXH tự nguyện năm 2020 đã đạt tỷ lệ 2,31% lực lượng lao động trong độ tuổi, vượt xa kế hoạch đề ra và gần bằng kế hoạch đến năm 2025 trong Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23/5/2018 của Ban Chấp hành Trung ương khoá XII về cải cách chính sách BHXH. Đây là sự nỗ lực, cố gắng rất lớn của Chính phủ, Bộ LĐ-TB&XH, BHXH Việt Nam trong bối cảnh dịch bệnh tác động tiêu cực đến tình hình kinh tế - xã hội.

Chung nhận định, Đại biểu Quốc hội tỉnh Thanh Hóa, Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung đánh giá, chính sách BHXH tự nguyện đang có sự phát triển vượt bậc. Nếu như năm 2008 - năm bắt đầu thực hiện chính sách cho đến năm 2018, toàn quốc mới chỉ có khoảng 250.000 người tham gia thì chỉ trong năm 2020, 2021 con số này đã lên tới xấp xỉ 1,3 triệu người. Có thể nói rằng, hai năm vừa qua chúng ta đã phát triển chính sách này gấp mấy lần so với 10 năm trước đó. Đây là một trong những tín hiệu đáng mừng.

Công tác truyền thông góp vai trò quan trọng

Đạt kết ấn tượng trên, trước hết là nhờ sự quan tâm sâu sắc của Đảng, Nhà nước cũng như của cấp ủy, chính quyền các cấp, sự vào cuộc của hệ thống chính trị cùng với sự nỗ lực cố gắng của đội ngũ công chức, viên chức, người lao động toàn ngành BHXH Việt Nam, trong đó công tác truyền thông chính sách BHXH, BHYT giữ một vai trò rất quan trọng.

Có thể thấy, trong việc tổ chức thực hiện chính sách BHXH tự nguyện, từ khi ban hành Nghị quyết số 28-NQ/TW đã có sự phát triển nhanh chóng. Cụ thể, năm 2018 - năm đầu tiên thực hiện Nghị quyết số 28, toàn quốc đạt trên 277.000 người tham gia, tăng hơn 52.900 người (23,6%) so với năm 2017. Năm 2019, con số này đã tăng lên gần 574.000 người, tăng 296.700 người (107,1%) so với năm 2018, chiếm 1,17% so với lực lượng lao động trong độ tuổi lao động. Và đến năm 2020, số người tham gia BHXH tự nguyện đã tăng gấp đôi so với năm 2019. Cho thấy sự định hướng, chỉ đạo đúng đắn, kịp thời của Đảng trong công tác này.

Cùng với đó, những năm qua, Chính phủ, Bộ LĐ-TB&XH, BHXH Việt Nam và các cơ quan hữu quan đã chủ động, tích cực trong việc sửa đổi, ban hành các văn bản quy phạm pháp luật và hướng dẫn để tăng cường thực hiện chính sách BHXH tự nguyện để các thủ tục ngày càng đơn giản, thuận tiện, phục vụ, tiếp cận rộng rãi hơn đến các tầng lớp Nhân dân.

Là cơ quan được Chính phủ giao thực hiện chính sách BHXH tự nguyện, BHXH Việt Nam xác định “chìa khoá” trong thực hiện hiệu quả công tác này nằm ở việc thay đổi được nhận thức của người dân, người lao động, để họ biết, hiểu, củng cố niềm tin về chính sách nhân văn, ưu việt này của Đảng và Nhà nước, từ đó tích cực, chủ động tham gia. Do đó, BHXH Việt Nam đã không ngừng đổi mới phương pháp, nội dung, hình thức truyền thông chính sách BHXH theo đúng tinh thần Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23/5/2018 của Ban Chấp hành Trung ương về Cải cách chính sách BHXH và Nghị quyết số 96/NQ-BCS ngày 24/8/2017 của Ban Cán sự Đảng BHXH Việt Nam về “Đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác truyền thông BHXH, BHYT trong tình hình mới”.

Công tác truyền thông, vận động người tham gia BHXH tự nguyện đang có hướng đi đúng, hiệu quả (Ảnh minh hoạ)

Bám sát mục tiêu đổi mới toàn diện công tác truyền thông BHXH, các hoạt động truyền thông của ngành BHXH Việt Nam được triển khai chuyên nghiệp bài bản, linh hoạt, phối hợp thường xuyên, chặt chẽ với các Bộ, ngành, tổ chức chính trị - xã hội, cơ quan thông tấn, báo chí để kịp thời triển khai đồng bộ nhiều giải pháp đẩy mạnh truyền thông trên phạm vi toàn quốc. Đặc biệt, công tác phối hợp truyền thông chính sách BHXH, BHYT, BHTN với các cơ quan thông tấn, báo chí đã có nhiều đổi mới, ngày càng đi vào chiều sâu và đạt được những kết quả tốt. Số lượng tin, bài, phóng sự, chương trình… được đăng tải/phát sóng về lĩnh vực BHXH, BHYT, BHTN tăng đều qua các năm (năm 2020 là 16.000; từ đầu năm 2021 đến nay là hơn 19.000). Trong đó có rất nhiều tin, bài, phóng sự, chương trình… phản ánh, làm rõ về lợi ích, tính ưu việt của chính sách BHXH tự nguyện giúp người dân, người lao động tự do hiểu và tích cực tham gia.

Công tác phối hợp với các Bộ, ngành, tổ chức chính trị - xã hội cũng ngày được mở rộng, phát huy hiệu quả quan trọng trong phát triển người tham gia BHXH tự nguyện. Năm 2020, qua công tác phối hợp này đã có khoảng 120 hội nghị, hội thảo, toạ đàm, tư vấn, đối thoại… truyền thông chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT được tổ chức, thu hút khoảng 24.000 lượt người tham dự. Trong đó, nổi bật là vai trò của: Bộ LĐ-TB&XH, Ban Tuyên giáo Trung ương, Tổng LĐLĐ Việt Nam, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam, Trung ương Hội LHPN Việt Nam. Các hình thức truyền thông được đơn vị triển khai theo hướng ngày càng đa dạng, phong phú, phát huy được thế mạnh của từng đơn vị phối hợp. Nội dung truyền thông tập trung chủ yếu vào ý nghĩa, lợi ích, quyền lợi, phương thức, thủ tục tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình. Nhóm người truyền thông được hướng đến là nông dân, ngư dân, diêm dân, người lao động trong các làng nghề, xã viên hợp tác xã…

Bên cạnh công tác phối hợp, năm 2020 và những tháng đầu năm 2021, trước diễn biến phức tạp của dịch Covid-19, nhiều địa phương phải thực hiện giãn cách xã hội, ngành BHXH Việt Nam tiếp tục đổi mới công tác truyền thông cả về nội dung, hình thức, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác truyền thông, đảm bảo phù hợp với tình hình thực tế và xu thế hiện nay; kịp thời tham mưu ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, hướng dẫn kịp thời công tác truyền thông trong toàn Ngành, xây dựng kịch bản và tổ chức triển khai các hoạt động truyền thông trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với từng vùng miền, dân cư. Các hình thức trực tiếp nhóm nhỏ với các nhóm chủ thể tham gia BHXH, BHYT tại cơ sở được đẩy mạnh, công tác truyền thông qua các phương tiện thông tin đại chúng và truyền thông trên mạng xã hội được chú trọng thực hiện. Kể từ khi BHXH Việt Nam có văn bản số 2705/BHXH-TT ngày 27/8/2021 về tăng cường truyền thông chính sách BHXH, BHYT, BHTN trên môi trường Internet, mạng xã hội, đến nay đã có 6.780 trang Fanpage Facebook, Zalo, Youtube của BHXH các tỉnh, thành phố và của cá nhân cán bộ trong Ngành được thành lập; thu hút hàng trăm nghìn lượt chia sẻ, tiếp cận thông tin của người dân, người lao động về các chính sách BHXH, BHYT, BHTN.

Ảnh minh hoạ

Đồng thời, BHXH Việt Nam cũng đã chủ động triển khai các chiến dịch truyền thông online, điển hình là chiến dịch truyền thông Xúc cảm về các chế độ BHXH; tổ chức các lễ ra quân tuyên truyền phát triển người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình trên toàn quốc;… Các hoạt động này đã góp phần rất hiệu quả vào việc truyền cảm hứng, định hướng cho người dân hiểu và biết về lợi ích của các chính sách này để không chỉ tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình cho mình mà còn cho cả người thân, bạn bè; đồng thời củng cố sâu sắc hơn về vai trò, vị trí của ngành BHXH Việt Nam trong công tác tổ chức, thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BHTN tới toàn xã hội.

Bên cạnh đó, hoạt động của Trung tâm Dịch vụ hỗ trợ, chăm sóc khách hàng của Ngành, chuyên mục Hỏi - đáp trên Cổng Thông tin điện tử BHXH Việt Nam và các chuyên mục giải đáp thắc mắc về BHXH, BHYT đăng tải/phát sóng trên báo chí đã phát huy hiệu quả, góp phần quan trọng trong việc tư vấn, giải đáp thông tin tới đông đảo Nhân dân một cách cụ thể, có tính chính thống nhất. Đặc biệt, trong truyền thông về ứng dụng VssID - Bảo hiểm xã hội số thời gian qua, ngành BHXH Việt Nam không chỉ truyền thông cho người dân biết về ứng dụng, mà còn tổ chức những buổi hướng dẫn cài đặt trực tiếp để hỗ trợ, cùng làm với người dân, người lao động, tạo được những hiệu quả rất tích cực trong tham gia, thụ hưởng chế độ, chính sách BHXH, BHYT, BHTN.

Tại địa phương, lãnh đạo chính quyền các cấp luôn đặc biệt quan tâm đến công tác phát triển người tham gia BHXH tự nguyện, kịp thời ban hành các văn bản chỉ đạo thực hiện trong lĩnh vực này. Phát huy thế mạnh của từng địa phương, BHXH các tỉnh, thành phố đã phối hợp với các sở ban, ngành và các đơn vị liên quan tổ chức các hội nghị truyền thông về BHXH tự nguyện theo nhóm nhỏ đến các cụm dân cư, hộ gia đình trong tình hình dịch bệnh. Trong năm 2020, toàn quốc đã tổ chức được trên 26.000 hội nghị truyền thông về BHXH, BHYT, BHTN thu hút khoảng 1,4 triệu tham gia. Sang năm 2021, hình thức này tiếp tục được tăng cường trong tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp hơn, từ đầu năm đến nay đã có khoảng 26.900 cuộc được tổ chức.

Bên cạnh đó, các địa phương cũng đẩy mạnh truyền thông về chính sách BHXH tự nguyện qua hệ thống loa truyền thanh cơ sở, các cơ quan truyền thông, báo chí địa phương, trang tin điện tử của đơn vị. Đặc biệt, BHXH các địa phương đã đôn đốc, chỉ đạo cán bộ BHXH, nhân viên đại lý thu tích cực tích cực áp dụng hình thức tư vấn, đối thoại qua mạng xã hội (Facebook, Zalo,…), điện thoại, gặp gỡ truyền thông, vận động đến từng người dân, người lao động có nhu cầu tham gia BHXH tự nguyện được kịp thời, thuận tiện. BHXH các tỉnh, thành phố cũng tạo mọi điều kiện để các hội, đoàn thể trên địa bàn phát huy vai trò của mình trong việc truyền thông, vận động người dân, người lao động tham gia BHXH tự nguyện mang lại hiệu quả tích cực điển hình như hội Nông dân, hội Phụ nữ…

Có thể khẳng định, các hoạt động truyền thông chính sách, pháp luật BHXH, BHYT của ngành BHXH Việt Nam những năm qua đã bám sát nội dung các Chỉ thị, Nghị quyết và các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về BHXH, BHYT. Qua đó, công tác truyền thông đã trở thành cầu nối để truyền tải, đưa các thông tin về chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước về BHXH, BHYT đến các cấp, các ngành và các tầng lớp Nhân dân; nâng cao nhận thức và sự chủ động của người dân, doanh nghiệp trong việc tham gia và hưởng thụ chính sách BHXH, BHYT; củng cố niềm tin của Nhân dân đối với chính sách BHXH, BHYT, giúp người dân nhận thức đầy đủ ý nghĩa, lợi ích của việc tham gia BHXH, BHYT đối với bản thân và gia đình, từ đó tự giác tham gia BHXH, BHYT như một nhu cầu tất yếu; tạo sự đồng thuận trong việc xây dựng và thực hiện chính sách BHXH, BHYT; góp phần nâng cao ý thức tuân thủ, chấp hành pháp luật BHXH, BHYT của người dân, doanh nghiệp; đồng thời, đây cũng là kênh hữu hiệu để tiếp nhận những thông tin phản hồi của các chủ thể tham gia BHXH, BHYT về hiệu quả thực thi chính sách, những khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn, đề xuất những giải pháp điều chỉnh, xây dựng chính sách BHXH, BHYT ngày càng hoàn thiện./.