Chia sẻ về tình trạng thiếu vắc-xin tiêm chủng mở rộng và giải pháp của Bộ Y tế tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 11/2023, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương cho biết: Chương trình Tiêm chủng mở rộng do Nhà nước chi trả toàn bộ được triển khai trên toàn quốc từ năm 1985 nhằm cung cấp dịch vụ tiêm chủng miễn phí cho trẻ em dưới 1 tuổi. Số loại vắc-xin tăng dần theo thời gian, từ 6 vắc-xin thiết yếu năm 1985 tới nay đã có hơn 10 loại bệnh truyền nhiễm phổ biến, nguy hiểm được cung cấp miễn phí cho trẻ em và phụ nữ có thai triển khai trong tiêm chủng mở rộng trên toàn quốc. Thời gian qua, Bộ Y tế đã quyết liệt chỉ đạo các đơn vị, địa phương, phối hợp Bộ, ban ngành liên quan, đẩy mạnh các hoạt động đảm bảo nguồn cung vắc-xin trong chương trình tiêm chủng mở rộng.

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương

Năm 2023, thực hiện Luật Ngân sách, các địa phương chủ động thực hiện các thủ tục mua sắm vắc-xin từ ngân sách của địa phương, tuy nhiên gặp nhiều khó khăn trong quá trình triển khai thực hiện. Trước yêu cầu thực tiễn và thực hiện Nghị quyết 99 của Quốc hội về việc tiếp tục bố trí ngân sách trung ương để tiếp tục thực hiện chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia quốc gia đảm bảo thống nhất, hiệu quả trong cả nước, Bộ Y tế đã phối hợp với Bộ Tài chính báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành Nghị quyết số 98/NQ-CP ngày 10/7/2023, Quyết định số 931/QĐ-TTg ngày 5/8/2023 giao kinh phí để Bộ Y tế thực hiện mua tập trung các loại vắc-xin.

Theo đó, đối với vắc-xin có khả năng sản xuất trong nước (10 loại vắc-xin), Bộ Y tế đã rà soát các quy định của pháp luật và thực hiện mua theo hình thức đặt hàng. Đến nay, Bộ Y tế đã gửi Bộ Tài chính xem xét, phê duyệt phương án giá tối đa, trên cơ sở đó Bộ Y tế sẽ phê duyệt phương án giá cụ thể (dự kiến hoàn thành trong tháng 12/2023) và giao Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương ký hợp đồng với các đơn vị sản xuất vắc-xin để tiếp nhận vắc-xin và thực hiện phân bổ ngay cho các địa phương. Đối với vắc-xin 5 trong 1 phải nhập khẩu, Bộ Y tế đã giao cho Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương thực hiện mua sắm theo hình thức đấu thầu rộng rãi trong nước theo quy định của Luật đấu thầu.

Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương cho biết, trong quá trình chờ hoàn tất các thủ tục mua sắm, Bộ Y tế cũng đã chủ động tìm nguồn viện trợ, tài trợ vắc-xin từ các tổ chức Quốc tế, trong nước cho Chương trình Tiêm chủng mở rộng. Cuối tháng 8/2023, được sự viện trợ, tài trợ từ WHO, UNICEF và các tổ chức khác, Bộ Y tế đã tiếp nhận 258.000 liều vắc-xin 5 trong 1. Bộ Y tế (Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương) đã phân bổ số vắc-xin này và đã hướng dẫn địa phương thực hiện tiêm vắc-xin cho trẻ trong tiêm chủng mở rộng trong tháng 9-10/2023. Chính phủ Australia sẽ viện trợ cho Việt Nam 490.600 liều vắc-xin 5 trong 1, dự kiến vắc-xin sẽ về Việt Nam trong tháng 12/2023. Hiện nay, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, Chương trình tiêm chủng mở rộng đã có văn bản hướng dẫn các tỉnh về việc tiêm bổ sung, tiêm vét cho các địa phương.

Bộ Y tế quyết liệt chỉ đạo các đơn vị, địa phương, phối hợp Bộ, ban ngành liên quan, đẩy mạnh các hoạt động đảm bảo nguồn cung vắc-xin trong chương trình tiêm chủng mở rộng. Ngoài ra, Bộ Y tế đã và đang chỉ đạo các đơn vị liên quan thực hiện việc lập kế hoạch cung ứng vắc-xin trong năm 2024 kịp thời đảm bảo nguồn cung vắc-xin; chỉ đạo các địa phương chủ động trong giám sát, phát hiện dịch và đáp ứng và triển khai các biện pháp về tiêm chủng vắc-xin cho đối tượng nguy cơ cao tại ổ dịch để khoanh vùng, không để dịch bệnh lây lan.

Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương cho biết thêm, để giải quyết căn cơ, lâu dài Bộ Y tế đang phối hợp với các Bộ, ngành liên quan sửa đổi Nghị định số 104/2016/NĐ-CP ngày 1/7/2016 của Chính phủ quy định về hoạt động tiêm chủng, trong đó cho phép bố trí ngân sách Trung ương để đảm báo kinh phí mua vắc-xin cho Chương trình Tiêm chủng mở rộng.