Quang cảnh hội nghị

Báo cáo tại Hội nghị cho biết: Năm 2019, ngân sách Nhà nước đã bố trí cho địa phương 17.517 tỷ đồng để  thực hiện Nghị định số 136/2013/NĐ-CP và 131 tỷ đồng thực hiện chính sách hỗ trợ về giáo dục đối với NKT. Đến nay, cả nước có trên 01 triệu NKT nặng và đặc biệt nặng, khoảng 100.000 gia đình, cá nhân nhận chăm sóc đối tượng bảo trợ xã hội tại cộng đồng được hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng tại cộng đồng và hàng triệu NKT, trẻ em khuyết tật được nuôi dưỡng, chăm sóc trong các cơ sở bảo trợ xã hội. Bên cạnh nguồn lực từ ngân sách nhà nước, các tổ chức của NKT đã tích cực huy động nguồn lực xã hội để cải thiện đời sống và điều kiện sinh hoạt mọi mặt của NKT.

Trong chăm sóc y tế, Bộ Y tế đã nghiên cứu sửa đổi, bổ sung Luật Khám bệnh, chữa bệnh, trong đó quy định về Phục hồi chức năng và Phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng; Sửa đổi Luật BHYT, trong đó có mục tiêu tăng phạm vi và độ bao phủ chi trả BHYT cho NKT; Phối hợp Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Tổ chức Y tế thế giới và Hội trợ giúp người khuyết tật Việt Nam đánh giá thực trạng hệ thống Phục hồi chức năng Việt Nam nhằm xác định thực trạng và xây dựng quy hoạch phát triển mạng lưới PHCN và chiến lược quốc gia phát triển PHCN giai đoạn 2021-2030.

Đến nay, cả nước có 50 tỉnh, thành phố triển khai Chương trình Phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng, trong đó có 18 tỉnh triển khai toàn bộ các huyện, các xã. Bộ Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo, hướng dẫn, hỗ trợ và giám sát các địa phương tăng cường cơ hội tiếp cận giáo dục có chất lượng, bình đẳng và thân thiện đối với NKT, đặc biệt chú trọng công tác huy động trẻ khuyết tật đi học và nâng cao chất lượng giáo dục hòa nhập trẻ khuyết tật.

Theo báo cáo chưa đầy đủ của Bộ, ngành, địa phương, năm 2019, cả nước tuyển sinh khoảng  20.000 NKT trình độ sơ cấp, dưới 03 tháng... ; giải quyết việc làm cho khoảng 1,508 triệu lao động, trong đó khoảng 10% là NKT. Triển khai Nghị định số 61/2015/NĐ-CP ngày 09/7/2017 của Chính phủ về Chương trình tín dụng cho vay giải quyết việc làm, Ngân hàng Chính sách xã hội thực hiện Chương trình tín dụng cho vay giải quyết việc làm, trong đó có cho vay ưu đãi đối với NKT và các doanh nghiệp nhỏ và vừa, hợp tác xã, tổ hợp tác, hộ kinh doanh sử dụng nhiều lao động là NKT. Năm 2019 đã hỗ trợ cho 2.277 NKT vay vốn để tạo việc làm, duy trì việc làm và mở rộng việc làm.. Riêng Hội Người mù Việt Nam năm 2019 được giao gần 51 tỷ triển khai tại 51 tỉnh, thành phố cho gần 10.000 hộ người mù tạo việc làm ổn định cho trên 13.000 lao động là NKT. Hiện có 359 cơ sở, trong đó 236 cơ sở xoa bóp, 123 cơ sở sản xuất thủ công.

Nhìn chung, trong năm 2019, các mặt hoạt động của công tác NKT đã được triển khai toàn diện, đồng bộ, chủ động với sự quan tâm và phát huy trách nhiệm của các thành viên Ủy ban, các Bộ, ngành, địa phương và các tổ chức hữu quan. Quá trình triển khai nhiệm vụ luôn bám sát Kế hoạch công tác được Chủ tịch Ủy ban phê duyệt từ đầu năm, lựa chọn trọng tâm, trọng điểm, tăng cường lồng ghép và phát huy vai trò điều phối của Ủy ban trên mọi mặt hoạt động để bảo đảm hiệu quả thực chất. Hoạt động của Ủy ban ngày càng thu hút sự quan tâm, ủng hộ và tham gia tích cực của các bộ, ngành, tổ chức và các đối tác phát triển; quan hệ phối hợp giữa các bộ, ngành thành viên trong việc triển khai các nhiệm vụ được giao có nhiều chuyển biến tích cực. Các rào cản xã hội, giao thông, đi lại, thông tin... từng bước được tháo gỡ, tạo thuận lợi để NKT có điều kiện tiếp cận dễ dàng hơn.

Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, việc thực hiện chính sách trợ giúp NKT còn gặp một số khó khăn như: Việc xác nhận và cấp giấy chứng nhận NKT cho NKT nhẹ đạt kết quả thấp; Mức trợ cấp xã hội cho NKT còn thấp; Số lượng NKT được các cơ sở trợ giúp xã hội còn ít…

Cũng tại Hội nghị, đại diện một số bộ, ban, ngành là thành viên của Ủy ban Quốc gia về NKT đã trao đổi thảo luận xung quanh vấn đề liên quan đến NKT như: Mức trợ cấp, việc làm, giao thông tiếp cận, cần có hội nghị chuyên đề riêng biệt.

Phát biểu kết luận Hội nghị, Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc gia về NKT Việt Nam, Thứ trưởng Bộ LĐTBXH Lê Tấn Dũng nhấn mạnh: Năm 2019, có nhiều điểm mới trong việc ban hành văn bản như Bộ luật Lao động; các nội dung về NKT được phân bổ nằm rải rác trong các luật, chính sách. Ban Bí thư đã ban hành Chỉ thị chung về NKT. Bộ tập trung xây dựng kế hoạch trình Chính phủ; một số địa phương trình HĐND tăng mức trợ cấp NKT; công tác truyền thông về trợ giúp NKT được tăng cường; trong các ngày lễ, tết có nhiều hoạt động thiết thực; nhiều địa phương có cách làm sáng tạo. Công tác giáo dục nghề nghiệp, tạo việc làm, tiếp cận giao thông, trợ giúp pháp lý cho NKT đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận.

Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn sự phân biệt đối xử với NKT; mức trợ cấp còn thấp. Thời gian tới, Bộ tập trung rà soát lại để có điều chỉnh hợp lý cho phù hợp với thực tiễn, đảm bảo độ bao phủ, với mục tiêu kinh tế phát triển đồng nghĩa với vấn đề chăm lo xã hội; đánh giá tổng kết Đề án trợ giúp NKT giai đoạn 2012-2020; Các cơ quan liên quan rà soát luật chuyên ngành cho phù với Bộ luật, quy định; Các địa phương quan tâm chỉ đạo công tác NKT, bố trí kinh phí trợ giúp NKT; Tiếp tục hỗ trợ các hội liên quan đến NKT vận động nguồn lực để phát huy vai trò; Đẩy mạnh công tác phối hợp giữa các bộ, ngành, cơ quan, tổ chức từ trung ương đến địa phương, trong nước và ngoài nước phát huy toàn bộ sức mạnh của cả hệ thống chính trị làm tốt công tác trợ giúp NKT./.