Tọa đàm được diễn ra khi có nhiều ý kiến của các đại biểu Quốc hội về việc cần có cơ chế trả lại chi phí cho người bệnh BHYT khi phải tự mua thuốc, vật tư y tế do các bệnh viện không cung cấp được.

Hiện nay, Bộ Y tế đang nghiên cứu dự thảo hướng dẫn việc người tham gia BHYT đi khám bệnh, chữa bệnh được Quỹ BHYT thanh toán chi phí mua thuốc, vật tư y tế trong phạm vi được hưởng khi cơ sở khám bệnh, chữa bệnh không bảo đảm thuốc, vật tư y tế trong một số trường hợp đặc biệt, bất khả kháng.

Bộ Y tế ghi nhận, tiếp thu các ý kiến phát biểu rất có trách nhiệm của các đại biểu quốc hội và thống nhất quan điểm việc phải bảo đảm quyền lợi của người tham gia BHYT là yêu cầu cần thiết, chính đáng, cần có giải pháp để tạo niềm tin của người dân về chính sách BHYT và góp phần đạt mục tiêu phát triển người tham gia bảo hiểm y tế, mở rộng bao phủ bảo hiểm y tế toàn dân.

Người dân đi mua thuốc khám, chữa bệnh. Ảnh: Internet

Theo bà Trần Thị Trang, Vụ trưởng Vụ BHYT, Bộ Y tế, về nguyên tắc, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có trách nhiệm bảo đảm sẵn có, đủ thuốc chữa bệnh, không để người bệnh phải mua ngoài trong thời gian điều trị nội trú.

Nếu cho phép người bệnh tự mua sẽ có nhiều nguy cơ liên quan đến chất lượng thuốc, an toàn người bệnh, giải quyết tranh chấp khi có tai biến, rủi ro, lạm dụng chỉ định, bệnh nhân phải mua giá cao, khó xác định giá thanh toán, cơ sở y tế ỷ lại không đấu thầu…

"Thực tế, hiện tượng cơ sở khám chữa bệnh không cung ứng được thuốc, vật tư y tế, để người bệnh phải tự mua đã diễn ra trong một thời gian dài, trong có cả nguyên nhân chủ quan lẫn khách quan: Một số cơ sở khám bệnh, chữa bệnh kê đơn mua ngoài để tránh vượt tổng mức, vượt trần, thuốc không trong danh mục, không đủ điều kiện thanh toán bảo hiểm y tế, vướng mắc trong đấu thầu mua sắm, do ảnh hưởng của dịch bệnh, việc cung ứng thuốc, vật tư y tế cũng chịu ảnh hưởng và bị gián đoạn nhất định, việc tăng giá thuốc, còn có tâm lý ngại trách nhiệm trong mua sắm, đấu thầu ở một số đơn vị…", bà Trang bày tỏ.

Một là, Bộ Y tế đã trình Chính phủ ban hành Nghị định số 75/2023/NĐ-CP ngày 19/10/2023 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 146/2018/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn biện pháp thi hành một số điều của Luật bảo hiểm y tế. Trong đó quy định trách nhiệm của cơ sở khám bệnh chữa bệnh: Tuân thủ các quy định của pháp luật về khám bệnh, chữa bệnh, các hướng dẫn chuyên môn của Bộ Y tế và quy định của pháp luật có liên quan về mua sắm, đấu thầu để bảo đảm cung ứng thuốc, hóa chất, vật tư y tế, dịch vụ kỹ thuật có chất lượng, hiệu quả và tiết kiệm.

Nghị định sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 3/12/2023. Hiện nay Bộ Y tế đang phối hợp với các bộ ngành liên quan, BHXH Việt Nam để tổ chức hướng dẫn triển khai Nghị định này.

Hai là, Bộ Y tế đang tiếp tục rà soát, hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật về mua sắm, đấu thầu thuốc, vật tư y tế, trong đó thường xuyên tiến hành rà soát, sửa đổi và bổ sung danh mục đấu thầu tập trung cấp Quốc gia, danh mục đấu thầu cấp địa phương, hướng tới tính chuyên nghiệp trong mua sắm, đấu thầu; góp phần bảo đảm cung ứng đủ thuốc, vật tư y tế cho người bệnh.

Ba là, Bộ Y tế sẽ quyết liệt chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ triển khai việc đàm phán giá thuốc, đấu thầu tập trung quốc gia cũng như phối hợp với UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đôn đốc các sở y tế trong công tác mua sắm, đấu thầu tập trung cấp địa phương, hướng dẫn các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trên toàn quốc trong việc bảo đảm mua sắm, cung ứng thuốc, vật tư y tế cho người bệnh.

Bốn là, Bộ Y tế đang nghiên cứu giải pháp để có cho phép cơ sở khám bệnh, chữa bệnh thực hiện việc điều chuyển thuốc, vật tư y tế từ các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh khác mà kết quả thầu còn hiệu lực như cơ chế điều chuyển thuốc, vật tư y tế đã mua từ nguồn ngân sách Nhà nước cho phòng, chống dịch Covid-19 sang nguồn thu dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh trong trường hợp thiếu thuốc, vật tư y tế cục bộ tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người có thẻ bảo hiểm y tế.

Năm là, Bộ Y tế đang nghiên cứu cơ chế để cơ quan BHXH có thể thanh toán chi phí mua thuốc, vật tư y tế trong phạm vi được hưởng khi cơ sở khám bệnh, chữa bệnh không bảo đảm thuốc, vật tư y tế trong một số trường hợp đặc biệt, bất khả kháng.

Theo đó, tại Điểm c, Khoản 2, Điều 31 Luật BHYT quy định: Tổ chức bảo hiểm y tế thanh toán chi phí khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế trực tiếp cho người có thẻ bảo hiểm y tế đi khám bệnh, chữa bệnh trong trường hợp đặc biệt do Bộ trưởng Bộ Y tế quy định như một số đại biểu đã phát biểu.

Hiện nay, Bộ Y tế đang nghiên cứu dự thảo hướng dẫn việc người tham gia bảo hiểm y tế đi khám bệnh, chữa bệnh được Quỹ BHYT thanh toán chi phí mua thuốc, vật tư y tế trong phạm vi được hưởng khi cơ sở khám bệnh, chữa bệnh không bảo đảm thuốc, vật tư y tế trong một số trường hợp đặc biệt, bất khả kháng.

Tuy nhiên, giải pháp này cũng có một số nội dung khó khi quy định trong văn bản hướng dẫn như: Điều kiện bảo đảm chất lượng thuốc, vật tư y tế, vấn đề giám sát sử dụng thuốc, vật tư y tế, tính an toàn khi sử dụng người bệnh, cơ chế xác định trách nhiệm, giải quyết tranh chấp khi xảy ra tai biến, rủi ro liên quan đến thuốc, vật tư mua ngoài, trách nhiệm của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, vấn đề lạm dụng chỉ định sử dụng thuốc, vật tư y tế, bệnh nhân phải mua giá cao, khó xác định giá thanh toán...