Tham gia Đoàn Giám sát có Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Chu Mạnh Sinh cùng đại diện lãnh đạo một số đơn vị trực thuộc BHXH Việt Nam. Về phía tỉnh Hà Tĩnh có lãnh đạo BHXH tỉnh; đại diện một số BHXH huyện và các Sở, ban, ngành, đoàn thể liên quan.

Tháo gỡ vướng mắc trong thực hiện chính sách

Báo cáo với Đoàn Giám sát về tình hình thực hiện các chính sách an sinh xã hội, Giám đốc BHXH tỉnh Hà Tĩnh Nguyễn Văn Đồng cho biết, thời gian qua, BHXH tỉnh đã tích cực, tập trung làm tốt công tác tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh và Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT tỉnh về chế độ, chính sách BHXH, BHYT; đồng thời thực hiện quyết liệt công tác đôn đốc thu và giải quyết các chế độ. Qua đó, đã đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ.

Cụ thể, năm 2021 toàn tỉnh có 135.365 người tham gia BHXH; trong đó có 90.606 người tham gia BHXH bắt buộc, 40.628 người tham gia BHXH tự nguyện; số người tham gia BHTN là 79.250 người. Trong đó, số người tham gia BHYT 1.133.254, đạt 91% dân số toàn tỉnh.

Năm 2022, có 149.841 người tham gia BHXH, trong đó 92.720 người tham gia BHXH bắt buộc; 52.826 người tham gia BHXH tự nguyện và 81.587 người tham gia BHTN. Tỷ lệ người tham gia BHYT đạt 93%, vượt chỉ tiêu Nghị quyết số 40/NQ-HĐND ngày 16/12/2021 về nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội năm 2022 của HĐND tỉnh giao.

Trưởng Đoàn giám sát HĐQL Hoàng Quang Phòng phát biểu tại buổi làm việc.

Tính đến quý I/2023, số người tham gia BHXH trên toàn tỉnh là 149.623 người; đạt tỷ lệ bao phủ 21,7%. Trong đó, số người tham gia BHTN là 81.465 người, tỷ lệ bao phủ BHTN trên LLLĐ là 11,81%;  Số người tham gia BHYT 1.153.390 tương ứng trên 93% dân số tham gia BHYT; Số người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng là 70.846 người.

Công tác giải quyết, chi trả các chế độ luôn được BHXH tỉnh thực hiện đầy đủ, kịp thời đúng theo quy định. Theo đó, quý I/2023, toàn tỉnh giải quyết 11.505 lượt người. Công tác cải cách thủ tục hành chính (TTHC) được đẩy mạnh theo quy định của Ngành, rà soát để kiến nghị sửa đổi, bổ sung quy định về hồ sơ, quy trình, thủ tục giải quyết các TTHC, đảm bảo TTHC được giải quyết nhanh gọn, đầy đủ, đúng thời gian quy định. Đồng thời, bổ sung quy định thời hạn thực hiện các quy trình nghiệp vụ giải quyết TTHC trong lĩnh vực BHXH, BHYT, BHTN tại BHXH tỉnh theo quy định mới của BHXH Việt Nam.

Công tác truyền thông, phổ biến, giáo dục pháp luật BHXH, BHYT được thực hiện với nhiều hình thức một cách hiệu quả nhằm tạo điều kiện cho người dân, đơn vị sử dụng lao động, cơ quan quản lý nhà nước nắm bắt kịp thời các vấn đề liên quan đến chế độ, chính sách BHXH, BHYT; góp phần nâng cao ý thức trách nhiệm xã hội trong việc bảo vệ quyền lợi của người lao động cũng như truyền thông ứng dụng dịch vụ công trực tuyến và truyền thông tiện ích của ứng dụng VssID - BHXH số.

Công tác thanh tra, kiểm tra; quản lý sử dụng quỹ BHXH, BHYT, BHTN; giám định BHYT… cũng luôn được BHXH tỉnh quan tâm, đẩy mạnh, đạt nhiều kết quả tích cực…

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, Giám đốc BHXH tỉnh Nguyễn Văn Đồng cũng chỉ một số khó khăn, bất cập tại địa phương, đó là việc phát triển số người tham gia BHXH, BHYT, BHTN trên địa bàn tỉnh gặp nhiều khó khăn, số người tham gia chính sách có dấu hiệu giảm với cùng thời điểm năm trước, nguyên nhân chủ yếu do ảnh hưởng của dịch Covid-19 khiến thu nhập người dân không ổn định. Mặt khác, số người lao động không đảm bảo được việc làm, thu nhập tiền lương và đóng nộp BHXH, BHYT, BHTN dẫn đến số người lao động nhận trợ cấp BHTN, BHXH một lần ngày càng gia tăng.

Hiện Hà Tĩnh là một trong những tỉnh có quy mô phát triển BHXH tự nguyện tốt nhất cả nước nhưng tỷ lệ bao phủ BHXH nói chung vẫn đang đạt tỷ lệ chưa cao, chưa đạt mục tiêu của Nghị quyết số 28-NQ/TW và Chương trình hành động số 1282-CTr/TU của tỉnh về thực hiện Nghị Quyết 28-NQ/TW. Nguyên nhân chủ yếu là khó khăn trong việc phát triển lao động tham gia BHXH bắt buộc.

Một khó khăn nữa là quy mô doanh nghiệp trên địa bàn còn nhỏ, lẻ, trong đó có nhiều doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây dựng cơ bản chỉ sự dụng lao động thuê khoán nhân công theo công trình. Công tác tuyên truyền phát triển đối tượng tham gia BHXH bắt buộc còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt tại các doanh nghiệp ngoài quốc doanh. Số lao động được quyết toán thuế thu nhập cao hơn nhiều số lao động được đăng ký tham gia BHXH. Trong đó. tình trạng nợ đóng, trốn đóng, chậm đóng BHXH cho người lao động vẫn tồn tại ở nhiều doanh nghiệp..

Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Chu Mạnh Sinh phát biểu tại buổi làm viêc.

Tại buổi làm việc, đại diện một số Sở, Ban ngành trên địa bàn tỉnh đã nêu ra một số đề xuất, kiến nghị. Thống kê cho thấy, hiện nay trên địa bàn toàn tỉnh Hà Tĩnh trên 85 nghìn lao động đi làm việc ở nước ngoài, nhưng chưa được tham gia BHXH bắt buộc theo quy định của pháp luật. Đây cũng là thông tin được đại diện đốc Công ty CP phát triển Công nghiệp tại Hà Tĩnh- một trong những đơn vị đang thực hiện dịch vụ đưa người lao động đi làm việc tại nước ngoài theo hợp đồng chia sẻ. Theo DN này, hiện chưa có hướng dẫn cụ thể để thực hiện BHXH bắt buộc cho nhóm này, nên bản thân DN cũng lúng túng trong việc xác định rõ trách nhiệm, phương thức thực hiện quy định... Đồng thời đề nghị cơ quan BHXH và ngành LĐ-TB&XH có hướng dẫn về triển khai BHXH tự nguyện cho nhóm lao động này.

Về tình hình thực hiện chính sách BHYT, đại diện lãnh đạo Sở Y tế tỉnh Hà Tĩnh cho biết việc thực hiện chính sách BHYT trên địa bàn cũng gặp một số khó khăn liên quan đến vấn đề thanh quyết toán chi phí KCB BHYT; việc chi trả KCB BHYT vượt dự toán giao, song xuất phát từ những nguyên nhân khách quan, chính vì vậy, đề nghị BHXH Việt Nam, UBND tỉnh quan tâm hơn nữa đến lĩnh vực này để đáp ứng tốt hơn quyền lợi của người lao động.

Đại diện bệnh viện đa khoa tỉnh, một số bệnh viện đa khoa trên địa bàn tỉnh cũng nêu khó khăn vướng mắc liên quan đến việc đấu thầu thuốc, vật tư y tế tại các cơ sở khám chữa bệnh.

Qua thống kê của BHXH Việt Nam hiện các chỉ số về KCB BHYT của tỉnh đều cao so với bình quân chung toàn quốc như: Tỷ lệ vào điều trị nội trú, số ngày điều trị, tỷ lệ chỉ định xét nghiệm, tỷ lệ chẩn đoán hình ảnh, chi phí bình quân ngoại trú và nội trú… Mặt khác, trường hợp số chi KCB BHYT tại tỉnh vượt dự toán được giao, chưa thể phân bổ số chi phí KCB BHYT nên chưa thể thanh toán cho các cơ sở KCB.

Về tình hình thực hiện chính sách BHXH, đại diện Sở Lao động – Thương binh và Xã hội nhấn mạnh, việc giải quyết, chi trả các chế độ cho người lao động trên địa bàn tỉnh thời gian qua được thực hiện tốt. Tuy nhiên, tình hình nợ đóng BHXH trên địa bàn tỉnh vẫn diễn biễn khá phức tạp, gây ảnh hưởng lớn đến quyền lợi của người lao động. Trong khi đó, công tác khởi kiện doanh nghiệp chậm đóng hiện đang gặp rất nhiều vướng mắc, chưa thực hiện được liên quan đến một số vấn đề pháp lý…

Phát huy tiềm năng, huy động toàn hệ thống chính trị

Qua trao đổi, các thành viên của Đoàn Giám sát đã giải đáp cho địa phương những vướng mắc, tồn tại nhằm làm rõ thêm nguyên nhân của những hạn chế, trên cơ sở đó có những đề xuất, kiến nghị để thực hiện tốt hơn nhiệm vụ trong thời gian tới. Cụ thể, về việc thanh quyết toán chi phí KCB, đấu thầu thuốc, vật tư y tế; thu, phát triển người tham gia BHXH, BHYT; trách nhiệm của DN đối với NLĐ; giảm nợ đọng BHXH; giải pháp để NLĐ không rời hệ thống.

Giám đốc BHXH tỉnh Hà Tĩnh Nguyễn Văn Đồng báo cáo tại buổi làm việc.

Đề xuất thêm ý kiến về đảm bảo quyền lợi NLĐ đúng quy định của pháp luật, BHXH Việt Nam cũng đề nghị Sở LĐ-TB&XH tỉnh có giải pháp để chia sẻ thông tin kịp thời về thời điểm NLĐ đang hưởng trợ cấp thất nghiệp có việc làm, tránh việc chi trả trợ cấp thất nghiệp không đúng đối tượng. Hiện cơ quan BHXH cũng đang tham gia góp ý xây dựng Luật BHXH sửa đổi, nhằm tăng sức thu hút của chính sách với người dân, NLĐ.

Đối với công tác phát triển người tham gia, BHXH tỉnh Hà Tĩnh cần khảo sát, nắm bắt rõ từng nhóm đối tượng tiềm năng phát triển BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình ở từng địa phương. Trên cơ sở đó, tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo chính quyền địa phương huy động nguồn lực hỗ trợ tham gia hoặc có cơ sở để giao chỉ tiêu, xây dựng giải pháp vận động phát triển cụ thể, tích cực hơn.. 

Về lĩnh vực BHYT, BHXH tỉnh cần phối hợp, đôn đốc các cơ sở KCB hoàn thiện đầy đủ hồ sơ hoàn thành việc quyết toán theo yêu cầu của BHXH Việt Nam, phối hợp chặt chẽ với cơ sở KCB để triển khai quy trình giám định mới hiệu quả. Đồng thời, tiếp tục phân tích, đánh giá chi phí KCB ở từng cơ sở và yêu cầu các giám định viên BHYT theo dõi sát tình hình thực tế để kịp thời thực hiện các biện pháp hạn chế gia tăng chi phí, đảm bảo quyền lợi BHYT cho người dân.

Phát biểu tại buổi làm việc, Phó Tổng Giám đốc Chu Mạnh Sinh ghi nhận và đánh giá những nỗ lực của BHXH tỉnh Hà Tĩnh trong thực hiện nhiệm vụ. Phó Tổng Giám đốc nhận định, tất cả nhiệm vụ chung của BHXH tỉnh Hà Tĩnh triển khai cơ bản hiệu quả, trong đó có các chỉ tiêu thu chi; giải quyết chính sách đầy đủ, kịp thời. Đáng chú ý, công tác tham mưu cấp uỷ, chính quyền theo chỉ đạo của BHXH Việt Nam đạt hiệu quả. Đồng thời, tổ chức kịp thời triển khai tất cả các thông tư, nghị định, hướng dẫn các quy trình tổ chức, thực hiện theo đúng quy định.

Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Chu Mạnh Sinh chia sẻ những khó khăn, vướng mắc trong thực hiện chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh. Phó Tổng Giám đốc lưu ý, trên cơ sở những kết quả đạt được, BHXH tỉnh Hà Tĩnh cần đưa ra các giải pháp, cách làm hiệu quả hơn nữa, đặc biệt tăng cường các giải pháp thu, phát triển người tham gia; tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT; tăng cường hướng dẫn thủ tục, quy trình tham gia BHXH tới NLĐ và đơn vị SDLĐ; chú trọng cải cách TTHC, ứng dụng CNTT nhằm đáp ứng được sự hài lòng của người dân và DN; hướng tới mục tiêu phát triển bền vững chính sách BHXH, BHYT trong giai đoạn tiếp theo.

Thay mặt lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh, Giám đốc Sở Lao động, Thương Binh & Xã hội tỉnh Nguyễn Trí Lạc đã tiếp thu các ý kiến của Đoàn Giám sát.

Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Chu Mạnh Sinh đề nghị UBND, HĐND tỉnh tiếp tục quan tâm, chỉ đạo sát sao việc thực hiện các chính sách BHXH, BHYT, BHTN; Đẩy mạnh truyền thông, phổ biến chính sách BHXH, BHYT, BHTN. Đối với lĩnh vực BHYT, Phó Tổng Giám đốc đề nghị yêu cầu Hà Tĩnh cần tiếp tục có giải pháp, biện pháp kiểm soát chi phí KCB BHYT trong dự toán được Thủ tướng Chính phủ giao, đảm bảo kinh phí cho các cơ sở khám chữa bệnh để góp phần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh và điều trị bệnh nhân, giảm áp lực phải tăng nguồn thu từ quỹ BHYT của các cơ sở y tế.

Kết luận buổi làm việc, Trưởng Đoàn Giám sát HĐQL Hoàng Quang Phòng đánh giá cao sự quan tâm, chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh trong việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT và ghi nhận những kết quả đạt được của tỉnh trong công tác này; đồng thời đánh giá cao, các ý kiến phát biểu thẳng thắn, trách nhiệm của các đại biểu tham dự cuộc họp đã giúp Đoàn có cái nhìn tổng quan, qua đó nắm bát được những bất cập, vướng mắc trong thực tiễn.

Trưởng Đoàn giám sát Hoàng Quang Phòng chỉ đạo, Văn phòng HĐQL BHXH tiếp thu các ý kiến, tổng hợp trình HĐQL BHXH những vấn đề thuộc thẩm quyền để giải quyết hoặc kiến nghị các cấp có thẩm quyền liên quan. Với một số kiến nghị, vướng mắc về chính sách, Trưởng Đoàn giám sát Hoàng Quang Phòng cho biết, thời gian tới, HĐQL BHXH sẽ phát huy hơn nữa vai trò tham mưu, đồng hành với các Bộ, ngành liên quan trong việc sửa đổi Luật BHXH, Luật BHYT để đưa ra các giải pháp tháo gỡ từ gốc.

Về phía UBND tỉnh Hà Tĩnh, trong thời gian tới, Trưởng Đoàn giám sát Hoàng Quang Phòng đề nghị: Tăng cường, quyết liệt hơn nữa trong việc chỉ đạo tổ chức thực hiện công tác phát triển người tham gia BHXH, BHYT trên địa bàn, phấn đấu hoàn thành mục tiêu theo Nghị quyết số 28-NQ/TW. Vấn đề sử dụng quỹ BHYT, tại cuộc họp các nguyên nhân đã được làm rõ, UBND tỉnh cần tìm giải pháp khắc phục, cố gắng sử dụng quỹ an toàn, hiệu quả, tiết kiệm, hạn chế các chi phí, hiện tượng bất hợp lý; đồng thời đảm bảo nguồn kinh phí hoạt động cho các cơ sở y tế, nâng cao chất lượng dịch vụ, giao tự chủ theo lộ trình, giảm áp lực; tiếp tục chỉ đạo tổ chức đấu thầu thuốc, vật tư y tế theo đúng quy định.

Toàn cảnh buổi làm việc.

Trưởng Đoàn Giám sát Hoàng Quang Phòng chỉ rõ: người tham gia BHXH trên toàn Hà Tĩnh hiện nay so với mục tiêu Nghị quyết số 28 - NQ/TW đến năm 2025 tỷ lệ bao phủ đạt 45% như vậy so với tiềm năng thực tế còn khá khiêm tốn. Để đạt được mục tiêu trên, Đoàn Giám sát kiến nghị với cấp ủy đảng, chính quyền của tỉnh Hà Tĩnh cần quyết liệt đưa ra các giải pháp trong công tác phát triển người tham gia BHXH; đồng thời vận dụng linh hoạt, sáng tạo hơn nữa trong điều kiện, đặc thù của địa phương quan tâm đến việc phát triển bền vững, nâng cao tỷ lệ phát triển người tham gia BHXH, BHYT và đưa ra các giải pháp phấn đấu hoàn thành tốt tỷ lệ bao phủ BHXH tiệm cận với chỉ tiêu tại Nghị quyết số 28 -NQ/TW.

Trưởng Đoàn Giám sát đề nghị cấp ủy, chính quyền, các ngành liên quan ở Hà Tĩnh nâng cao hiệu quả triển khai chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT; BHTN, khắc phục tình trạng vượt chi nguồn khám, chữa bệnh; đổi mới hình thức tuyên truyền phù hợp thực tiễn tại địa phương, mở rộng hệ thống các điểm thu; đẩy mạnh cải cách hành chính, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin; đảm bảo quyền lợi cho người dân khi tham gia bảo hiểm, góp phần làm tốt công tác an sinh xã hội tại địa phương.

Thừa ủy quyền Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh, Giám đốc Sở Lao động, Thương Binh & Xã hội tỉnh Nguyễn Trí Lạc đã tiếp thu các ý kiến của Đoàn Giám sát, đồng thời cho biết sẽ tiếp tục tăng cường việc lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý và yêu cầu tất cả các cấp chính quyền, sở, ngành cùng vào cuộc để việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn ngày càng hiệu quả, đạt các mục tiêu, nhiệm vụ được giao. Đồng thời, đồng chí cũng đưa ra một số khó khăn, kiến nghị như về mặt thể chế chính sách, hệ thống văn bản hướng dẫn, trong đó chú ý  đánh giá thực tế giữa việc thu BHYT và quyền lợi được hưởng, chính sách thông tuyến; nghiên cứu việc giao Quỹ khám chữa bệnh BHYT đảm bảo tốt nhất quyền lợi cho người tham gia.

*** Cùng ngày, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Chu Mạnh Sinh cùng đại diện lãnh đạo một số đơn vị trực thuộc BHXH Việt Nam đã có buổi làm việc với BHXH tỉnh Hà Tĩnh, BHXH các huyện để đánh giá, nắm bắt thêm tình hình; đồng thời có những chỉ đạo kịp thời để BHXH tỉnh làm tốt hơn nữa nhiệm vụ trên địa bàn trong thời gian tới.