Toàn cảnh buổi công bố báo cáo sáng ngày 3/12/2025. Nguồn ILO.

Ngày 3/12, hưởng ứng Ngày Quốc tế Người khuyết tật năm 2025 với chủ đề toàn cầu “Thúc đẩy sự hòa nhập của người khuyết tật hướng tới tiến bộ xã hội”, Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) phối hợp với Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, Đại sứ quán Australia và Đại sứ quán Ireland công bố báo cáo “Hướng tới xã hội hòa nhập: An sinh xã hội kiến tạo cơ hội và trao quyền cho người khuyết tật”. Báo cáo đưa ra đánh giá toàn diện và một loạt khuyến nghị chính sách nhằm tăng cường an sinh xã hội, thúc đẩy hòa nhập và mở rộng cơ hội việc làm bền vững cho người khuyết tật tại Việt Nam.

Phát biểu tại hội thảo, bà Park Sinwon, Giám đốc ILO tại Việt Nam nhấn mạnh, an sinh xã hội không chỉ là bảo vệ, mà còn là nền tảng trao quyền. Khi người khuyết tật được tiếp cận an sinh xã hội đầy đủ và có cơ hội việc làm ý nghĩa, họ có thể tham gia trọn vẹn và đóng góp tích cực cho xã hội.

Theo nội dung báo cáo, Việt Nam hiện nằm trong nhóm quốc gia thu nhập trung bình thấp có hệ thống an sinh xã hội bao trùm và tiên phong trong hỗ trợ người khuyết tật. Độ bao phủ đối với người khuyết tật nặng được tăng cường thông qua sự kết hợp hài hòa giữa trợ giúp xã hội, bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế. Cùng với đó, hệ thống xác định mức độ khuyết tật dựa vào cộng đồng đã được triển khai, giúp nâng cao khả năng tiếp cận và phân bổ trợ cấp phù hợp theo từng mức độ khuyết tật.

Không chỉ ghi nhận những kết quả tích cực, báo cáo cũng đưa ra các bằng chứng quan trọng hỗ trợ Việt Nam tiếp tục cải cách lĩnh vực việc làm và an sinh xã hội trong thời gian tới. Điều này góp phần hiện thực hóa các cam kết theo Công ước Quốc tế về Quyền của Người Khuyết tật, các tiêu chuẩn lao động quốc tế và chiến lược phát triển kinh tế – xã hội quốc gia.

Tuy vậy, nhiều khó khăn vẫn đặt ra. Mức trợ cấp dành cho người khuyết tật nặng tuy được cải thiện nhưng vẫn còn thấp so với nhu cầu thực tế, trong khi phạm vi hỗ trợ đối với nhóm người khuyết tật nhẹ còn hạn chế. Vì vậy, cần tiếp tục tăng cường gắn kết giữa chính sách an sinh xã hội và tạo việc làm thỏa đáng, đặc biệt trong khu vực kinh tế tập thể – nơi có nhiều tiềm năng thu hút lao động là người khuyết tật.

Đồng quan điểm này, bà Cecilia Brennan, Quyền Phó Đại sứ Australia tại Việt Nam khẳng định, trao quyền cho người khuyết tật chính là củng cố tầm nhìn về một thế giới nơi mọi người đều có thể tham gia đầy đủ và bình đẳng. Những rào cản người khuyết tật phải đối mặt chủ yếu đến từ xã hội. Và cùng nhau, chúng ta có thể lựa chọn tháo dỡ chúng.”

Đại diện khu vực kinh tế tập thể, ông Lê Tuấn Anh, Viện trưởng Viện Khoa học Công nghệ và Môi trường (Liên minh Hợp tác xã Việt Nam) nhấn mạnh, việc kết nối giữa an sinh xã hội và việc làm năng suất trong khu vực hợp tác xã giúp người khuyết tật không chỉ được bảo vệ, mà còn được trao quyền phát huy khả năng, đóng góp cho kinh tế địa phương và tiến bộ xã hội.”

Ở góc độ cộng đồng, ông Đặng Văn Thanh, Phó Chủ tịch Thường trực Liên Hiệp hội về Người Khuyết tật Việt Nam kêu gọi sự đồng hành của mọi chủ thể trong xã hội và đưa ra khuyết nghị, người khuyết tật không chỉ là đối tượng thụ hưởng, mà là những công dân có khả năng đóng góp bình đẳng cho xã hội.

Liên Hiệp hội về Người Khuyết tật Việt Nam cũng đề nghị tiếp tục xóa bỏ rào cản, bù đắp chi phí phát sinh do khiếm khuyết, mở rộng cơ hội việc làm và bảo đảm tiếng nói của người khuyết tật được lắng nghe và phản ánh đầy đủ trong chính sách. Đây là điều kiện cần thiết để hướng tới một xã hội phát triển bền vững, nơi không ai bị bỏ lại phía sau./.