Những lọ thuốc thú y được đối tượng sử dụng sản xuất ma túy tổng hợp bị cơ quan công an thu giữ.

Ma túy tổng hợp tại Việt Nam có chiều hướng gia tăng và diễn biến phức tạp, dần thay thế các loại ma túy truyền thống khác (heroin, thuốc phiện...). Ma túy tổng hợp tác động mạnh tới thần kinh trung ương, gây ảo giác, hoang tưởng, từ đó ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe, thể chất và tinh thần của người sử dụng, là nguyên nhân phát sinh nhiều loại tội phạm... 

Ma tuý tổng hợp chiếm 46% số người sử dụng ma tuý

Đi liền với sự phức tạp của tình hình tội phạm ma túy tổng hợp là sự gia tăng người nghiện loại ma túy này. Theo thống kê, hiện nay cả nước có hơn 222.000 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý. Theo số liệu báo cáo từ 21 địa phương có thống kê, phân loại, số người sử dụng ma tuý tổng hợp chiếm 46% số người sử dụng ma tuý.

Cá biệt có một số địa phương có tỉ lệ người nghiện sử dụng ma túy tổng hợp cao như Trà Vinh là 90,7%; Đà Nẵng là 86%, Quảng Trị là 84%... Số người mới sử dụng ma tuý bị phát hiện chủ yếu sử dụng ma tuý tổng hợp và các chất hướng thần thay vì các loại ma tuý truyền thống.

Trung tướng Đồng Đại Lộc - nguyên Cục trưởng Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy - cho biết, việc sử dụng ma tuý tổng hợp và các chất hướng thần gây biểu hiện rối loạn tâm thần, hay còn gọi là “ngáo đá”, dẫn đến các hành vi vi phạm pháp luật.

“Đáng lo ngại, một bộ phận không nhỏ thanh, thiếu niên còn chưa nhận thức đúng về sự nguy hại của ma túy tổng hợp, coi đó là loại ma túy không gây nghiện dẫn đến gia tăng số người sử dụng loại ma túy này.

Theo khảo sát của Trung tâm Hỗ trợ sáng kiến phát triển cộng đồng tháng 3.2017, độ tuổi sử dụng ma túy tổng hợp tại 3 thành phố lớn đang trẻ hóa, tại Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh là 18 tuổi, còn tại Hải Phòng là 17 tuổi” - Trung tướng Lộc nói. 

Tình trạng tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy tổng hợp tại các tụ điểm vui chơi, giải trí như quán bar, karaoke, vũ trường, khách sạn… đang diễn biến phức tạp, có xu hướng gia tăng trong thời gian gần đây do nhận thức của một bộ phận thanh, thiếu niên cho rằng sử dụng ma túy tổng hợp không gây nghiện, biết sử dụng ma túy tổng hợp mới là “dân chơi”, “sành điệu”.

Mặc dù lực lượng chức năng cả nước đã điều tra, triệt xóa nhiều tụ điểm sử dụng trái phép chất ma túy tại các địa điểm trên, bắt giữ hàng trăm đối tượng song tình trạng này vẫn diễn ra. Nguyên nhân là do nhiều chủ cơ sở lợi dụng việc kinh doanh quán bar, karaoke, câu lạc bộ... để hoạt động mua bán, sử dụng và chứa chấp, tổ chức sử dụng hoặc làm ngơ cho các đối tượng sử dụng ma túy tổng hợp để thu lợi nhuận.

Việc tổ chức đấu tranh, triệt phá các điểm kinh doanh nhạy cảm phức tạp về tệ nạn ma túy rất khó khăn do các quán bar, karaoke, vũ trường… núp dưới danh nghĩa hợp pháp, nhiều thủ đoạn đối phó với các lực lượng chức năng.

Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy đã tổ chức đấu tranh triệt phá nhiều điểm phức tạp về ma túy. Quá trình đấu tranh đòi hỏi phải thực hiện rất công phu, vất vả. Tuy nhiên sau khi bị xử lý vẫn có tình trạng tái diễn hoạt động dưới hình thức, vỏ bọc khác, điển hình như karaoke RUBY - Hải Phòng sau khi bị triệt phá tháng 6.2016, lại tái diễn hoạt động năm 2018 dưới tên karaoke Hồng Ngọc và tiếp tục bị phát hiện, xử lý khi tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy.

Công tác phòng ngừa, ngăn chặn tệ nạn ma túy nói chung và tệ nạn ma túy xảy ra tại các điểm kinh doanh nhạy cảm nói riêng đòi hỏi phải có sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền, các đoàn thể địa phương. Tuy nhiên, hiện nay việc này hầu như giao phó hoàn toàn cho lực lượng công an.

Trong khi đó, việc phân công, phân cấp kiểm tra, giám sát công khai thực hiện chưa thường xuyên, chế tài xử lý chưa đủ mạnh dẫn đến việc hoạt động vẫn diễn biến phức tạp.

Những di chứng nặng nề

Đại tá Phạm Văn Chình - nguyên Cục phó Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy - cho biết, ma túy tổng hợp được một số thanh, thiếu niên và tội phạm ma túy sử dụng nhiều hiện nay thực chất là chất độc bảng A mà Liên Hợp Quốc và tất cả các nước nghiêm cấm sản xuất, mua bán, vận chuyển, sử dụng.

“Sử dụng ma túy tổng hợp sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến não bộ, hệ thống thần kinh, trầm cảm, loạn thần, mất ngủ, gây ảo giác, hoang tưởng (được gọi là ma túy điên) không làm chủ được bản thân, luôn lo lắng, sợ có người đuổi đánh, nên có nhiều hành động không làm chủ được bản thân la hét, leo trèo, đuổi đánh, dọa giết người thân...

Những năm qua người sử dụng ma túy tổng hợp (ngáo đá) đã gây ra rất nhiều vụ ngộ sát, vụ giết người thân dã man, thảm sát nhiều người... Nghiện ma túy tổng hợp chưa có phác đồ điều trị nên đã nghiện thì rất khó cai nghiện hoặc không thể cai được. Do vậy số người nghiện ma túy tổng hợp luôn gia tăng một cách “phi mã” - ông Chình nói.

Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) đã lên tiếng cảnh báo về một số ca bệnh nguy kịch sau khi sử dụng ma túy tổng hợp dạng đá đang được cấp cứu và điều trị tại đây. Đáng báo động, trong số bệnh nhân nhập viện có cả nữ bệnh nhân mới 16 tuổi.

Theo bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên - Phụ trách Trung tâm chống độc Bệnh viện Bạch Mai: “Ngày nay, các thế hệ ma túy đá mới còn kèm theo các biểu hiện ngộ độc, co giật, kích thích không thể kiểm soát được. Đặc biệt các chất ma túy này còn dễ gây nên tình trạng nhiễm độc thần kinh, sốc tim, loạn nhịp, suy thận và nếu không được cấp cứu kịp thời thì dẫn đến tình trạng tử vong nhanh chóng. Các chất độc trong ma túy đá sẽ tấn công trực tiếp vào tim mạch gây tổn thương tim, suy thận. Bệnh nhân cứu được sẽ để lại những di chứng rất nặng nề”.