Bóng cười là một trong nhiều loại ma túy thế hệ mới. (Nguồn ảnh: Internet)

Theo Cơ quan Phòng, chống tội phạm và ma túy của Liên Hợp Quốc thì vấn đề lạm dụng ma túy diễn biến ngày càng phức tạp, số người sử dụng ma túy tổng hợp (ATS), chất hướng thần, gây ảo giác đang gia tăng mạnh, đặc biệt tại khu vực Châu Á.

Tại Việt Nam, hiện nay chưa có thống kê toàn quốc về người sử dụng trái phép chất ma túy. Tuy nhiên, kết quả điều tra xã hội năm 2017 của Tổng cục Thống kê tại 6 tỉnh, thành phố cho thấy, tỷ lệ người sử dụng trái phép chất ma túy là khoảng 0,66% dân số trong độ tuổi điều tra (từ 15 tuổi đến 64 tuổi), trong đó 8% sử dụng ma túy lần đầu dưới 18 tuổi, 60% số người sử dụng ma túy lần đầu dưới 25 tuổi.

Theo số liệu của Bộ LĐTB&XH, tính đến cuối năm 2017, cả nước có trên 222.000 người nghiện có hồ sơ quản lý, trong đó gần 50% có sử dụng ma túy tổng hợp (ATS) và chất hướng thần.

Đặc biệt, tại một số địa phương, từ năm 2016, tỷ lệ sử dụng ATS và chất hướng thần mới phát hiện cao như Đồng Nai, Đà Nẵng và Trà Vinh có trên 80% sử dụng ATS và chất hướng thần. Riêng năm 2017, số người nghiện tăng thêm trên 11.000 người. Người nghiện có ở tất cả các địa phương, mọi thành phần, mọi lứa tuổi. Hàng năm, có khoảng 1.600 người nghiện tử vong do sốc quá liều, khoảng 50% người nghiện có vấn đề sức khỏe về tâm thần. Hiện nay, ngoài ma túy truyền thống và ATS thì các loại ma túy thế hệ mới như cần sa, “cỏ Mỹ”, bóng cười... xuất hiện ngày càng nhiều.

Các loại ma tuý thế hệ mới thường chỉ được cảnh báo loạn thần, ảo giác nhưng thực tế 60% ca tử vong liên quan đến loại ma túy này là do bị tác động lên tim mạch.

Theo các bác sĩ, sốc ma tuý là tình trạng người sử dụng ma túy quá liều lượng trung bình mà họ đang sử dụng hoặc sử dụng ma túy chung với một số chất kích thích khác như: rượu, thuốc an thần…Từ đó gây ra những triệu chứng ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng của người sử dụng ma túy.

Nếu như trước kia tại các bệnh viện thường tiếp nhận các trường hợp ngộ độc heroin, thì khoảng chục năm trở lại đây, số ca ngộ độc này giảm hẳn. Tuy nhiên thay vào đó là tình trạng các ca ngộ độc những loại ma túy mới (là ma túy tổng hợp) như: Amphetamin và các chất cùng loại, lá Khat, cần sa, ma túy dạng thấm (LSD) có phần nhiều lên. Các trường hợp vào viện chủ yếu là người trẻ, thanh niên, cả học sinh sinh viên. Nhất là loại ma túy amphetamin tồn tại dưới dạng kẹo, đá, lắc rất nguy hiểm.

“Cỏ Mỹ” đang xuất hiện ngày càng nhiều ở các tỉnh, thành phố.(Nguồn ảnh: Internet)

Có một đặc điểm chung của các ca ngộ độc ma túy thế hệ mới khi vào viện đó là hầu như họ đều bị ngộ độc nặng kèm ảo giác. Đa phần các trường hợp này đều không hợp tác điều trị với nhân viên y tế, thậm chí có trường hợp còn mang theo dao.

Theo các bác sĩ, bệnh nhân chỉ đến viện khi các biểu hiện vượt quá giới hạn chịu đựng, như co giật, kích thích, vật vã không kiểm soát được… Bệnh viện cũng chỉ là nơi điều trị triệu chứng, còn để cách ly được với nguồn chất gây nghiện cần sự vào cuộc của gia đình, cộng đồng và chính bản thân người nghiện.

Các chất ma túy thế hệ mới thường gây ra các triệu chứng nhiễm độc thần kinh, tim mạch, loạn nhịp tim, tăng huyết áp, thận.

Về triệu chứng thần kinh, bệnh nhân nhập viện đều có biểu hiện như: Kích thích, lơ mơ, lẫn lộn, tâm thần hoang tưởng, ảo giác, có những hành vi ý tưởng nguy hiểm cho bản thân và người xung quanh. Thậm chí, có bệnh nhân đã nhảy lầu vì bị các triệu chứng ảo giác, hoang tưởng, dùng lâu dài các chất gây nghiện này sẽ gây hệ lụy rối loạn tâm thần.Việc xuất hiện nhiều ca ngộ độc cấp tính loại ma túy đá amphetamin là một sự cảnh báo rất lớn cho những người sử dụng ma tuý bởi chất độc này tấn công trực tiếp vào tim mạch gây tổn thương tim, tấn công thận gây suy thận, tấn công hệ thần kinh.

Các bác sĩ khuyên cáo, ngày càng có quá nhiều loại ma túy mới xuất hiện, núp bóng dưới nhiều loại thuốc, trò chơi mà không dễ nhận biết, nhiều bạn trẻ có xu hướng tụ tập vui chơi, lôi kéo nhau sử dụng ma túy tập thể, nhất là trong các môi trường kín (đóng kín cửa, khu vui chơi đông đúc) bí bách, thiếu oxy, việc sốc thuốc càng dễ xảy ra và nghiêm trọng hơn. Vì thế, các bậc phụ huynh luôn cần để mắt tới con trẻ, kịp thời phát hiện những bất thường, phòng nguy cơ con bị lừa, bị dụ dỗ dùng các chất gây nghiện nguy hiểm.

Để cứu người bị sốc ma túy trong thời gian chờ xe cấp cứu hoặc nhân viên y tế đến hỗ trợ, người dân cần cố gắng duy trì hơi thở cho người bệnh bằng cách nới lỏng quần áo, khai thông đường thở bằng cách lấy những vật có trong miệng, mũi và đặt họ vào nơi thoáng mát và nằm ở tư thế hồi sức (tư thế nằm nghiêng và co một chân).

Nếu người bị sốc ma túy đã ngừng thở nhưng mạch vẫn còn đập, cần tiến hành hô hấp nhân tạo bằng cách đặt tay lên vùng giữa ngực của người bị sốc, đặt một tay lên bàn tay kia ấn xuống 30 lần cho đến khi có sự trợ giúp của nhân viên y tế hoặc người bệnh có thể tự thở trở lại. Lưu ý, không tự ý chích thuốc hoặc cho người bệnh ăn uống bất cứ thứ gì./.