Tham dự Hội nghị có GS.TS. Nguyễn Thanh Long, Thứ trưởng Bộ Y tế; Lãnh đạo và cán bộ Cục, Phòng, chống HIV/AIDS, Bộ Y tế; Đại diện các Cục, Vụ, Viện và Bệnh viện thuộc Bộ Y tế; Đại diện các Cục Phòng, chống ma túy, Cục Y tế, Bộ Công an; Liên Hiệp các Hội khoa học và Kỹ thuật Việt Nam; Lãnh đạo Sở Y tế, Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS; Trung tâm Kiểm soát bệnh tật 63 tỉnh, thành phố trong cả nước; Đại diện các Tổ chức quốc tế như Chương trình phối hợp của Liên Hợp quốc về HIV/AIDS (UNAIDS); Chương trình điều phối của Quỹ cứu trợ của Tổng thống Hoa Kỳ về HIV/AIDS (PEPFAR) tại Việt Nam; Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ (CDC); Tổ chức Sức khỏe Gia đình quốc tế (FHI).

Quang cảnh Hội nghị.

Báo cáo kết quả công tác phòng, chống HIV/AIDS 6 tháng đầu năm 2018 của Bộ Y tế cho biết đã phát hiện thêm 3.500 trường hợp nhiễm HIV trong cả nước. So với cùng kỳ năm 2017, số trường hợp nhiễm HIV mới phát hiện giảm khoảng 3%; số trường hợp AIDS giảm khoảng 27%. Tuy vậy, vẫn còn nhiều người nhiễm HIV trong cộng đồng có thể vẫn chưa được phát hiện như “sự kiện” tại tỉnh Phú Thọ vừa qua. Tỷ lệ nhiễm HIV gia tăng trở lại trong nhóm nghiện chích ma túy, nam quan hệ tình dục đồng giới và phụ nữ bán dâm.

Một điểm đáng lưu ý là sự gia tăng số người sử dụng ma túy tổng hợp dẫn đến nguy cơ nhiễm HIV qua quan hệ tình dục không an toàn có khả năng dẫn đến nguy cơ đợt dịch mới xuất hiện trong nhóm trẻ.

Trong 6 tháng đầu năm, nhiều hoạt động đã được tiến hành từ việc ban hành hàng loạt các văn bản quy phạm pháp luật cũng như hướng dẫn chuyên môn về lĩnh vực phòng, chống HIV/AIDS. Tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện cũng được đẩy mạnh thông qua các hình thức xét nghiệm HIV tại cộng đồng, xét nghiệm trong các cơ sở y tế cả của nhà nước lẫn cơ sở y tế tư nhân với hơn 1,4 triệu người được tư vấn xét nghiệm. Các hoạt động can thiệp và dự phòng lây nhiễm HIV vẫn được duy trì thông qua hoạt động phân phát bơm kim tiêm, bao cao su, điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone và hiện nay Cục Phòng, chống HIV/AIDS đang chuẩn bị cho thí điểm điều trị nghiện bằng thuốc Buprenorphine. Điều trị ARV cho khoảng 130.000 bệnh nhân HIV và mở rộng việc xét nghiệm tải lượng vi rút như xét nghiệm thường quy. Việc mở rộng BHYT cho người nhiễm HIV theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ cũng đang được các địa phương đẩy mạnh  với tỷ lệ chung tại 63 tỉnh với khoảng 85% người nhiễm HIV đang điều trị ARV có BHYT…

Mặc dù đạt được nhiều kết quả quan trọng trong 6 tháng đầu năm, tuy nhiên công tác phòng, chống HIV/AIDS cũng đang gặp rất nhiều khó khăn: Độ bao phủ của các hoạt động xét nghiệm HIV, can thiệp giảm tác hại và điều trị ARV vẫn còn thấp, độ bao phủ của truyền thông cũng giảm; bệnh nhân bỏ điều trị Methadone có xu hướng gia tăng. Bên cạnh đó, kinh phí cho hoạt động phòng, chống HIV/AIDS cấp muộn; sự thay đổi về tổ chức khi sáp nhập Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS thành Trung tâm Kiểm soát bệnh tật làm ảnh hưởng đến nguồn nhân lực cho các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS.

Về kế hoạch phòng, chống HIV/AIDS các tháng cuối năm, Cục trưởng Cục phòng chống HIV/AIDS Nguyễn Hoàng Long cũng cho biết: Ngoài các hoạt động như xây dựng các văn bản tại Trung ương, các hoạt động chuyên môn như tư vấn xét nghiệm HIV; Can thiệp giảm hại; Điều trị HIV/AIDS và truyền thông sẽ tiếp tục được đẩy mạnh; đảm bảo cung cấp đủ thuốc và sinh phẩm cho các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS. Việc kiện toàn các cơ sở điều trị ARV cũng như tiếp tục đẩy mạnh việc triển khai BHYT cho người nhiễm HIV.

Phát biểu tại Hội nghị, GS.TS Nguyễn Thanh Long, Thứ trưởng Bộ Y tế đã ghi nhận và đánh giá cao nỗ lực của cả hệ thống từ các Bộ, ngành, các tổ chức quốc tế tới các địa phương cho công tác phòng, chống HIV/AIDS trong thời gian qua. Với nỗ lực này, Việt Nam luôn được các tổ chức quốc tế đánh giá cao và ghi nhận như điểm sáng trong công tác phòng, chống HIV/AIDS trên bản đồ thế giới.

Trong thời gian tới, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cũng yêu cầu toàn hệ thống tập trung vào một số các nội dung như: Các địa phương nghiêm túc rà soát đánh giá tình hình dịch và các yếu tố nguy cơ tại địa phương mình; ưu tiên các cán bộ hoạt động chuyên môn tiếp tục làm việc trong hệ thống phòng, chống HIV/AIDS; cần xem xét thay đổi các ưu tiên trong can thiệp như xét nghiệm HIV sớm, điều trị ARV sớm vì đây là những can thiệp hiệu quả cả cho công tác dự phòng. Từ ưu tiên này, có các giải pháp can thiệp thích hợp. Tuy nhiên cũng cần đẩy mạnh hơn các hoạt động can thiệp như phát bơm kim tiêm, bao cao su, điều trị Methadone cũng như truyền thông thay đổi hành vi…

Tại Hội nghị, các đại biểu của các Cục, Vụ, Viện và Bệnh viện cũng như các địa phương đã chia sẻ những kết quả, các khó khăn cũng như đề xuất các giải pháp nhằm đẩy mạnh công tác phòng, chống HIV/AIDS trong thời gian tới.