Theo khoản 4 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc thì đều có thể tham gia BHXH tự nguyện.

Mức đóng BHXH tự nguyện bằng 22% mức thu nhập do mình lựa chọn (khoản 1 Điều 87 Luật Bảo hiểm xã hội 2014). Mức thu nhập tháng làm căn cứ đóng thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn được quy định tại Quyết định 59/2015/QĐ-TTg là (700.000 đồng) và cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở.

Hiện nay có tất cả 06 phương thức tham gia mà người tham gia có thể lựa chọn:

1 - Đóng hàng tháng;

2 - Đóng 03 tháng một lần;

3 - Đóng 06 tháng một lần;

4 - Đóng 12 tháng một lần;

5 - Đóng một lần cho nhiều năm về sau nhưng không quá 05 năm một lần;

6 - Đóng một lần cho những năm còn thiếu đối với người đã đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng thời gian đóng còn thiếu không quá 10 năm.

Thủ tục tham gia BHXH tự nguyện:

 Người tham gia có mã số BHXH: Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, bảo hiểm y tế (mẫu TK1-TS).

Trường hợp người tham gia đã được cấp mã số BHXH: Ghi mã số BHXH vào các mẫu biểu tương ứng (không cần kê khai mẫu TK1-TS).

Bạn liên hệ với cơ quan BHXH nơi cư trú hoặc các đại lý thu BHXH, BHYT, hoặc bưu cục bưu điện địa phương nơi cư trú để nộp hồ sơ.

Trong thời gian bạn đang tham gia BHXH tự nguyện mà bạn thuộc đối tượng đóng BHXH bắt buộc thì bạn liên hệ với cơ quan BHXH nơi bạn đóng BHXH tự nguyện báo dừng đóng BHXH tự nguyện và đề nghị chốt sổ xác nhận thời gian tham gia BHXH tự nguyện, sau đó báo với đơn vị bạn đang làm việc mã số BHXH để đơn vị đó báo tăng đóng BHXH bắt buộc nối tiếp cho bạn.