1. Về việc nghỉ hưu trước tuổi:
Khoản 1, khoản 2 Điều 5 Nghị định số 135/2020/NĐ-CP ngày 18/11/2020
của Chính phủ quy định tuổi nghỉ hưu năm 2024 đối với lao động nam bị suy giảm
khả năng lao động từ 61% đến dưới 81% là 56 tuổi.
Theo thông tin Bạn cung cấp thì ông A tại thời điểm tháng 07/2023 đã 58
tuổi 04 tháng, bị suy giảm khả năng lao động 63% và có thời gian đóng BHXH là
35 năm. Đối chiếu với quy định nêu trên thì ông A đủ điều kiện hưởng chế độ hưu
trí theo quy định tại khoản 1, khoản 2 Điều 5 Nghị định số 135/2020/NĐ-CP.
2. Mức hưởng lương hưu hằng tháng:
Khoản 2 Điều 56 Luật BHXH năm 2014 quy định mức lương hưu hằng
tháng của lao động nam đủ điều kiện quy định tại điều 54 của luật BHXH năm
2014 thì từ năm 2022 trở đi được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng
đóng BHXH tương ứng với 20 năm đóng BHXH, sau đó cứ thêm mỗi năm thì
được tính thêm 2%, mức tối đa bằng 75%.
2
Khoản 3 Điều 56 Luật BHXH năm 2014 quy định mức lương hưu hằng
tháng của người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu do suy giảm khả năng
lao động được tính như quy định đối với lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu
trong điều kiện lao động bình thường, sau đó cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi quy
định thì giảm 2%, trường hợp tuổi nghỉ hưu có thời gian lẻ đến đủ 06 tháng thì
mức giảm là 1%, từ trên 06 tháng thì không giảm tỷ lệ phần trăm do nghỉ hưu
trước tuổi.
BHXH Việt Nam cung cấp thông tin chung liên quan đến nội dung Bạn hỏi
để nắm được và căn cứ ngày tháng năm sinh của ông A, thời điểm ông A dự kiến
muốn hưởng lương hưu ở tuổi thấp hơn tuổi nghỉ hưu trong điều kiện lao động
bình thường và mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của ông A để xác
định mức hưởng lương hưu hằng tháng. Trường hợp cần giải thích cụ thể hơn đề
nghị Bạn liên hệ với cơ quan BHXH gần nhất và cung cấp hồ sơ để được tư vấn,
trả lời.
3. Về trợ cấp tuất một lần đối với thân nhân của người đang hưởng lương hưu
chết:
Khoản 2 Điều 70 Luật BHXH năm 2014 quy định mức trợ cấp tuất một lần
đối với thân nhân của người đang hưởng lương hưu chết được tính theo thời gian
đã hưởng lương hưu, nếu chết trong 02 tháng đầu hưởng lương hưu thì tính bằng
48 tháng lương hưu đang hưởng; nếu chết vào những tháng sau đó, cứ hưởng thêm
01 tháng lương hưu thì mức trợ cấp giảm đi 0,5 tháng lương hưu, mức thấp nhất
bằng 03 tháng lương hưu đang hưởng.
Đối chiếu với quy định nêu trên, trường hợp giả sử ông A qua đời khi đã
hưởng được 8 năm 10 tháng lương hưu mà thân nhân thuộc diện hưởng trợ cấp
tuất một lần thì được hưởng trợ cấp bằng 03 tháng lương hưu mà ông A đang
hưởng khi qua đời. Ngoài ra, theo quy định tại Điều 66 Luật BHXH năm 2014 thì
người lo mai táng của ông A còn được hưởng trợ cấp mai táng bằng 10 lần mức
lương cơ sở tại tháng mà ông A qua đời.
4. Về việc hưởng BHXH một lần:
Theo quy định tại Điều 60 Luật BHXH năm 2014, Nghị quyết số
93/2015/QH13 ngày 22/6/2015 của Quốc hội thì người lao động thuộc một trong
các trường hợp sau đây mà có yêu cầu thì được hưởng BHXH một lần:
a. Đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH
hoặc lao động nữ là người hoạt động chuyên trách hoặc không chuyên trách ở xã,
phường, thị trấn mà chưa đủ 15 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia
BHXH tự nguyện;
Người lao động tham gia BHXH bắt buộc sau một năm nghỉ việc, người
tham gia BHXH tự nguyện sau một năm không tiếp tục đóng BHXH mà chưa đủ
20 năm đóng BHXH khi có yêu cầu thì được nhận BHXH một lần.
b. Ra nước ngoài để định cư;
c. Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như
ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang
3
giai đoạn AIDS và những bệnh khác mà có mức suy giảm khả năng lao động từ
81% trở lên, không có khả năng hồi phục.
d. Trường hợp người lao động làm việc trong các cơ quan lực lượng vũ trang
khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu.
Như vậy, theo thông tin Bạn cung cấp thì ông A đã đóng BHXH được 35 năm
do đó ông A sẽ được hưởng BHXH một lần nếu thuộc một trong các trường hợp tại
điểm b, c nêu trên.
5. Về trợ cấp tuất một lần đối với thân nhân của người lao động đang tham
gia hoặc đang bảo lưu thời gian đóng BHXH:
- Khoản 1 Điều 70 Luật BHXH năm 2014 quy định mức trợ cấp tuất một lần
đối với thân nhân của người lao động đang tham gia BHXH hoặc người lao động
đang bảo lưu thời gian đóng BHXH được tính theo số năm đã đóng BHXH, cứ mỗi
năm tính bằng 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những
năm đóng BHXH trước năm 2014; bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng
đóng BHXH cho các năm đóng BHXH từ năm 2014 trở đi; mức thấp nhất bằng 03
tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
- Về trợ cấp mai táng phí: Khoản 1, khoản 2 Điều 66 Luật BHXH năm 2014
quy định người lao động đang đóng BHXH hoặc người lao động đang bảo lưu
thời gian đóng BHXH mà đã có thời gian đóng từ đủ 12 tháng trở lên khi chết thì
người lo mai táng được nhận một lần trợ cấp mai táng bằng 10 lần mức lương cơ
sở tại tháng mà người lao động này chết.
BHXH Việt Nam cung cấp thông tin chung liên quan đến nội dung Bạn hỏi
để nắm được và căn cứ quá trình và diễn biến tiền lương đóng BHXH của ông A
để xác định mức hưởng trợ cấp tuất một lần mà thân nhân của ông A được hưởng
nếu đủ điều kiện theo quy định trong trường hợp ông A đang tham gia đóng
BHXH hoặc đang bảo lưu thời gian đóng BHXH mà không may qua đời. Trường
hợp cần giải thích cụ thể hơn đề nghị Bạn liên hệ với cơ quan BHXH gần nhất và
cung cấp hồ sơ để được tư vấn, trả lời.