Kế hoạch số 09/KH-UBND ngày 14/1/2015 của UBND tỉnh Điện Biên về “Giải quyết tình hình phức tạp về tội phạm, tệ nạn ma túy trên địa bàn tỉnh Điện Biên” là một trong những mô hình sáng tạo, hiệu quả với nhiều sáng kiến, cách làm hay và sự hợp tác quốc tế được nâng lên tầm cao mới.

Trạm Biên phòng cửa khẩu Huổi Puốc (tỉnh Điện Biên) và Trạm Công an cửa khẩu Na Son (tỉnh Luông Pha Băng) ký kết Quy chế kết nghĩa, hợp tác đấu tranh phòng chống tội phạm trên khu vực biên giới

Tuyến biên giới Việt-Lào thuộc tỉnh Điện Biên dài 360km không chỉ phức tạp bởi địa hình hiểm trở, mà còn là địa bàn trọng điểm về ma túy. Phía ngoại biên, tình hình hoạt động của tội phạm ma túy (TPMT) ngày càng diễn biến phức tạp, xuất hiện nhiều đường dây ma túy lớn xuyên quốc gia với phương thức, thủ đoạn hoạt động ngày càng tinh vi, xảo quyệt, manh động và liều lĩnh. Các đối tượng mua ma túy với số lượng lớn từ “Tam giác vàng” chuyển về tỉnh Bo Kẹo, Luông Nậm Thà qua U Đôm Xay, sau đó tập kết về địa bàn giáp biên giới, móc nối với các đối tượng người Việt Nam để vận chuyển qua biên giới.

Lợi dụng đời sống của đồng bào các dân tộc hai bên biên giới còn nhiều khó khăn, giao thương qua lại biên giới thuận lợi và lợi nhuận cao từ việc buôn bán ma túy, nên TPMT ráo riết hoạt động trên khu vực biên giới. Theo điều tra, 34 bản giáp biên thuộc các tỉnh Phong Sa Ly, Luông Pha Băng (Lào) có hoạt động mua bán, vận chuyển ma túy với các đối tượng người Việt Nam tại 25 xã biên giới của tỉnh Điện Biên. Trong khi đó, công tác đấu tranh, kiểm soát ma túy của các lực lượng chức năng nước bạn chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ ngăn chặn TPMT ngày càng nguy hiểm.

Những năm qua, các lực lượng chuyên trách phòng, chống TPMT của tỉnh Điện Biên đã xác lập đấu tranh, bắt giữ hàng trăm vụ mua bán ma túy, thu giữ lượng ma túy lớn. Tuy nhiên, tình hình tội phạm, tệ nạn ma túy trên địa bàn chưa giảm, mà có nhiều diễn biến mới, với tính chất, quy mô ngày càng phức tạp.

Theo Đại tá Hoàng Minh Tuấn, Chỉ huy trưởng BĐBP Điện Biên, để xử lý quyết liệt, triệt để các vấn đề trên, cần có sự phối hợp đồng bộ chặt chẽ giữa các cấp, các ngành, các lực lượng trong tỉnh và sự hợp tác giữa các lực lượng phòng chống tội phạm hai bên biên giới. Trên tinh thần đó, Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh tham mưu UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 09/KH-UBND nhằm huy động sự vào cuộc mạnh mẽ quyết liệt của cấp ủy, chính quyền đoàn thể và lực lượng chuyên trách phòng, chống TPMT, tạo sự chuyển hóa địa bàn theo chiều hướng tích cực cả về nhận thức, trách nhiệm và hành động.

Thực hiện Kế hoạch số 09, các sở, ngành và 4 huyện biên giới (Điện Biên, Mường Chà, Nậm Pồ, Mường Nhé) đã cụ thể hóa việc “Giải quyết tình hình phức tạp về tội phạm, tệ nạn ma túy” vào các kế hoạch, chương trình hành động trong từng cấp. Lực lượng BĐBP tỉnh đã tiến hành điều tra cơ bản toàn diện địa bàn 8 xã biên giới phức tạp về ma túy gồm: Na Ư, Pa Thơm, Thanh Luông, Thanh Hưng, Mường Nhà, Mường Lói (thuộc huyện Điện Biên) và Si Pha Phìn, Nà Bủng (thuộc huyện Nậm Pồ). Qua đó, lực lượng chức năng đã thu thập, củng cố toàn diện các tài liệu về địa bàn, dân cư, dân tộc, những người có liên quan đến ma túy trên địa bàn.

Từ kết quả điều tra, khảo sát, lực lượng chuyên trách phòng chống TPMT cũng thu thập nhiều tin, tài liệu về hoạt động của TPMT, phát hiện 11 đường, hướng vận chuyển ma túy của các đường dây ma túy xuyên quốc gia, lên sơ đồ một số đường dây vận chuyển ma túy từ khu vực ngoại biên qua biên giới vào địa bàn và 29 tụ điểm bán lẻ ma túy..., tạo cơ sở cho việc xác minh, xác lập án đấu tranh với TPMT.

Với phương châm đấu tranh, ngăn chặn tội phạm từ xa, UBND tỉnh Điện Biên đã chủ động ký bản ghi nhớ thống nhất kế hoạch phối hợp triển khai giải quyết tình hình phức tạp về tội phạm, tệ nạn ma túy trên biên giới giữa tỉnh Điện Biên với 2 tỉnh Phong Sa Ly, Luông Pha Băng. BĐBP Điện Biên ký kết phối hợp với Bộ Chỉ huy An ninh 2 tỉnh Phong Sa Ly, Luông Pha Băng trong đấu tranh phòng chống tội phạm, tập trung đánh trúng, đánh mạnh vào các đường dây mua bán ma túy lớn, hoạt động xuyên quốc gia.

Bên cạnh đó, các hoạt động đối ngoại Biên phòng, đối ngoại nhân dân được tăng cường và mở rộng cả về hình thức và nội dung đã giúp lực lượng chức năng hai nước thường xuyên trao đổi thông tin, phối hợp xử lý kịp thời, ổn thỏa các vấn đề có liên quan đến hai bên biên giới. Các địa bàn trước đây được coi là trọng điểm của hoạt động ma túy thì hiện nay đã có nhiều sự chuyển hóa tích cực. Nhân dân hai bên biên giới chủ động tham gia cùng lực lượng bảo vệ biên giới hai nước phát hiện và xử lý kịp thời các vấn đề liên quan đến chủ quyền lãnh thổ và an ninh trật tự.

Trên nền tảng thế trận an ninh nhân dân và biên phòng toàn dân vững chắc, các lực lượng BĐBP,  Công an, Hải quan đã phối hợp chặt chẽ, mở nhiều đợt tấn công trấn áp TPMT tại các địa bàn trọng điểm, phức tạp về an ninh trật tự, hiệu quả đánh bắt ma túy được lên rõ rệt. 2 năm qua, các lực lượng đã phát hiện, triệt phá hàng chục đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy từ khu vực biên giới vào nội địa, xóa bỏ hàng trăm tụ điểm mua bán và tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy; xử lí 1.199 vụ, 1.364 đối tượng phạm tội về ma túy. Tang vật thu giữ gồm: 145,98 kg heroin, 365.198 viên ma túy tổng hợp, 26,224 kg thuốc phiện, 5 kg ma túy dạng đá, 45 kg quả thuốc phiện tươi, 17 kg quả thuốc phiện khô, 6 súng các loại và nhiều tang vật khác.

Nổi bật là các Chuyên án: 011Lv, 015Lv, 027Lv, 065Av, 066A... đánh sập các đường dây mua bán, vận chuyển ma túy xuyên quốc gia với số lượng lớn. Đặc biệt, từ năm 2016 đến nay, BĐBP và Công an tỉnh Điện Biên đã phối hợp với lực lượng An ninh Phong Sa Ly và Luông Pha Băng đấu tranh thành công 5 chuyên án lớn, bắt giữ nhiều đối tượng cầm đầu, thu giữ số lượng lớn ma túy và các vật chứng quan trọng khác.