Ồng Điều Bá Được - Trưởng ban, Ban Thực hiện chính sách BHXH, BHXH Việt Nam

PV: Thưa ông, ông có thể cho người lao động được biết thực chất thông tin cho rằng hàng ngàn người lao động ở Thành phố Hồ Chí Minh xin nghỉ việc vì Luật BHXH mới là đúng hay sai?

Trưởng Ban thực hiện chính sách BHXH Điều Bá Được: Thành phố Hồ Chí Minh đứng đầu cả nước về số lượng người lao động tham gia thị trường lao động việc có hàng ngàn người lao động xin nghỉ việc là chuyện bình thường nhưng không có chuyện có hàng ngàn công nhân xin nghỉ việc vì Luật BHXH mới đây là thông tin không đúng sự thật. Lý giải cụ thể về vấn đề này Báo Lao động đã có bài  khẳng định: Thông tin “Hàng ngàn công nhân nghỉ việc vì Luật BHXH” là không đúng, Báo Người lao động cũng đã có bài khẳng định: "Không có chuyện công nhân xin nghỉ việc hàng loạt vì chính sách BHXH". Độc giả có thể xem thông tin đầy đủ hai bài báo này theo đường dẫn sau:

Copy link tại đây: http://nld.com.vn/cong-doan/khong-co-chuyen-cong-nhan-xin-nghi-viec-hang-loat-vi-chinh-sach-bhxh-2017070813005034.htm

http://laodong.com.vn/cong-doan/thong-tin-hang-ngan-cong-nhan-nghi-viec-vi-luat-bhxh-la-khong-dung-680509.bld

PV: Xin ông cho lời khuyên đối với người lao động vì lo lắng “vỡ quỹ BHXH” nên đang đứng trước hai sự lựa chọn hưởng BHXH một lần ngay hay là tích lũy thời gian đóng BHXH đề hưởng lương hưu khi tuổi già?

Trưởng Ban thực hiện chính sách BHXH Điều Bá Được: Trước hết, tôi khẳng định thông tin đề cập việc vỡ quỹ BHXH là không có cơ sở. Bởi vì, Luật BHXH đã quy định, quỹ BHXH là một quỹ tài chính do các bên tham gia đóng góp bằng tiền, được Nhà nước bảo hộ, Nhà nước có chính sách để bảo toàn và tăng trưởng quỹ BHXH bảo đảm khả năng cân đối một cách bền vững để chi trả các chế độ BHXH.

Về việc lựa chọn hưởng ngay BHXH một lần hay tích lũy để sau này về già hưởng lương hưu, tôi xin cung cấp một ví dụ minh họa như sau:

Ví dụ minh họa:

Giả định:

- Một người lao động, về hưu năm 2016, có 20 năm đóng BHXH, mức bình quân tiền lương đóng BHXH là 4 triệu đồng/ tháng. 

- Không tính đến tác động của các yếu tố: tỷ lệ lạm phát, tốc độ tăng lương, lãi suất đầu tư quỹ BHXH. 

Nếu bảo lưu thời gian để được hưởng lương hưu

* Lao động nam:

- Tỷ lệ hưởng lương hưu (20 năm đóng): 55%.

Lương hưu hàng tháng: 4 triệu đồng x 55% = 2,2 triệu đồng/tháng.

Kỳ vọng sống của nam giới ở độ tuổi 60: 18,1 năm  (217 tháng).

Tổng tiền lương hưu nhận được đến khi chết: 217 x 2,2 = 477,4 triệu đồng.

- Mua thẻ bảo hiểm y tế (4,5%): 21,5 triệu đồng.

- Khi chết: Mai táng phí: 10 tháng lương cơ sở: 11,5 triệu đồng.

- Tuất (giả định tuất 1 lần thấp nhất bằng 3 tháng lương hưu): 6,6 triệu đồng.

Tổng chi phí cho 1 người nghỉ hưu: 516 triệu đồng.

* Lao động nữ: Do tỷ lệ hưởng lương hưu lớn hơn (60%) và thời gian hưởng lương hưu dài hơn (kỳ vọng số của nữ ở độ tuổi 55 là 24,5 năm, tương ứng 294 tháng) nên tổng chi phí là: 756 triệu đồng.

Người hưởng lương hưu hàng tháng còn được hưởng chế độ khám chữa bệnh từ quỹ BHYT chi trả mà không phải đóng BHYT, quỹ BHXH tự động trích 4,5% mức lương hưu hàng tháng để đóng thay cho người hưởng lương hưu. Khi người nghỉ hưu chết, thân nhân được trợ cấp mai táng phí và tuất một lần hoặc tuất hàng tháng. 

Nếu Nhận BHXH một lần cả nam và nữ  cách tính như sau:  4 x (1,5 x 18 + 2 x 2) = 124 triệu đồng.

 Thực hiện Quyết định 176/HĐBT ngày 09/10/1989 vào đầu những năm 90, nhận chế độ thôi việc một lần (một cục) nay là BHXH một lần nếu đem gửi tiết kiệm tính ra hơn số tiền lương hưu nhưng chỉ ngay sau đó, đồng tiền mất giá và người lao động rất thiệt thòi, hoặc có người đêm số tiền đó đầu tư vào sản xuất kinh doanh nhưng không may mất trắng họ không nghĩ tới những rủi ro xảy ra nên tuổi già chấp nhận phụ thuộc con cái, xã hội. 

Sau khi nhận BHXH một lần có người lại mong muốn hoàn trả lại quỹ BHXH phần họ đã nhận để tiếp tục thời gian làm việc và đóng BHXH, nhưng pháp luật không cho phép. Từ bài học nhãn tiền đối với những người đã trót nhận BHXH một lần (nhận một cục) và gần đây với những thông tin đề cập việc gửi tiền tiết kiệm trị giá hai chỉ vàng sau 34 năm về số 0 hay gửi 12 sổ tiết kiệm trị giá căn nhà sau 20 năm chỉ còn 3 bát phở... sẽ là những bài học bổ ích cho những ai đang đứng trước sự lựa chọn nhận BHXH một lần hay tích lũy thời gian đóng để nhận lương hưu khi về già.

Vì vậy, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm đảm bảo chính sách an sinh xã hội cho người lao động để khi về già để con cháu và xã hội không phải lo lắng.